Udrożnienie kanału łzowego u niemowląt – na czym polega?

Udrożnienie kanału łzowego u niemowląt jest procedurą wdrażaną w sytuacji, gdy inne metody leczenia nie mogą być zastosowane bądź są nieskuteczne. Dlaczego podjęcie działań jest ważne? Co jest przyczyną patologii i jakie są jej objawy oraz powikłania?

1. Udrożnienie kanału łzowego u niemowląt – wskazania

Udrożnienie kanału łzowego u niemowląt jest procedurą medyczną, która pozwala na prawidłowe funkcjonowanie kanału łzowego. To struktura, zadaniem której jest odprowadzanie nadmiaru łez z worka spojówkowego do nosa. Nie przeprowadza się jej jednak u wszystkich dzieci.

Gdy lekarz, po wykonaniu badania przedniego odcinka oka w lampie szczelinowej, ale i w razie konieczności również testu fluoresceinowego, płukania dróg łzowych za pomocą soli fizjologicznej, scyntygrafii dróg łzowych czy badania RTG stwierdzi zatkanie kanału łzowego, zwykle zaleca regularny masaż zatkanego kanalika. W przypadku objawów bakteryjnego zakażenia oka wdrażana jest antybiotykoterapia.

Zobacz film: "Jak rozpoznać jaskrę? [Specjalista radzi]"

W razie konieczności u niemowląt po ukończeniu 6. miesiąca życia konieczne jest leczenie zabiegowe. Można podjąć próbę leczenia metodami mało inwazyjnymi, na przykład za pomocą sondowania kanału łzowego u niemowlaka.

Gdy to okazuje się nieskuteczne, problem nawraca, konieczne będzie zastosowanie bardziej inwazyjnych metod. Wówczas przeprowadza się chirurgiczne bądź laserowe udrożnienie dróg łzowych. Można je wykonać, kiedy dziecko ukończy 1. rok życia.

2. Na czym polega udrożnienie kanału łzowego u niemowląt?

Zarówno chirurgiczne, jak i endoskopowe oraz laserowe udrożnienie dróg łzowych polega na wykonaniu zespolenia pomiędzy workiem łzowym a jamą nosową. Wszystkie metody charakteryzują się wysoką skutecznością i bezpieczeństwem.

Zespolenie nosowo-łzowe, czyli dakriocystorinostomia (DCR), jest metodą chirurgiczną polegającą na:

• wykonaniu niedużego nacięcia skóry, która pokrywa worek łzowy,
• nawierceniu kości czaszki,
• zszyciu ściany worka ze śluzówką nosa.

Inną metodą leczenia zatkanych kanalików łzowych jest endoskopowe udrożnienie dróg łzowych (EDCR). Jego wadą jest to, że można ją zastosować wyłącznie w niektórych przypadkach, czasem istnieje też konieczność powtórzenia operacji.

Możliwy jest także zabieg laserowy, który – jak można się domyślać – jest najmniej inwazyjny. Na czym polega? Lekarz:

• wprowadza do dróg łzowych cienki światłowód połączony ze źródłem światła laserowego,
• za pomocą lasera w ścianie kostnej nosa wycina niewielki otwór stanowiący połączenie worka łzowego z jamą nosową,
• wprowadza cienką silikonową rurkę, dzięki nie dochodzi do zarośnięcia. Wyjmuje się ją po upływie 6 miesięcy.

3. Przyczyny niedrożnych kanałów łzowych u niemowląt

Przyczyny niedrożności dróg łzowych dzieli się na wrodzone lub nabyte. Zatkany kanał łzowy u niemowląt najczęściej wynika z przyczyn wrodzonych. Wówczas objawy pojawiają się wkrótce po urodzeniu. U dorosłych rozpoznaje się zwykle nabytą niedrożność przewodu nosowo-łzowego.

Wrodzona niedrożność dróg łzowych jest zazwyczaj związana z niedrożnością przewodu nosowo-łzowego w okolicy jego ujścia, które pozostaje zamknięte przez zastawkę Hasnera, ale i wrodzonego niedorozwoju punktów lub kanalików łzowych, a także z wrodzonej torbieli przewodu nosowo-łzowego. Warto pamiętać, że do ukończenia 5. miesiąca życia zatkany kanał łzowy u dziecka może ulec udrożnieniu. Dzieje się tak, gdy patologia jest spowodowana niedorozwojem dróg łzowych (które z czasem rozwiną się prawidłowo).

Prawidłowy odpływ łez do jamy nosowej mogą zaburzać również infekcje, które przebiegają z katarem i obrzękiem błony śluzowej nosa. Po wyleczeniu objawy niedrożności kanału łzowego mijają.

4. Objawy niedrożnych kanałów łzowych u niemowląt

Warto wiedzieć, że anatomicznie wyróżnia się dwa typy niedrożności dróg łzowych:

• górny przedworeczkowy, obejmujący nieprawidłowy przepływ łez przez punkty łzowe, kanaliki łzowe i kanalik wspólny,
• dolny, dotyczący nieprawidłowego przepływu łez przez woreczek łzowy i kanał nosowo-łzowy. Zatkanie kanału łzowego u niemowląt wywołuje charakterystyczne objawy. Towarzyszy im:
• nadmierne łzawienie,
• ból i obrzęk zlokalizowany w wewnętrznym kąciku oczu,
• niewyraźne widzenie,
• obecność śluzowej wydzieliny w kącie oka. Gdy jej kolor zmienia się na żółtą, zwykle wskazuje to na nadkażenie bakteryjne niedrożnych dróg łzowych. Obserwuje się wówczas ropienie oczu, zaczerwienienie i obrzęk wewnętrznego kącika oka, nadmierne sklejenie powiek po przebudzeniu oraz żółte łuski na brzegach powiek (pojawiają się wskutek wysuszenia ropnej wydzieliny).

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.