Złamanie kości łonowej – objawy, diagnostyka, leczenie i rehabilitacja
Złamanie kości łonowej jest urazem, do którego dochodzi najczęściej wskutek upadku z dużej wysokości bądź wypadku komunikacyjnego. Kontuzja wywołuje nie tylko bardzo dokuczliwe dolegliwości, ale i wymaga długotrwałego leczenia oraz rehabilitacji. Na czym polega proces dochodzenia do zdrowia?
1. Co to jest złamanie kości łonowej?
Złamanie kości łonowej jest urazem, który dotyczy przedniej części kości miednicznej. Jest to parzysta kość składająca się z trzonu, gałęzi górnej oraz gałęzi dolnej.
Gałąź górna kości łonowej łączy się z kością biodrową, zaś gałąź dolna łączy się z kością kulszową. Gałąź górna tworzy spojenie łonowe z gałęzią górną strony przeciwnej. Między gałęzią górną a dolną znajduje się powierzchnia spojeniowa łącząca się z powierzchniami stawowymi drugiej kości łonowej.
Trzon kości łonowej znajduje się pomiędzy gałęzią górną a dolną i tworzy 1/5 panewki stawu biodrowego (tworzy przedni odcinek panewki stawu biodrowego). To staw kulisty tworzony przez głowę kości udowej oraz panewkę stawu biodrowego kości miednicznej.
Do urazu w obrębie kości łonowej może dojść wskutek wypadku komunikacyjnego, wypadku samochodowego lub upadku z dużej wysokości. Złamanie kości łonowej jest częste u osób w podeszłym wieku, co może mieć związek z postępującą osteoporozą.
2. Objawy złamania kości łonowej
Złamanie kości łonowej wywołuje wiele objawów, takich jak:
- bardzo silny ból, tak podczas poruszania się, jak i dotyku. Co charakterystyczne, promieniuje on do sąsiednich kości, na przykład kończyn dolnych,
- trudności w poruszaniu (ból uniemożliwia chodzenie),
- skrócenie nogi,
- gorączka,
- krwiomocz, ból cewki moczowej. Może też dojść do zatrzymania moczu.
Rodzaj i nasilenie objawów zależy od rodzaju złamania, rozległości, lokalizacji oraz mechanizmu urazu.
Jak długo boli pęknięta kość łonowa? Ostry ból zazwyczaj występuje zaraz po odniesieniu obrażeń. Po tygodniu lub dwóch, ponieważ złamana kość i otaczające ją tkanki miękkie zaczynają się goić, ból jest mniej dokuczliwy (tzw. ból podostry).
Należy wziąć pod uwagę, że złamanie kości łonowej najczęściej współistnieje ze złamaniem kości kulszowej lub kości biodrowej. Nie jest złamaniem izolowanym. Przy działaniu mniejszej siły może pojawić się jedynie pęknięcie kości łonowej.
3. Diagnostyka i leczenie złamanej kości łonowej
Diagnostykę przy podejrzeniu złamania kości łonowej przeprowadza się w oparciu o badania obrazowe. Wykorzystuje się RTG, USG, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny. Niezależnie od rodzaju złamania trzeba skontrolować stan cewki moczowej oraz pęcherza.
Jak leczyć złamanie kości łonowej? To zależy od tego, czy złamaniu uległa jedna gałąź czy obie gałęzie kości łonowej.
W przypadku złamania jednej gałęzi kości łonowej, ze względu na niewielkie przemieszczenia kostne, leczenie jest nieoperacyjne. Zalecane jest leżenie w łóżku przez okres od 4 do 6 tygodni i pionizację.
Złamanie kości łonowej - jak leżeć? Zdecydowanie z odpowiednio ustawioną złamaną kończyną. O czym pamiętać? O tym, że kolano powinno być w zgięciu, a biodro w zgięciu oraz lekkim odwiedzeniu. To pozwala zmniejszyć napięcie i złagodzić ból.
Obustronne złamanie kości łonowej i kulszowej wymaga założenia wyciągów szkieletowych z obciążeniem (od 4 do 6 kg) na okres 6 tygodni. Następnie, po około 12 tygodniach, można rozpocząć próby obciążania kończyn.
Złamanie kości łonowej - chodzenie
Kiedy można zacząć chodzić po złamaniu kości łonowej? Po upływie około 4–6 tygodni (w przypadku złamania jednostronnego) można rozpocząć pionizację oraz chodzenie z asekuracją kul lub balkonika, w zależności od wskazań. Choć czas zrastania zależy od rozległości złamania, przyjmuje się, że proces gojenia trwa około 12 tygodni.
4. Złamanie kości łonowej – rehabilitacja
Złamanie kości łonowej wymaga rehabilitacji, która najczęściej trwa od 12. do 17. tygodnia po złamaniu. Bardzo ważne są ćwiczenia wzmacniające mięśnie otaczające staw biodrowy oraz stabilizujące miednicę. Duże znaczenie ma także:
- dieta zasobna w wapń oraz witaminę D,
- profilaktyka przeciwodleżynowa.
- fizjoterapia (np. zmienne pole magnetyczne przyspieszające proces odbudowy struktury kostnej). Można także - w celu redukcji obrzęku oraz wchłonięcia krwiaków - stosować plastrowanie dynamiczne.
Złamanie kości łonowej – powikłania
Szczególnie dużym wyzwaniem jest złamanie kości łonowej u starszej osoby. Z uwagi na spowolnienie procesów osteogenezy terapia zwykle wymaga dłuższego czasu na leczenie. Co istotne, jeśli złamanie jest obustronne, może dojść do przemieszczenia się odłamów kostnych w głąb miednicy, co może spowodować inne uszkodzenia.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.