Wszywki alkoholowe - czym jest esperal (disulfiram) i jak działa na organizm

Wszywki alkoholowe to jedna z metod leczenia alkoholizmu, zaliczana do tzw. terapii awersyjnych. Najbardziej popularne w Polsce i powszechnie aplikowane alkoholikom wszywki zawierają substancję czynną – disulfiram. Jak działa ta substancja? Na czym polega tzw. zaszywanie bądź też zaszycie alkoholika? Jak wygląda wszywka alkoholowa i gdzie ją zrobić?

1. Co to jest esperal (disulfiram) - wszywka alkoholowa?

Wszywka alkoholowa (wszywka antyalkoholowa) to nic innego, jak tabletka przeznaczona do implantacji podskórnej. Powszechnie znana jest jako esperal lub disulfiram WZF. Środek stosowany w leczeniu alkoholików zawiera w swoim składzie substancję czynną o nazwie disulfiram. Lek, łącząc się z alkoholem, wywołuje liczne negatywne i groźne dla zdrowia i życia reakcje organizmu. Esperal u pacjenta, który pił alkohol może powodować skutki uboczne w postaci nudności, wymioty.

Terapia awersyjna za pomocą wszywek alkoholowych bazuje na przypuszczeniu, iż osoba uzależniona z obawy przez nieprzyjemnymi dolegliwościami powstrzyma się przed sięgnięciem po wysokoprocentowy trunek.

2. Historia wszywki alkoholowej

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Psychoterapia par - razem czy osobno?"

Działanie substancji czynnej o nazwie disulfiram w kontekście jej wpływu na osoby spożywające alkohol zostało odkryte w sposób przypadkowy w latach czterdziestych ubiegłego wieku. W 1945 roku naukowcy duńskiego pochodzenia zaobserwowali, że disulfiram jako inhibitor dehydrogenazy aldehydowej, wywołuje wiele nieprzyjemnych skutków ubocznych u osób pijących napoje alkoholowe. Przypadkowe obserwacje naukowców poskutkowały wprowadzeniem na rynek farmaceutyczny tabletek z disulfiramem. Stosowanie środków z tą substancją wspomagało leczenie alkoholizmu.

3. Jak i gdzie umieszcza się wszywkę alkoholową?

Na czym polega zaszycie alkoholowe? Jak przebiega wszywanie tabletki na alkoholizm? Implant esperal z disulfiramem wszywa się podczas prostego zabiegu chirurgicznego pod skórą pacjenta. Zaszywanie alkoholików nie jest w naszym kraju zabronione. Zabiegi te wymagają jednak świadomej zgody pacjenta.

Przed nacięciem skóry specjalista stosuje skuteczne znieczulenie miejscowe, a dopiero później aplikuje wszywkę alkoholową z disulfiramem. Dawkę leku dobiera lekarz indywidualnie dla danej osoby. Dawka dobierana na podstawie wieku, wagi oraz stanu zdrowia pacjenta (zazwyczaj jest to jedna tabletka na dziesięć kilogramów masy ciała). Po wszyciu konkretnej ilości tabletek lekarz zszywa skórę.

Jak długo działa wszywka alkoholowa? Podskórna wszywka esperal, zawierająca substancję czynną o nazwie disulfiram działa około ośmiu (maksymalnie dwunastu) miesięcy. Gdzie wszywa się esperal? Lekarze zazwyczaj wszczepiają środek antyalkoholowy w pośladek pacjenta. Osoba, która poddała się zabiegowi pod żadnym pozorem nie powinna sięgać po drinki, piwo czy wódkę. Wypicie alkoholu przez osobę, która ma wszysty esperal może spowodować liczne nieprzyjemne skutki oraz działanie uboczne.

Usunięcie esperalu to mało bolesny zabieg chirurgiczny, który odbywa się w znieczuleniu miejscowym. Po usunięciu wszywki przeciwalkoholowej lekarz zakłada pacjentowi szwy, a następnie zakłada opatrunek.

4. Jak działa disulfiram (esperal)?

Disulfiram to organiczny związek chemiczny, wykorzystywany w leczeniu alkoholizmu, który wpływa na metabolizm alkoholu etylowego. Podczas normalnego szlaku metabolicznego etanol jest rozkładany w wątrobie przez enzym – dehydrogenazę alkoholową – do aldehydu octowego, a ten z kolei zostaje rozkładany przez inny enzym – dehydrogenazę aldehydową – do nieszkodliwego dla organizmu kwasu octowego.

Wszywka na alkoholizm w postaci disulfiramu hamuje metabolizm alkoholu etylowego i blokuje działanie drugiego enzymu – dehydrogenazy aldehydowej – uniemożliwiając przekształcenie aldehydu octowego w kwas octowy. W ten sposób kumulujący się w organizmie pacjenta aldehyd octowy powoduje szereg objawów zatrucia i przykre dolegliwości, takie jak: zaczerwieniona twarz, brak tchu, pulsujący ból głowy, przyspieszone bicie serca, nudności i wymioty.

Wszywka a picie alkoholu

Już po 5-10 minutach od spożycia alkoholu pacjent leczący się disulfiramem zaczyna odczuwać przykre objawy, które mają go powstrzymać przed konsumpcją napojów alkoholowych, a w dalszej perspektywie sprawić, że całkowicie zrezygnuje z picia alkoholu. Disulfiram w zetknięciu z alkoholem w organizmie powoduje nieprzyjemne skutki spożycia etanolu, dzięki czemu alkoholikowi znacznie łatwiej przezwyciężyć nałóg. Alkohol przestaje kojarzyć się z czymś przyjemnym, staje się źródłem przykrych dolegliwości.

Disulfiram w postaci wszywki umieszcza się podczas prostego zabiegu chirurgicznego pod skórą pacjenta. Na polskim rynku istnieją także leki, zawierające disulfiram, w postaci tabletek doustnych, dostępne na receptę. Disulfiram w formie wszywki podskórnej działa około roku.

Wszywka jest skuteczna tak długo, jak powstrzymuje spożywanie alkoholu. Wszywka działa jako bodziec awersyjny w kontakcie z alkoholem i może uwarunkować bardziej trwałą lub mniej trwałą negatywną reakcję na spożywanie alkoholu. Jednakże nie jest to skuteczność bezwzględna, oddziaływać będą również inne, liczne czynniki, w tym czynniki motywacyjne.

5. Wszywka alkoholowa esperal - cena

Wielu pacjentów zastanawia się, ile kosztuje wszywka esperal?. Wszycie esperalu nie jest refundowane z Narodowego Funduszu Zdrowia. Pacjent sam musi zapłacić za całą terapię. Zaszycie się kosztuje od czterystu do nawet siedmiuset złotych. Cena zabiegu może różnić się w zależności od miejsca wykonywania zabiegu. Esperal może kosztować nieco mniej w takich miastach jak Płock czy Konin. Na terenie takich miast jak Szczecin, Łódź, Katowice, Wrocław czy Warszawa wszywka alkoholowa może być z kolei droższa.

6. Przeciwwskazania

Przeciwwskazaniem do zastosowania wszywki esperal jest uczulenie na disulfiram oraz nadwrażliwość na ditiokarbaminiany. Podskórna tabletka dla alkoholików nie powinna być również wszywana w sytuacji, w której pacjent:

• znajduje się w stanie upojenia alkoholowego,
• spożywał alkohol lub preparaty z etanolem na przestrzeni dwudziestu czterech/czterdziestu ośmiu godzin.

Wśród innych przeciwwskazań do wykonania zabiegu lekarze wymieniają wcześniejsze przyjmowanie środków z paraldehydem lub metronidazolem. Dodatkowo, wszywki dla osób uzależnionych od alkoholu nie powinno stosować się u osób:

• po przebytym zawale,
• z niewydolnością serca,
• niewydolnością krążeniową,
• nadciśnieniem tętniczym,
• chorobą niedokrwienną serca,
• zapaleniem zarostowym tętnic,
• stanem zapalnym wielonerwowym,
• stanem zapalnym nerwu wzrokowego.

Wszywka esperal nie jest również wskazana dla osób z zaburzeniami psychicznymi, pacjentów po próbach samobójczych. Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku osób, które cierpią na cukrzycę, epilepsję, schorzenia nerek, choroby wątroby, niedoczynność tarczycy. Szczegółowe informacje na temat przeciwwskazań zawiera ulotka dołączona do leku esperal.

7. Działania niepożądane esperalu

Wszywka przeciwalkoholowa zawierająca w swoim składzie disulfiram może powodować u niektórych pacjentów działania niepożądane. Podskórna tabletka na alkoholizm może powodować wymioty, nudności, przemęczenie, osłabienie oraz senność. Dodatkowo, esperal może powodować również takie skutki uboczne jak uczucie metalicznego posmaku w ustach, uczucie czosnkowego posmaku w ustach.

Podskórny lek wszywany alkoholikom może powodować także u niektórych reakcje na tle psychotycznym (np. stany depresyjne, stany paradoidalne). Może pogłębiać schizofrenię oraz manię. Wśród innych skutków ubocznych lekarze odnotowali skórne reakcje uczuleniowe, stany zapalne nerwów obwodowych, zniszczenia hepatocytów.

Wszywanie esperalu zdaniem większości specjalistów nie ma najmniejszego sensu, jeśli pacjent nie planuje zrezygnować raz na zawsze z picia alkoholu. Wszywka na alkohol może oczywiście pomóc, najważniejsze jest jednak podejście pacjenta, a także wewnętrzna chęć zmiany swojego postępowania.

8. Zalety wszywki alkoholowej

Zdaniem wielu niepijących alkoholików, wszywka pomaga w utrzymaniu trzeźwości, a także motywuje do tego, by zmienić swoje dotychczasowe życie. Zarówno na forach internetowych, jak i pod filmami w serwisie Youtube, przeczytać możemy wiele przychylnych opinii nt. wszywki antyalkoholowej. „Jestem zaszyta i pomaga mi w utrzymaniu trzeźwości. Zakładałam wszywkę i do tej pory nie piję. Jestem z siebie dumna”. Inny Internauta dodaje: „Moim zdaniem warto. Jeśli człowiek wytrzyma osiem miesięcy, to później jest znacznie łatwiej nie pić”.

9. Inne rodzaje farmakoterapii dla uzależnionych od alkoholu

Wszczepienie esperalu nie jest jedyną formą wspomagającą leczenie alkoholizmy. Na rynku farmaceutycznym dostępne są również inne środki antyalkoholowe, wspomagające walkę z nałogiem. Jaki zamiennik dla implantu podskórnego esperal możemy wybrać? Okazuje się, że zamiennikiem środka podskórnego są tabletki Anticol, zawierające tę samą substancję czynną czyli disulfiram. W Internecie znaleźć można wiele zapytań o: zastrzyk antyalkoholowy dla alkoholika, zastrzyk na alkoholizm czy esperal zastrzyk.

Niestety, nie istnieje żaden zastrzyk przeciwalkoholowy, po który mogliby sięgnąć ludzie zmagający się z alkoholizmem. Terapia antyalkoholowa może polegać również na łączeniu psychoterapii indywidualnej lub grupowej ze stosowaniem naltreksonem. Substancja ta wspomaga abstynencję oraz zmniejsza potrzebę napicia się alkoholu, ponieważ w trakcie jej stosowania dochodzi do zablokowania endordin wydzielanych w trakcie spożywania napojów wysokoprocentowych. Inne rodzaje farmakoterapii dla uzależnionych od alkoholu to stosowanie akamprozatu, który hamuje głód alkoholowy.

Pomocna jest również substancja zwana nalmefenem. Oprócz farmakoterapii niezwykle istotne jest czytanie książek, które wspomagają walkę z nałogiem. Wiele cennych dla niepijącego alkoholika informacji zawierają także ulotki antyalkoholowe.

10. Krytyka wszywek alkoholowych

Opinie na temat esperalu są bardzo podzielone. Disulfiram działa jak „straszak”, zniechęcając alkoholika do wypicia alkoholu. Osoba uzależniona, świadoma potencjalnych przykrych doznań po spożyciu etanolu, rezygnuje z napicia się. Wszywki alkoholowe są niewątpliwie skuteczną metodą na przerwanie ciągu alkoholowego, ale nie leczą alkoholizmu.

Wszywki alkoholowe stały się dla wielu alkoholików początkiem życia w trzeźwości, ale wielu terapeutów uzależnień krytykuje disulfiram z powodu jego niskiej skuteczności i niebezpiecznych skutków ubocznych, które mogą zagrażać zdrowiu, a nawet życiu pacjentów. W wielu krajach disulfiram został wycofany z lecznictwa choroby alkoholowej. Disulfiramu w postaci wszywek alkoholowych nie stosuje się między innymi w USA i Zachodniej Europie, ale zwolenników tej metody terapii znajdziemy w Rosji i krajach Europy Środkowej, w tym w Polsce.

W Polsce leczenie disulfiramem wymaga zgody pacjenta i odbywa się pod kontrolą lekarza. Ze względu na liczne działania niepożądane, skutki uboczne i dużą szkodliwość leku oraz przeciwwskazania medyczne disulfiram nie jest refundowany przez NFZ i nie stosują go żadne publiczne placówki służby zdrowia.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.