Tracheostomia - wskazania, przebieg, zalecenia po zabiegu
Tracheostomia to otwór wykonany w szyi, który komunikuje się z tchawicą. Wykonywany jest w zabiegu chirurgicznym tracheotomii. Przez tracheostomię wprowadza się do tchawicy plastikową lub metalową rurkę, która umożliwia swobodne oddychanie z pominięciem jamy ustnej i gardła. Wielu pacjentów, u których wykonywana jest tracheotomia jest poważnie chorych i ma problemy związane z niewydolnością wielu narządów. Lekarz podejmuje decyzję, kiedy najlepiej wprowadzić tracheostomię.
1. Wskazania do tracheostomii i przebieg operacji
Tracheostomię wykonuje się z trzech powodów:
- by ominąć zamknięte górne drogi oddechowe;
- by oczyścić i usunąć wydzielinę z dróg oddechowych;
- by łatwiej i bezpieczniej dostarczyć tlen do płuc.
W większości przypadków zabieg wykonuje się na oddziale intensywnej opieki lub w sali operacyjnej. W każdym miejscu pacjent jest stale monitorowany. Anestezjolodzy zwykle podają pacjentowi leki dożylnie i znieczulenie miejscowe, by zabieg był bardziej komfortowy. Chirurg wykonuje nacięcie nisko na szyi. Tchawica znajduje się w jej środku, a otwór ma umożliwić przepływ powietrza nowym torem, który należy wprowadzić poniżej krtani. Nowsze techniki pozwalają na wykonanie tej procedury poprzez podejście przezskórne.
2. Zalecenia po tracheostomii i możliwe komplikacje
Chirurg kontroluje gojenie się rany. Zwykle rurka, która została pierwotnie umieszczona w krtani, jest wymieniana 10-14 dni po operacji. Mówienie jest trudne dopóki nie zmieni się rurki na taką, która pozwala dopłynąć powietrzu do strun głosowych. Pacjent wymaga mechanicznej wentylacji. Dlatego też, podczas gdy pacjent jest w wentylowany mechanicznie, nie jest w stanie rozmawiać. Gdy lekarze są w stanie zmniejszyć wielkości rury, mówienie staje się możliwe. Żywienie doustne może także sprawiać problem, dopóki rurka nie zostanie zmniejszona.
Jeśli rurka musi pozostać w tchawicy dłużej, pacjent i jego rodzina otrzymują instrukcje jak zajmować się nią w domu. Obejmie to odsysanie z tchawicy, zmianę i czyszczenie rurki. Często zapewniana jest domowa opieka zdrowotna, pacjent może też być przeniesiony do zakładu opieki zdrowotnej. W niektórych przypadkach rurka w tchawicy to tylko czasowe rozwiązanie. Jeśli pacjent jest w stanie sam oddychać, usuwa się ją.
W literaturze medycznej odnotowano następujące możliwe komplikacje po tracheostomii:
- niedrożność dróg oddechowych;
- krwawienia;
- uszkodzenia krtani lub dróg oddechowych – w efekcie stałe zmiany głosu;
- potrzeba dalszych zabiegów, bardziej agresywnych;
- zakażenia;
- blizny dróg oddechowych;
- uwięźnięcie powietrza w przyległych tkankach lub klatce piersiowej– rzadkich wypadkach potrzebna jest rurka umieszczona w klatce piersiowej;
- potrzeba stałej tracheostomii;
- zaburzenia połykania i wokalne;
- blizna na szyi.
Bardzo ważnym elementem jest odpowiednia higiena tracheostomii, która polega na regularnym czyszczeniu skóry wokół stomii i regularnej wymianie rurki. Ponadto należy oczyszczać drzewo oskrzelowe poprzez odsysanie odpowiednim sprzętem i drenaż ułożeniowy. Ważne jest też, aby powietrze oddechowe było odpowiednio nawilżone. Prawidłowa pielęgnacja zapobiega rozwojowi drobnoustrojów chorobotwórczych.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.