Powikłania po grypie a układ krążenia
Powikłania po grypie wymagają często hospitalizacji. Grypa jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego. Wywoływana jest przez wirusy grypy, występujące w podtypach A, B oraz C. Jest przenoszona drogą kropelkową, więc ryzyko zakażenia jest związane głównie z przebywaniem w miejscach zatłoczonych, o dużym ryzyku spotkania chorego. Grypa jest chorobą sezonową, co oznacza, że jej epidemie występują okresowo – najczęściej od późnej jesieni do wczesnej wiosny. Pojawiające się powikłania po grypie mogą prowadzić nawet do śmierci.
1. Główne objawy grypy to:
- wysoka gorączka,
- dreszcze,
- ból głowy,
- bóle mięśni, stawów,
- ogólne rozbicie.
2. Grypa a przeziębienie
Często grypa jest mylona z popularnym „przeziębieniem”, wywoływanym przez wirusy RSV czy wirusy paragrypy. W przeziębieniu objawy, z reguły są mniej nasilone: gorączka jest mniejsza, dominują objawy kataru. Grypa, w większym stopniu może także, doprowadzić do groźnych dla życia powikłań, takich jak:
- wtórne bakteryjne zapalenie płuc,
- pierwotne grypowe zapalenie płuc,
- angina,
- zaostrzenie współistniejącej choroby przewlekłej,
- zapalenie mięśni,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- zapalenie osierdzia,
- zespół Guillaina- Barrego,
- zespół Reye`a.
3. Grupy podwyższonego ryzyka
Najczęściej prawidłowo, leczona i przeleżana w łóżku grypa przechodzi bez śladu. Jednak czasami może doprowadzić do wyżej wymienionych powikłań. Jest to szczególnie prawdopodobne w grupie podwyższonego ryzyka, do której zaliczamy:
- osoby po 65 roku życia,
- dzieci do 5 roku życia,
- kobiety w II i III trymestrze ciąży,
- osoby z obniżoną wydolnością układu odpornościowego, jak osoby poddane immunosupresji czy zarażone wirusem HIV,
- osoby chorujące na choroby przewlekłe takie jak: POCHP, astma, choroba wieńcowa, cukrzyca i inne choroby metaboliczne,
- upośledzone usuwanie wydzieliny z dróg oddechowych w przebiegu zaburzeń czynności poznawczych czy chorób nerwowo – mięśniowych.
4. Powikłania pogrypowe
Szczególną ostrożność powinny zachować osoby chorujące na choroby przewlekłe, jak np. niewydolność krążenia. Grypa może spowodować zaostrzenie stanu ogólnego pacjenta, łącznie z dekompensacją, czyli utratą stabilności funkcji układu krążenia. Powikłania pogrypowe wymagają często hospitalizacji czy zwiększenia dawek leków. Osoby leczące się, z powodu niewydolności serca powinny pamiętać, o corocznych szczepieniach przeciwko aktualnemu typowi wirusa, o unikaniu możliwych ognisk zakażenia, czyli unikaniu przebywania, w okresie zwiększonej zachorowalności, w miejscach zatłoczonych takich jak, supermarkety, kina, teatry itd. Oprócz tego powinny szczególnie dbać o swój układ odpornościowy - odpowiednio się ubierać, nie przegrzewać się, dbać o prawidłową dietę pełną świeżych owoców i warzyw. Duże znaczenie odgrywa również dbanie o higienę – częste mycie rąk. Pozwala to zapobiegać przenoszeniu wirusa.
5. Zapalenie mięśnia sercowego
U podstaw zapaleń mięśnia sercowego może leżeć wiele przyczyn, jednak zdecydowanie najczęstszą są infekcje wirusowe, w tym spowodowane wirusem grypy. Objawy zapalenia mięśnia sercowego są uzależnione od typu jego przebiegu. Wyróżniamy zapalenie o przebiegu piorunującym, ostrym, podostrym oraz przewlekłym. Pierwsze dwa z nich cechują się nagłym początkiem i szybkim narastaniem objawów, natomiast dwa pozostałe typy są trudne do odróżnienia od innej choroby kardiologicznej – kardiomiopatii rozstrzeniowej i powodują postępującą niewydolność serca. Do najbardziej typowych objawów zapalenia mięśnia sercowego zaliczamy:
- duszność i obrzęki jako wykładniki niewydolności mięśnia sercowego,
- ból w klatce piersiowej,
- uczucie kołatania serca, związane z zaburzeniami rytmu jego pracy – w wyniku zajęcia stanem zapalnym układu bodźco-przewodzącego,
- objawy zatoru obwodowego.
W postawieniu rozpoznania pomoce są badania dodatkowe, na czele z badaniami laboratoryjnymi i echokardiografią. Pierwsze z nich są w stanie wykazać występowanie stanu zapalnego oraz ujawnić obecność we krwi enzymów występujących w komórkach serca, co świadczy o ich uszkodzeniu. Echokardiografia pozwala natomiast wykazać zmiany w budowie i funkcjonowaniu serca. Oprócz tego przydatne są: EKG, RTG klatki piersiowej, tomografia rezonansu magnetycznego.
5.1. Zapalenie osierdzia
Tak jak w przypadku zapaleń mięśnia sercowego, zapalenia osierdzia mogą mieć różną etiologię, jednak zdecydowanie najczęstszą są infekcje wirusowe. Także i w tym przypadku możemy mieć do czynienia z infekcją wywołaną przez wirusa grypy, jako powikłanie przechodzonej infekcji.
Podstawowym objawem zapaleń osierdzia jest ból zlokalizowany w okolicy zamostkowej, promieniujący do pleców, szyi, ramion lub barku, nasilający się w pozycji leżącej, często z towarzyszącą dusznością i suchym kaszlem. Oprócz tego, typowe są:
- tarcie osierdziowe, będące bardzo charakterystycznym dźwiękiem wysłuchiwanym przez lekarza,
- gromadzenie płynu w worku osierdziowym,
- w niektórych przypadkach nierówne bicie serca, utrata apetytu czy utrata masy ciała.
W przypadku diagnostyki zapaleń osierdzia przydatne są te same badania co w przypadku diagnostyki zapaleń mięśnia sercowego. Dodatkowo, czasami pobiera się płyn nagromadzony w worku osierdziowym w celu badania laboratoryjnego, co jest jednoczenie zabiegiem leczniczym – perikardiocenteza.
W przypadku zapaleń mięśnia sercowego, jako powikłania po grypie, leczenie głównie polega na zwalczaniu objawów choroby oraz znacznym ograniczeniu aktywności fizycznej chorego. Większość chorych z piorunującym i ostrym zapaleniem powraca do zdrowia. W przypadku przewlekłego zapalenia sytuacja jest gorsza i wymagająca w niektórych przypadkach, transplantacji serca. W przypadku zapaleń osierdzia o etiologii wirusowej w leczeniu główną rolę odgrywają dwa leki: niesterdydowe leki przeciwzapalne i kolichicyna.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.