Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (861 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Tryptany – leki, działanie, wskazania i przeciwwskazania

Avatar placeholder
06.06.2023 13:57
Tryptany to leki, które stosuje się do łagodzenia dolegliwości związanych z atakiem migreny.
Tryptany to leki, które stosuje się do łagodzenia dolegliwości związanych z atakiem migreny. (Adobe stock)

Tryptany to leki, które stosuje się do łagodzenia dolegliwości związanych z atakiem migreny. Są bezpieczną i skuteczną metodą przerywania jej silnych ataków. Skuteczność substancji wynika głównie ze zdolności do przyłączania się do receptorów serotoninowych i obkurczania naczyń krwionośnych w mózgu. Czy tryptany są bezpieczne?

spis treści

1. Co to są tryptany?

Tryptany są pochodnymi indolu, będące agonistami serotoniny (5-hydroksytryptaminy, 5-HT), zwłaszcza receptorów 5-HT1D i 5-HT1B, działanie których sprzyja kurczeniu dużych naczyń wewnątrzczaszkowych. To leki uznawane za złoty standard w leczeniu migreny u dorosłych. Nazwa tej grupy leków wywodzi się od struktury tryptoaminy zawartej w ich wzorach chemicznych.

Tryptany - nazwy leków

Tryptany mogą być podawane w postaci tabletek, roztworów do wstrzykiwań, aerozoli do nosa oraz czopków. Na świecie zarejestrowano siedem tryptanów.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czym jest ból?"

Tryptany dostępne w Polsce to:

  • sumatryptan (Imigran i inne). Stosowany jest w formie tabletek (50 i 100 mg), aerozolu donosowego oraz wstrzykiwacza do podania podskórnego. Jest pierwszym zarejestrowanym na świecie tryptanem,
  • zolmitryptan (Zolmiles). Występuje w postaci tabletek zwykłych (2,5 mg) oraz tabletek rozpadających się w jamie ustnej (2,5–5 mg),
  • eletryptan (Relpax), który cechuje się dłuższym czasem działania. Jest dostępny w postaci tabletek doustnych (40 mg).

Większość tryptanów wydaje się z przepisu lekarza. Dostępne są jednak najnowsze tryptany bez recepty. To almotryptan, który jest dostępny w postaci tabletek (12,5 mg — Dezamigren). Jego zaletą jest to, że rzadziej niż pozostałe tryptany powoduje działania niepożądane i interakcje z innymi lekami.

Jeśli chodzi o naturalne tryptany, właściwości łagodzące ból może mieć dziurawiec, wilcza jagoda, kasztanowiec, arnika, kozłek lekarski, pierwiosnek czy jemioła.

2. Działanie tryptanów

Jak działają tryptany? Przede wszystkim przez pobudzanie niektórych receptorów związanych z pojawianiem się bólu w migrenie. Wykazują działanie agonistyczne wobec receptorów 5-HT1B/1D, których aktywacja w migrenie powoduje:

  • obkurczenie rozszerzonych naczyń mózgowych,
  • hamowanie uwalniania neuroleptyków z zakończeń nerwowych zlokalizowanych w oponie twardej,
  • hamowanie przewodnictwa czuciowego w pierwszej gałęzi nerwu trójdzielnego.

Poza tym substancje hamują uwalnianie neuropeptydów prozapalnych, pobudzają receptory 5-HT1D w szlakach nerwu trójdzielnego oraz blokują procesy neurogennego okołonaczyniowego zapalenia.

W rezultacie tryptany nie tylko skutecznie łagodzą ból w ataku migreny, ale także nudności oraz nadwrażliwości na światło i dźwięki.

3. Czy tryptany na migrenę są skuteczne?

Tryptany są skuteczne w przerywaniu napadu bólu migrenowego, ale nie gwarantują poprawy. W zależności od dawki leku po 2 godzinach ból ustępuje u około 1/3 chorych, a 2/3 obserwuje zmniejszenie się bólu o co najmniej połowę. Najważniejszą zasadą przerywania napadu migreny jest zażycie tryptanu jak najszybciej po pojawieniu się bólu. Im później lek zostanie przyjęty, tym mniej skuteczne będzie leczenie.

Co istotne, tryptany nie zapobiegają wystąpieniu napadów migreny ani nie prowadzą do wyleczenia choroby. Ponadto podanie tryptanu przed wystąpieniem bólu nie podnosi jego skuteczności.

4. Wskazania do stosowania tryptanów

Tryptany przeznaczone są do zwalczania napadów migreny u chorych, u których nie wystąpiła poprawa po leczeniu paracetamolem lub niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ).

Wskazaniem do leczenia tryptanami jest także przerywanie ataku klasterowego bólu głowy. Sumatryptan w zastrzyku jest podawany w leczeniu ciężkich ataków migreny w szpitalnych oddziałach ratunkowych.

W Polsce tryptany zarejestrowane są wyłącznie dla pacjentów dorosłych, choć w przypadku nastolatków lekarz może zdecydować o wdrożeniu leku. Istnieje bowiem wiele dowodów na skuteczność i bezpieczeństwo stosowania ich w tej grupie wiekowej.

5. Dawkowanie tryptanów

Gdy pierwsza dawka tryptanów, zastosowana po pojawieniu się ataku migreny, nie przyniosła poprawy, nie później niż 2 godziny po podaniu pierwszej można przyjąć drugą. W sytuacji gdy ból ustąpił, ale nawrócił w ciągu 48 godzin, należy ponownie podać lek.

W razie nieskuteczności leku zaleca się zmianę na inny preparat z tej samej grupy. Gdy to nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, tabletki można zamienić na zastrzyki lub zastosować połączenie tryptanu z naproksenem w dawce 500–1000 mg.

6. Tryptany — skutki uboczne i przeciwskazania do stosowania

Tryptany są przeciwwskazane u osób z chorobą niedokrwienną serca (tzw. chorobą wieńcową), dusznicą bolesną Prinzmetala, chorobami naczyń obwodowych, z niekontrolowanym nadciśnieniem tętniczym oraz z naczyniowymi chorobami mózgu (np. po udarach), pacjentów po przebytym zawale mięśnia sercowego i podejrzewanych o chorobę niedokrwienną serca.

Do przeciwskazań należy także aura z pnia mózgu lub połowiczoporaźna. Inne przeciwwskazania obejmują niektóre choroby wątroby i nerek. Ze względu na ryzyko dodatkowego działania zwężającego naczynia krwionośne, przeciwwskazane jest łączne stosowanie typtanów z ergotaminą lub jej pochodnymi.

Należy także unikać jednoczesnego stosowanie tryptanów i leków przeciwdepresyjnych z grup SSRI i SNRI. Ich łączenie może wywołać zespół serotoninowy.

Czy tryptany są bezpieczne u kobiet w ciąży i karmiących piersią? Wydaje się, że tak, niemniej nie są zalecane. Mogą być wdrażane wyłącznie w szczególnych sytuacjach. Jeśli chodzi o działania niepożądane związane ze stosowaniem tryptanów, te są zwykle łagodne.

To nudności, wymioty, zmęczenie, zawroty głowy, mrowienia, senność i ucisk w klatce piersiowej.

Czy tryptany uzależniają? W pewnym sensie tak. Należy pamiętać, że zbyt częste stosowanie leków przeciwbólowych prowadzi do powstawania bólów głowy z nadużywania leków (wyzwalają mechanizm powstawania bólu głowy z odbicia).

Te występują, gdy leki są stosowane są przez co najmniej 10 dni w miesiącu przez 3 kolejne miesiące. W efekcie substancje które mają uśmierzać ból, wywołują go. Powstaje błędne koło.

Migrena ma wpływ na rozwój demencji i Alzheimera. Nowe wyniki badań
Migrena ma wpływ na rozwój demencji i Alzheimera. Nowe wyniki badań

Demencja i Alzheimer dotykają ponad 50 milion osób na świecie. Naukowcy badają wpływ migreny na rozwój

przeczytaj artykuł

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze