Zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej – przyczyny, objawy, leczenie
Zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej (ZZZE) to bardzo poważne schorzenie jednej z zatok żylnych opony twardej – zatoki esowatej. Choć w obecnych czasach ZZZE występuje bardzo rzadko, to jednak w każdym przypadku wymaga bezwzględnego leczenia na oddziale otolaryngologicznym. Jak objawia się zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej? Jakie są jego najczęstsze przyczyny?
1. Czym jest zatoka esowata?
Zatoka esowata (łac. sinus sigmoideus) to jedna z zatok żylnych opony twardej, znajdujących się w jamie czaszki. Stanowi przedłużenie zatoki poprzecznej, jest dość niesymetryczna, najczęściej jest mniej rozwinięta po lewej stronie.
Zatoka esowata przebiega po wewnętrznej powierzchni części skalistej kości skroniowej. Tam w tylnym dole czaszki położona jest jej bruzda. Dalej zatoka skręca w dół w pobliżu szczytu wyrostka, rzutuje na część wyrostka sutkowatego. Potem wznosi się delikatnie w górę, a na końcu kieruje się w dół i uchodzi w opuszce żyły szyjnej wewnętrznej.
2. Co to jest zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej?
Zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej (łac. thrombophlebitis sinus sigmoidei), określane skrótem ZZZE to niebezpieczne schorzenie, które najczęściej stanowi powikłanie po laryngologicznych stanach chorobowych.
Do procesu zapalnego w obszarze zatoki esowatej może dojść dwiema drogami – przez ciągłość (za pośrednictwem zakażonej kości, czy zapalenia kości i szpiku wyrostka sutkowatego) lub drogą naczyń żylnych.
Na skutek spowolnienia przepływu krwi przez tę strukturę tworzy się skrzeplina. Ten początkowy okres jest najczęściej bezobjawowy. Następnie skrzeplina szerzy się i zwiększa swoją objętość. Ponadto może rozwijać się w niej zakażenie bakteryjne, przez co staje się źródłem wysiewu bakterii do krwiobiegu.
3. Zakrzepowe zapalenie zatoki esowatej – przyczyny
Proces zapalny w obszarze zatoki esowatej pojawia się najczęściej jako powikłanie po przebytych chorobach uszu.
Najczęściej jego przyczyną jest przewlekłe zapalenie ucha środkowego z towarzyszącym perlakiem. Ponadto ZZZE może stanowić powikłanie po ostrym zapaleniu ucha środkowego.
4. Objawy zakrzepowego zapalenia zatoki esowatej
Pierwsze objawy zakrzepowego zapalenia zatoki esowatej nie są charakterystyczne. U chorych pojawia się osłabienie, podwyższona temperatura ciała, czy bóle głowy o niewielkim nasileniu. Pacjenci skarżą się na ogólne, gorsze samopoczucie.
W kolejnym etapie typowe objawy ZZZE to:
- gorączka o falowym charakterze,
- dreszcze,
- silny ból chorego ucha,
- przyspieszenie tętna i oddechu,
- sztywność karku i inne objawy oponowe,
- nudności i wymioty.
5. Leczenie zakrzepowego zapalenia zatoki esowatej
Chorobę rozpoznaje się na podstawie szeregu badań takich, jak posiew krwi, badanie otoskopowe, czy tomografia komputerowa głowy. Pacjenci ze zdiagnozowanym zakrzepowym zapaleniem zatoki esowatej wymagają natychmiastowej hospitalizacji.
Leczenie chirurgiczne opiera się na resekcji tkanek ucha, które zostały objęte zakażeniem. Stosuje się też leczenie farmakologiczne, które opiera się na antybiotykoterapii oraz podawaniu leków przeciwobrzękowych.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
