Lekarz poleca poleca ten napój. "Możesz obniżyć ryzyko raka okrężnicy"

Rak jelita grubego należy do najczęstszych nowotworów złośliwych i jest jedną z głównych przyczyn zgonów onkologicznych. Szczególnie niepokojący jest wzrost zachorowań wśród młodszych dorosłych – coraz częściej diagnozuje się go u osób przed 55. rokiem życia. Na ryzyko wpływa wiele czynników, w tym sposób odżywiania, obecność czerwonego i przetworzonego mięsa w diecie, mała ilość błonnika, otyłość czy brak ruchu.

W swoim nagraniu na TikToku chirurg i popularyzator wiedzy medycznej dr Karan Rajan, znany jako dr Raj, zwrócił uwagę na rolę wapnia.

- Możesz obniżyć ryzyko raka okrężnicy o 17 procent, jeśli zadbasz o odpowiednią ilość tego jednego składnika odżywczego – i nie chodzi o błonnik – powiedział lekarz. Odniósł się w ten sposób do wyników badania obejmującego ponad pół miliona kobiet obserwowanych przez 16 lat.

Z analizy wynikało, że już 300 mg wapnia pochodzącego z diety wiązało się z 17 proc. niższym ryzykiem raka jelita grubego. Co ważne, zależność ta utrzymywała się nawet po uwzględnieniu innych czynników wpływających na zdrowie, takich jak wiek, masa ciała, palenie papierosów, poziom aktywności fizycznej czy obciążenia rodzinne nowotworami. Jednocześnie nie zaobserwowano dużych różnic między wapniem z nabiału a tym z produktów roślinnych – oba źródła wydawały się działać ochronnie.

Ile to jest 300 mg wapnia w praktyce? Dr Raj wyjaśnił, że to około 30 procent dziennego zapotrzebowania osoby dorosłej, które można bez trudu pokryć z jedzenia. Według lekarza taką ilość dostarcza szklanka mleka, niewielkie opakowanie naturalnego jogurtu albo porcja gotowanych zielonych warzyw liściastych.

Dwie łyżki nasion chia to z kolei prawie 200 mg wapnia, więc w połączeniu z innymi produktami spokojnie pozwalają osiągnąć zalecany poziom.

Specjalista podkreślił, że wapń nie działa jedynie na kości.

- Poza działaniem ochronnym na kości, wapń wydaje się utrzymywać zdrowie jelita grubego, wiążąc kwasy żółciowe i tworząc nieszkodliwe "mydło", które może zapobiegać dalszym uszkodzeniom wyściółki jelit, a także zmniejszać przepuszczalność jelita grubego – tłumaczył dr Raj. Innymi słowy, odpowiednia ilość tego pierwiastka może ograniczać kontakt agresywnych substancji z komórkami nabłonka jelita.

W badaniu zauważono również, że wapń przyjmowany w formie suplementów wiązał się z 9-procentowym spadkiem ryzyka raka jelita grubego. Mimo to lekarz zaznaczył, że najlepiej stawiać na pełnowartościowe produkty. Jeśli źródła wapnia łączymy z roślinami bogatymi w błonnik, zyskujemy – jak to ujął – podwójny efekt wymierzony w czynniki sprzyjające rozwojowi nowotworu jelita.

Szczegółowe wyniki pracy opublikowanej w czasopiśmie "Nature Communications" pokazują, że osoby regularnie spożywające mleko, jogurt oraz inne produkty bogate w wapń, ryboflawinę, magnez, fosfor czy potas miały niższe ryzyko raka jelita grubego. Analiza objęła ponad 542 tysiące kobiet. Jak podaje "Medical News Today", u uczestniczek, które przyjmowały równowartość dodatkowej szklanki mleka dziennie lub 300 mg wapnia, zaobserwowano 17 proc. względne obniżenie ryzyka zachorowania.

Autorzy zastrzegają jednak, że na razie jest za wcześnie, aby zalecać wszystkim zwiększanie spożycia wapnia tylko z myślą o profilaktyce nowotworów.

Eksperci podkreślają, że rak jelita grubego rozwija się powoli, a wczesne objawy bywają mało charakterystyczne. Wśród symptomów, na które zwraca uwagę NHS, są m.in. zmiana wyglądu stolca (utrzymująca się biegunka lub zaparcia), krew w kale albo krwawienie z odbytu, uczucie parcia na stolec mimo niedawnej wizyty w toalecie, ból brzucha, wzdęcia, wyczuwalny guz w jamie brzusznej, niewyjaśniona utrata masy ciała czy przewlekłe zmęczenie i duszność związane z anemią.

Specjaliści przypominają, że każdy niepokojący objaw ze strony przewodu pokarmowego, który utrzymuje się trzy tygodnie lub dłużej, wymaga konsultacji z lekarzem rodzinnym. Dieta bogata w wapń i błonnik, ograniczenie przetworzonego mięsa, utrzymywanie prawidłowej masy ciała oraz regularna aktywność fizyczna nie zastąpią badań profilaktycznych, ale mogą realnie zmniejszyć ryzyko zachorowania.

Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła:

• dailyrecord.co.uk,

• https://www.ceu.ox.ac.uk/news/increased-calcium-and-dairy-intake-lower-risk-of-bowel-cancer-by-nearly-a-fifth.