Steroidy – charakterystyka, zastosowanie, skutki uboczne

Steroidy są skuteczną metodą leczenia farmakologicznego, jednak oprócz wysokiej skuteczności zwłaszcza w leczeniu chorób o charakterze zapalnym, substancje te mogą wywoływać silne działania uboczne. Skala niepożądanych skutków będących wynikiem stosowania steroidów, zależy od czasu oraz ilości zażywanych leków.

1. Co to są steroidy?

Steroidy to rodzaj lipidów (związków zawierających kwasy tłuszczowe), które funkcjonują pod nazwą sterydy. Zazwyczaj leki sterydowe to głównie kortykosteroidy (hormony kory nadnerczy). Steroidy (sterydy) stosowane są w leczeniu zarówno dorosłych jak i dzieci. Ze względu na silne działanie uboczne substancji, zabronione jest korzystanie z nich bez nadzoru lekarza.

Przed podjęciem decyzji o terapii steroidami, lekarz musi rozeznać, czy korzystniejsze dla osoby chorej będzie zażycie leków, czy jednak skutki uboczne będą na tyle wysokie, że leczenie dolegliwości lekami steroidowymi nie będzie opłacalne. Steroidy wykazują szerokie działanie, najczęściej podaje się je jako leki przeciwzapalne.

W korze nadnerczy oraz gruczołach płciowych (męskich i żeńskich) wytwarzane są hormony steroidowe. Jedną z metod leczenia hormonami sterydowymi, czyli steroidami jest terapia zastępcza, która polega na podawaniu fizjologicznych dawek hormonów, tak aby uzupełnić ich niedoboru.

Niewielkie ilości kortykosteroidów należy przyjmować przy niedoczynności kory nadnerczy. Lecz steroidy podawane są także w większych ilościach. Naturalne glikokortykoidy (czyli kortyzol oraz kortyzon) zastępuje się w steroidoterapii pochodnymi, które wykazują dłuższe działanie.

2. Zastosowanie steroidów

Leki steroidowe stosuje się w leczeniu astmy oskrzelowej, przewlekłej obturacyjnej choroby płucnej (POCHP), alergii (kortykosteroidy stosuje się w alergicznych schorzeniach skóry), schorzeń dermatologicznych.

Ponadto steroidy wykorzystuje się w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów (RA) – szybkie podanie steroidów zmniejsza stan zapalny, w chorobach zapalnych jelit a także w przypadku leczenia po transplantacji narządów. Leki steroidowe, czyli steroidy, wykorzystuje się w leczeniu zapalenia wątroby, nerek, sarkoidy czy choroby Gravesa-Basedowa.

3. Skutki uboczne leków steroidowych

U osób, u których podjęto leczenie steroidami może dojść do niepożądanych skutków ubocznych, między innymi może dojść do powstania osteoporozy, zmian nastroju i objawów psychotycznych, uszkodzenia i zmniejszenia siły mięśni (tzw, miopatia), cukrzycy posterydowej, zmian w masie ciała, a także opóźnienia w procesie gojenia ran.

Innym rodzajem steroidów są tzw. sterydy anaboliczne, które często są używane w dopingu sportowym. Dostęp do tego rodzaju substancji jest powszechny, sprzedaje się je jako „odżywki” lub „zestawy witaminowe”. Te środki chemiczne powodują przyrost masy mięśniowej, jednak wykazują także negatywny wpływ na funkcjonowanie narządów i zdrowie całego organizmu. Skutkami ubocznymi stosowania tego rodzaju steroidów mogą być: uszkodzenie wątroby, nadciśnienie, zakrzepica, zmiany zwyrodnieniowe stawów, trądzik, łysienie, bezpłodność.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.