Wapń w organizmie
Wapń znajduje się przede wszystkim w mleku, produktach mlecznych, rybach (m.in. szprotkach, sardynkach) oraz produktach pochodzenia roślinnego (jarmużu, migdałach czy maku). Wpływa na stan naszych kości już od urodzenia. Jest pierwiastkiem niezbędnym dla naszego życia, dlatego istotne jest zapewnienie jego prawidłowej podaży przy pomocy diety oraz suplementacji. Organizm dorosłego człowieka zawiera około 1 kilograma wapnia, a potrzebuje nawet 1500 mg dziennie. Tymczasem dostarczamy mu średnio tylko 400 mg dziennie. To stanowczo zbyt mało.
Wapń w organizmie znajduje się głównie w kościach
Rola wapnia
Wapń znajduje się w organizmie głównie w kościach. W kościach jest aż 99 proc. tego makroelementu, a poza nimi zaledwie 1 proc. Mimo to wapń odpowiada za wiele kluczowych funkcji w naszym organizmie. Przede wszystkim jest niezbędny do prawidłowego działania naszych komórek, bierze udział w przemianie materii oraz w procesie skurczu mięśni i krzepnięcia krwi.
Wapń to podstawowy budulec kości i zębów. Im więcej go zostanie wbudowane w kości w okresie dzieciństwa i młodości, tym większą osiągną one tzw. szczytową masę kostną, którą osiągamy około 30. roku życia. Dlatego szczególnie w tym okresie należy spożywać wiele produktów bogatych w wapń. Po 30. roku życia aż do 50. roku życia nasza tkanka kostna jest w stanie równowagi. Później rozpoczyna się stopniowe ubywanie masy kostnej. U kobiet ten proces nasila się w momencie menopauzy. Prowadzi on bardzo często do demineralizacji kości i szkliwa. Warto pamiętać, że im więcej wapnia mamy w kościach, tym są one mocniejsze i trudniej się łamią.
Niska podaż wapnia
Nasz organizm jest tak skonstruowany, że stara się utrzymać poziom wapnia na określonym poziomie. Jeśli dostarczamy mu zbyt mało wapnia wraz z pożywieniem, to jest on uwalniany z kości. W ten sposób dochodzi do odwapnienia kości, które stają się coraz słabsze i bardziej podatne na urazy. Zaczyna rozwijać się dolegliwości związane ze zbyt niskim poziomem wapnia.
Fakty i mity o maślance i kefirze
To, ile wapnia potrzebuje nasz organizm, zależy od wieku i płci. Przyjmuje się, że dorosły organizm potrzebuje 1000 mg wapnia na dobę. Jednak zapotrzebowanie na ten pierwiastek wzrasta:
- w momencie intensywnego wzrostu u dzieci i młodzieży (800-1250 mg wapnia/dobę),
- w podeszłym wieku (1200 mg/dobę).
Statystyczny Polak dostarcza wraz z pożywieniem średnio 400 mg wapnia dziennie, co nie pokrywa zapotrzebowania na ten pierwiastek.
Źródła wapnia
Najwięcej wapnia znajduje się w mleku i przetworach mlecznych oraz w rybach, np. sardynkach. Przyswajanie wapnia zmniejsza kwas szczawiowy w szpinaku, szczawiu i rabarbarze oraz kwas fitynowy w zbożowych produktach i roślinach strączkowych. Podobnie działają: kawa, herbata, zupy w proszku czy alkohol. Dieta może również okazać się niewystarczająca, dla zapewnienia odpowiednich dawek tego pierwiastka, dlatego zalecana jest jego suplementacja.
Bardzo ważną rolę w przyswajaniu wapnia odgrywa witamina D. Pokrycie dobowego zapotrzebowania na witaminę D zapewnia piętnastominutowy pobyt na słońcu w letni dzień. Niestety, większość dni w roku nie jest zbyt słoneczna. Wtedy należy uzupełniać ją z innych źródeł. W pokarmach jest jej niewiele. Dlatego, by uzupełnić niski poziom witaminy D i wapnia, warto skorzystać z dostępnych w aptece suplementów diety. Zaleca się najczęściej 500-1000 mg wapnia i 400-2000 jednostek witaminy D dziennie.
Przyjmując wapń w tabletkach, trzeba pamiętać, że może on zmniejszać wchłanianie żelaza, fluoru i antybiotyków tetracyklinowych. Warto stosować trzy godziny przerwy pomiędzy ich przyjmowaniem. Ponadto duża dawka wapnia przyjmowana wraz z digoksyną – lekiem nasercowym, może nasilić jej działanie i doprowadzić do zaburzeń rytmu serca. W przypadku chorób przewlekłych i zażywania leków zawsze należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
