Strupy w nosie – skąd się biorą i jak sobie z nimi radzić?
Strupy w nosie to najczęściej zaschnięta krew lub ropna wydzielina. Przyczyn ich pojawiania się jest wiele. Zwykle odpowiada za to krwawienie, ale także suchość błony śluzowej lub odkładanie zasychanie nadprodukcji wydzieliny. Niezależnie od przyczyny strupy w nosie wywołują dyskomfort. Jak sobie z nimi radzić? Co warto wiedzieć?
1. Przyczyny strupów nosie
Strupy w nosie, czyli zaschnięta i lepka wydzielina, są przyczyną dyskomfortu. Ich obecność utrudnia oddychanie i wywołuje wrażenie zatkanego nosa.
Strupy w nosie mogą się pojawiać z wielu powodów. Przyczyną może być:
- krwawienie z nosa,
- infekcja górnych dróg oddechowych przebiegająca z katarem,
- zapalenie błony śluzowej,
- suchość błony śluzowej nosa,
- polekowy nieżyt nosa, cuchnący nieżyt nosa,
- alergia,
- zaburzenia hormonalne
- przewlekły zanikowy nieżyt nosa, wtórny zanikowy nieżyt nosa,
- choroba immunologiczna, na przykład ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (ziarniniak Wegenera) czy sarkoidoza (choroba Besniera-Boecka-Schaumanna).
Skąd się biorą strupy w nosie? Strupy w jamie nosowej pojawiają się często wskutek krwawienia z nosa. Powstają po krwotoku z nosa lub wskutek krwawiących uszkodzeń śluzówki. Po ustaniu krwawienia w jamie nosowej pojawiają się strupy z krwią, przez co nos jest zatkany.
Strupy w nosie często pojawiają się podczas infekcji górnych dróg oddechowych, którym towarzyszy katar. Dochodzi wówczas do nadprodukcji wydzieliny, która zalega i zasycha, wywołując dyskomfort, uczucie zatkanego nosa i utrudnia oddychanie.
Kolejną przyczyną jest suchość błony śluzowej nosa, która jest konsekwencją przebywania w pomieszczeniach, w których jest suche powietrze. Nawilżeniu śluzówki nie sprzyjają klimatyzowane biura i auta, sezon grzewczy, upały i bardzo niska temperatura, jak również zanieczyszczenia powietrza dymem papierosowym, chemikaliami czy kurzem. Sucha śluzówka swędzi i piecze, a i jest bardziej podatna na pęknięcia i urazy. W takiej sytuacji łatwo o pojawianie się drobnych ranek w nosie, a co za tym idzie, także strupów.
Dla stanu śluzówki nosa nie jest obojętne długotrwałe podawane leków, zwłaszcza stosowanych miejscowo w postaci kropli i sprayów donosowych. Może to bowiem prowadzić do polekowego nieżytu nosa. Warto pamiętać, że preparaty zawierające na przykład ksylometazolinę czy pseudoefedrynę sprzyjają zanikowi śluzówki nosa, zwłaszcza jeśli są stosowane długo i niezgodnie z zaleceniami. Polekowy nieżyt nosa mogą również wywołać niektóre środki przeciwbólowe, atropina, glikokortykosteroidy lub leki psychotropowe.
Strupy w nosie mogą być również objawem chorób autoimmunologicznych, takich jak sarkoidoza nosa, która wywołuje jego tkliwość i niedrożność, czerwone guzki w jamie nosowej i częste krwawienia. Inną chorobą, która może mieć wpływ na pojawianie się strupów w nosie jest ziarniniakowatość z zapaleniem naczyń (ziarniniak Wegenera). Charakterystyczne dla niej jest to, że w nosie tworzą się ziarna (drobne guzki), poobserwuje się nadmierną ilość wydzieliny. Może dojść do perforacji przegrody i deformacji nosa.
Za pojawianie się strupów w nosie może odpowiadać również zapalenie błony śluzowej, który objawia się nadmierną produkcją wydzieliny, kichaniem, czasem bólem głowy oraz podwyższoną temperaturą ciała. Przyczyną może być infekcja bakteryjna czy wirusowa, ale także alergia, naczynioruchowy nieżyt nosa czy hormonalny nieżyt nosa.
Kolejną przyczyną pojawiania się strupów w nosie jest przewlekły zanikowy nieżyt nosa, który często jest konsekwencją przebywania w pomieszczeniach suchych, klimatyzowanych bądź zanieczyszczonych. Z kolei wtórny zanikowy nieżyt nosa może być wywoływany na przykład przez urazy.
Istotą choroby jest zanik śluzówki, która staje się coraz cieńsza. W wyniku zmian jamy nosowe ulegają poszerzeniu, a gruczoły śluzowe, nerwy czuciowe oraz układ rzęskowy - zniszczeniu. Ponieważ błona śluzowa jest cienka, a i pozbawiona nawilżenia i ochrony, łatwo i szybko się wysusza. W rezultacie pojawiają się małe, bolesne ranki w nosie, a co za tym idzie, także strupy. Następna przyczyna pojawiania się strupów w nosie, czyli cuchnący nieżyt nosa, wiąże się zarówno ze zmianami zanikowymi śluzówki, jak i tkanki chrzęstnej oraz kostnej. Typowa jest obecność nie tylko strupów w nosie, ale i nieprzyjemnie pachnącej wydzieliny oraz uczucie zatkanego nosa.
2. Leczenie strupów w nosie
Choć strupy w nosie są problemem powszechnym i wydawałoby się, że błahym, nie należy go lekceważyć. Gdy wrażenie ich obecności, zatkania nosa i dyskomfortu trwa długo, warto skonsultować się z lekarzem rodzinnym lub laryngologiem.
Bardzo ważna jest diagnostyka i ustalenie przyczyn dyskomfortu. Pomocne jest na przykład badanie fibroskopowe jam nosowych. Dzięki niemu możliwa jest obserwacja zmian w obrębie błony śluzowej nosa.
Jak sobie radzić ze strupami w nosie?
Kluczowe jest unikanie ekspozycji na czynniki, które prowadzą do wysuszenia błony śluzowej. Istotne jest nawilżanie oraz oczyszczanie powietrza, a także wietrzenie pomieszczeń. Należy zrezygnować z nadmiernego ogrzewania pomieszczeń w sezonie zimowym. Warto również pamiętać o nawilżaniu, a i regeneracji błony śluzowej nosa. Wystarczy sięgać po aerozole i żele nawilżające, zwłaszcza zawierające wodę morską i kwas hialuronowy.
Czym smarować strup w nosie?
W przypadku suchości w nosie, która prowadzi do podrażnień, ran i strupków, warto stosować krople lub maści natłuszczające i nawilżające do nosa. Czasem niezbędne jest zastosowanie maści z antybiotykiem.
Trzeba również pamiętać o prowadzeniu higienicznego trybu życia: racjonalnej diecie i nawadnianiu organizmu, zaprzestaniu palenia papierosów i aktywności fizycznej na świeżym powietrzu, a także suplementację (witamina A, witaminy z grupy B, rutyna, jod – zawsze w porozumieniu z lekarzem).
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.