Zatkane tętnice nie bolą. Cztery ciche oznaki miażdżycy
Gdy tętnice są zatkane, krew nie może być prawidłowo transportowana do tkanek i ważnych narządów. To stan, który może prowadzić do zgonu, jednak wbrew pozorom na początkowym etapie jest bezbolesny. - Miażdżyca bardzo długo nie daje żadnych objawów i dolegliwości, które mogłyby wskazywać na problem – ostrzega dr Beata Poprawa, internista, kardiolog, ordynator Wielospecjalistycznego Szpitala Powiatowego w Tarnowskich Górach.
1. Dlaczego tętnice się zatykają?
Gdy krew transportowana jest przez tętnice, nadmiar obecnych w niej składników odżywczych może się odkładać na ściankach naczyń. Tak jest w przypadku tłuszczów, a zwłaszcza cholesterolu, związku przypominającego wosk. Dostarczamy go wraz z pożywieniem i produkuje go nasza wątroba. Nieodzowny w wielu procesach zachodzących w organizmie, ale w nadmiarze – zabójczy.
- Miażdżyca to przewlekła choroba zapalna, która rozpoczyna się wraz z pierwszymi dniami życia człowieka. Rodzimy się bez blaszek miażdżycowych, ale już po urodzeniu inicjowany jest proces tworzenia się tychże blaszek – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie lek. Joanna Pietroń, internista Centrum Medycznego Damiana. Blaszka miażdżycowa może pękać, a w to miejsce tworzy się skrzep.
- Skłonność do pękania jest typowa dla młodych, świeżych blaszek miażdżycowych, potem one zarastają tkanką włóknistą. Ten proces może trwać latami, a chory nie ma tego świadomości, nie pojawiają się żadne objawy – przyznaje ekspertka.
2. Objawy miażdżycy
Choć miażdżyca nie boli przez długi czas, to nieleczona i zignorowana może prowadzić do zakrzepicy, zawału serca, a także do udaru mózgu.
2.1. Zaburzenia erekcji
Problemy w łóżku mężczyźni często zrzucają na karb stresu, ale niekiedy może to być sygnał ostrzegawczy organizmu. Badania wykazały, że problemy z potencją mogą występować na trzy do pięciu lat przed powstaniem zaawansowanych zmian miażdżycowych i ich konsekwencji w postaci zawału serca.
- To objaw, który może nas naprowadzić na poszukiwanie przyczyn. Rzeczywiście podwyższony poziom cholesterolu i zmiany miażdżycowe w tych małych tętniczkach mogą powodować zaburzenia erekcji. To symptom, który zdecydowanie nakazuje pogłębienie diagnostyki w kierunku miażdżycy – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie dr Beata Poprawa, internista, kardiolog, ordynator Wielospecjalistycznego Szpitala Powiatowego w Tarnowskich Górach.
2.2. Szybka męczliwość i zadyszka
Ogólne zmęczenie organizmu, nieustanne wyczerpanie czy brak chęci do życia nie musi mieć związku z depresją lub wiosennym przesileniem.
- Proces miażdżycowy powoduje zmniejszenie witalności organizmu przez uszkodzenie narządów wewnętrznych potrzebnych do życia – ostrzega kardiolog.
Do tego mogą pojawić się problemy z oddychaniem pełną piersią i zadyszka nawet po kilku krokach. Zdaniem dr Poprawy, to właśnie te dolegliwości często umykają naszej uwadze.
- Powysiłkowe zmęczenie, słabsza kondycja, zadyszka – to mogą być sygnały wskazujące na początek miażdżycy tętnic wieńcowych – ostrzega ekspertka.
2.3. Zmiany psychiczne
Miażdżyca może dotykać takich narządów jak serce, mózg czy kończyny dolne. Jednak to właśnie mózg jest szczególnie wrażliwy na zmiany niedokrwienne wynikające z niedostatecznego przepływu krwi przez naczynia. Nawet niewielkie niedotlenienie, ale też mniejsza ilość składników odżywczych docierających do organu, może skutkować szeregiem objawów rzadko łączonych z miażdżycą. U chorych mogą pojawić się zaburzenia pamięci krótkotrwałej, a nawet zmiany osobowości, łącznie z pojawieniem się napadów agresji.
- Najczęściej takie objawy pojawiają się już po udarze, niekiedy jednak dezorientacja, przejściowy niedowład czy niedokrwienie objawiają się wcześniej. To skutek niedotlenienia mózgu, a gdy niedotlenienie jest przewlekłe, to i stan psychiczny i samopoczucie nie będą dobre – przyznaje lek. Pietroń. Niekiedy lekarze przypadkowo podczas tomografii komputerowej głowy wykrywają takie mikroudary, które są jedynym świadectwem przewlekłej miażdżycy.
2.4. Dolegliwości bólowe w miażdżycy
Dławica piersiowa, będąca skutkiem problemów z tętnicami, może objawiać się bólem szczęki i karku, a także dolegliwościami w obrębie klatki piersiowej. Żadnego z tych symptomów nie wolno bagatelizować.
- Duszność i ból powysiłkowy w klatce piersiowej to tzw. bóle dławicowe. Spora część osób z przewlekłą chorobą niedokrwienną bierze leki przeciwdławicowe, więc wielu objawów mogą nie odczuwać – ostrzega internistka.
A gdy bolą nogi? To tzw. chromanie przestankowe, czyli silny ból łydek, który pojawia się w czasie chodzenia i ustaje, gdy się zatrzymujemy.
- Jeśli chodzi o tętnice kończyn dolnych, to zmiany miażdżycowe powodują bóle przy poruszaniu się. Niekiedy występują nawet ostre bóle związane z krytycznym niedokrwieniem. To może doprowadzić nawet do amputacji kończyny – alarmuje dr Poprawa.
Boleć mogą także plecy, a winowajcą nie zawsze jest przeciążenie czy choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa. Niedostateczny przepływ krwi do krążka międzykręgowego, potocznie zwanego dyskiem, może powodować upośledzenie jego funkcji. Skutkiem jest ból pleców.
3. Miażdżyca chorobą niedocenianą
Świadomość na temat miażdżycy wciąż jest zbyt niska, a wiedza, jak zmniejszyć ryzyko jej powikłań – nikła.
- Zawsze trzeba pamiętać, że miażdżyca jest procesem nieodwracalnym. To nieprawda, że można odwrócić ten proces. Można ją zahamować – za pomocą leków obniżamy poziom cholesterolu, który krąży we krwi. Ale nie obniżymy poziomu cholesterolu, który jest wbudowany w ścianki naczyń – ostrzega dr Poprawa.
Z kolei internistka, lek. Pietroń zwraca uwagę, że miażdżyca może być rosnącym problemem w naszym społeczeństwie.
- Mimo że mamy wiele skutecznych leków, miażdżyca nie może być w starzejącym się społeczeństwie coraz mniejszym problemem. Jest wręcz przeciwnie, a jeśli do tego 30 proc. społeczeństwa jest otyła, to mamy dodatkowy czynnik ryzyka. Palimy papierosy, nie kontrolujemy poziomu lipidów i jemy dosłownie "śmieci" – alarmuje ekspertka.
Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
