Badania kontrolne każdy człowiek powinien wykonywać przynajmniej raz w roku. Regularność ich wykonywania pozwala wykryć wiele chorób już we wczesnym ich stadium, zanim jeszcze zaczną dawać jakiekolwiek objawy. Badania kontrolne powinni także wykonywać pracownicy, każdorazowo po powrocie z urlopu zdrowotnego (L4).
Zalecane badania różnią się w przypadku kobiet i mężczyzn, jednak wszyscy profilaktycznie powinni raz w roku wykonywać taki zestaw badań:
- morfologia - ogólne badanie krwi, które pozwala stwierdzić wiele nieprawidłowości, jak np. zbyt rzadką lub zbyt gęstą krew.
- OB - odczyn Bernackiego, pozwala stwierdzić, czy w organizmie rozwija się stan zapalny. Im niższe OB, tym lepiej.
- glukoza - czyli poziom cukru w organizmie, badanie pozwala wyeliminować ryzyko rozwoju cukrzycy.
- TSH - hormon odpowiedzialny za prawidłową pracę tarczycy. Obecnie coraz więcej osób boryka się z upośledzeniem tego gruczołu (od czasu wybuchu w Czarnobylu choroby tarczycy mają wręcz charakter cywilizacyjny), dlatego ważne jest regularne badanie poziomu TSH.
- lipidogram - czyli cholesteror i poziom lipidów, pozwala stwierdzić ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego i je zminimalizować.
- elektrolity - głównie potas i sód, odpowiadają za prawidłowe działanie organizmu, ich niedobór może być przyczyną złego samopoczucia.
- próby wątrobowe - pozwala ocenić aktywność enzymów produkowanych w wątrobie. Wyróżnia się wśród nich badania AspAT i AST (aminotransferazy asparaginowej), AIAT (aminotransferazy alaninowej), Alt (fotostazy zasadowej) i GGTP (stężenia bilirubiny).
Badanie u okulisty i laryngologa - przynajmniej raz w roku należy się zapisać na kontrolną wizytę u specjalisty w zakresie wzroku i słuchu, aby sprawdzić, czy nie wystąpiły żadne wady, takie jak krótko- czy dalekowzroczność, niedosłuch, a także sprawdzić, czy w uszach nie zalega zbyt dużo woskowiny.
Kobiety powinny raz w roku wykonywać cytologię (od chwili rozpoczęcia współżycia lub ukończenia 25 roku życia) oraz USG piersi, a także ogólne badanie ginekologiczne. Cytologia pozwala na szybkie wykrycie raka szyjki macicy. Raz w miesiącu powinny także wykonywać samobadanie piersi. Kobiety po 50 roku życia powinny regularnie wykonywać mammografię (co 2 lata).
Mężczyźni raz do roku powinni umówić się na wizytę do urologa i zbadań stan gruczołu krokowego i układu moczowego. Dobrze jest także wykonać badanie oceniające antygen PSA, dzięki któremu można poznać stan prostaty.