Tysiące nowych chorych. W mieście zaraża już co czwarty kleszcz
Kleszcze atakują nie tylko w lesie czy na łące, ale z powodzeniem robią to także w mieście. Co gorsze, okazuje się, że co czwarty z "miejskich" pajęczaków przenosi boreliozę. Chorych jest znacznie więcej niż rok temu.
1. Tysiące zakażonych
Do końca czerwca tego roku potwierdzono już 9134 przypadków boreliozy. Najnowsze dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH-PIB wskazują, że nowych zakażonych jest o blisko 1,5 tysiąca więcej, niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.
W raporcie widać też wzrost kleszczowego zapalenia mózgu, choć mniej dramatyczny, niż w przypadku boreliozy. Do końca czerwca zanotowano ich już 159, podczas gdy w ubiegłym roku było ich 150.
KZM jest także bardzo niebezpieczne - może atakować mózg i prowadzić do paraliżu kończyn bądź układu oddechowego.
Kleszczy jest szczególnie dużo na Podkarpaciu, Warmii i Mazurach, Lubelszczyźnie i Mazowszu. Pajęczaki uwielbiają leśne ścieżki i zarośla, ale nie tylko tam mogą atakować.
Dobitnie potwierdzają to najnowsze wyniki badań naukowców i studentów z Uniwersytetu Zielonogórskiego. Wynika z nich, że już co czwarty kleszcz znaleziony w mieście zaraża boreliozą.
Kleszcze przenoszą wiele różnych chorób, m.in. anaplazmozę czy riketsjozę. Pojedynczy kleszcz może mieć w sobie kilka różnych patogenów, więc jednym ukąszeniem może zarazić kilkoma chorobami.
2. Zaraża co czwarty kleszcz
Kleszcze do badań zbierano przy pomocy białych flag o powierzchni jednego metra kwadratowego w 72 miejscach w mieście m.in. w parkach, na skwerach, trawnikach w centrum oraz terenach zielonych przy przedszkolach i szkołach.
Okazało się, że aż 25 proc. z tych, które przyczepiły się do materiału, było nosicielami krętków Borreli, które u człowieka wywołują boreliozę.
W warunkach naturalnych w Polsce występuje 19 gatunków kleszczy, a najliczniejszą grupę stanowi kleszcz pospolity. Jest on groźny dla ludzi, może przenosić boreliozę i wirusa kleszczowego zapalenia mózgu. Z kolei kleszcz łąkowy, którego coraz częściej można spotkać na wschód od Wisły, żeruje na sarnach, dzikach czy jeleniach.
- Niebezpieczny dla nas jest kleszcz pospolity, ponieważ to on atakuje człowieka – wskazał w rozmowie z PAP dr Olaf Ciebiera z Uniwersytetu Zielonogórskiego.
- Odsetek patogenów w kleszczach jest różny i zależy od środowiska, czy to jest w mieście, czy poza miastem. Ale rzeczywiście w północno-wschodniej czy wschodniej Polsce tej boreliozy jest więcej – dodaje naukowiec.
Naukowcy przyznają, że nawet dla nich zaskakujący był fakt, że co czwarty kleszcz jest zarażony bakterią Borrelia. Dlatego profilaktyka jest kluczowa, tym bardziej że przeciwko boreliozie nadal nie ma szczepionki (zaszczepić można się natomiast przeciwko KZM).
3. Ból nie do zniesienia
Typowe objawy boreliozy to gorączka, bóle stawów, osłabienie czy rumień wędrujący. Symptomów może być jednak znacznie więcej. Mogą to być nietypowe sygnały pojawiające się nawet na stopach np. w postaci bólu pięty i łuku stopy. Chorzy mogą odczuwać pieczenie i zmagać się z bólem stóp, co utrudnia chodzenie.
Zdarza się, że borelioza długo nie daje żadnych objawów, a także - co jeszcze bardziej utrudnia diagnostykę - potrafi świetnie udawać inne schorzenia i przebiegać m.in. pod postacią zapalenia stawów czy zapalenia mięśnia sercowego.
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że istnieje postać neurologiczna boreliozy. Najczęstszą postacią neuroboreliozy jest porażenie nerwów czaszkowych bądź zapalenie korzonków nerwowych (silny ból, który jest nie do zniesienia szczególnie w nocy).
Dolegliwości bólowe związane z zapaleniem korzonków nerwowych pojawiają się ok. półtora miesiąca od pokłucia przez kleszcza.
- Często to słyszymy od pacjentów: bóle nocne trudne do zniesienia, a jeśli do tego pojawi się porażenie nerwów czaszkowych, to diagnoza jest właściwie jednoznaczna - zaznaczała w rozmowie z WP abcZdrowie prof. Joanna Zajkowska z Kliniki Chorób Zakaźnych i Neuroinfekcji Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku.
W przebiegu choroby może również wystąpić jednoczesne porażenie nerwów czaszkowych, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych oraz zespół korzeniowy (tzw. triada Bannwartha).
Nieleczona borelioza może prowadzić do poważnych powikłań, kalectwa, a nawet śmierci.
4. Zachowaj ostrożność
Jak skutecznie chronić się przed kleszczami? Na pewno warto się zabezpieczyć w sprawdzone repelenty (środki o działaniu odstraszającym wybrane gatunki - przyp. red.) i wyrobić sobie nawyki, dzięki którym nawet, jeśli złapiemy kleszcza, będziemy się go w stanie szybko pozbyć.
- W przypadku zwierząt pamiętajmy o kroplach, obrożach czy tabletkach, w przypadku ludzi kluczowy jest odpowiedni ubiór zasłaniający kostki i podudzia, repelenty, a także rutyna polegająca na codziennym oglądaniu swojego ciała w poszukiwaniu kleszczy - tłumaczyła w rozmowie z WP abcZdrowie dr inż. Anna Wierzbicka z Katedry Łowiectwa i Ochrony Lasu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu.
Ekspertka wskazywała też, że są dowody naukowe potwierdzające skuteczność olejków z geranium czy z trawy cytrynowej bądź oregano. Zwracała jednak uwagę, że w takich przypadkach nie mamy pewność, czy samodzielnie przygotowana mieszanka da faktycznie taką ochronę, jak repelent ze sklepu czy apteki.
Przestrzegała też przed wiarą w niepotwierdzone naukowo sposoby na kleszcze, np. niewielkie urządzenia emitujące fale ultradźwiękowe o natężeniu 40 kHz, które mają dezorientować kleszcze. Podkreśliła, że takie metody nie działają.
Katarzyna Prus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.