Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (853 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (402 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Zmysły - rodzaje i funkcje, pozostałe zmysły człowieka, zmysły zwierząt

 Paula Komendarczuk
30.03.2021 07:59
Zmysły umożliwiają odbiór świata zewnętrznego.
Zmysły umożliwiają odbiór świata zewnętrznego. (gettyimages)

Zgodnie z klasycznym podziałem człowiek posiada pięć zmysłów, takich jak wzrok, smak, dotyk, węch i słuch. Wiele osób jest jednak zdania, że lista ta powinna zostać znacznie rozszerzona. Co warto wiedzieć o zmysłach? Jakie zmysły posiadają zwierzęta?

spis treści

1. Czym są zmysły?

Zmysły to specjalistyczne komórki receptorowe, które umożliwiają odbiór określonych bodźców. Uzyskane informacje są kierowane do odpowiednich rejonów mózgowia, gdzie mogą zostać zinterpretowane i zrozumiane.

2. Rodzaje i funkcje zmysłów

Klasyczny podział zmysłów został stworzony przez Arystotelesa, zgodnie z nim wyróżniamy 5 zmysłów:

  • wzrok,
  • smak,
  • dotyk,
  • węch,
  • słuch.
Zobacz film: "Otyłość. Historia Aleksandry"

Zmysły są bardzo ważne, przede wszystkim umożliwiają pełny odbiór świata zewnętrznego - na przykład czucie zapachów, podziwianie krajobrazu czy prowadzenie rozmów z innymi ludźmi.

Dodatkowo, zmysły ostrzegają nas przed niebezpieczeństwem. Węch jest w stanie powstrzymać nas przed zjedzeniem czegoś nieświeżego, a wzrok przed wejściem na ulicę, gdy pali się czerwone światło.

2.1. Zmysł wzroku

W gałkach ocznych znajdują się komórki receptorowe (czopki i pręciki), które reagują na światło widzialne. Jest to jednak podstawowy bodziec, który wymaga przetworzenia w innych strukturach naszego organizmu.

Dużą rolę odgrywa kora wzrokowa mózgowia, a następnie ośrodki, które są w stanie ustawić odwrócony obraz w odpowiedniej pozycji. Na zmysł wzroku składa się:

  • rozróżnianie światła od ciemności,
  • ocena kierunku padania światła,
  • rozpoznawanie kształtów,
  • rozróżnianie barw,
  • ocenianie odległości od obiektów.

2.2. Zmysł smaku

Zmysł smaku zawdzięczamy kubkom smakowym, zlokalizowanym na języku, podniebieniu, górnej części przełyku i krtani. Ludzie posiadają 5 rodzajów kubków smakowych, każdy z nich odbiera jeden ze smaków:

  • smak słodki,
  • smak słony,
  • smak gorzki,
  • smak kwaśny,
  • smak umami.

Bardzo możliwe, że wraz z upływem czasu do klasyfikacji smaków zostaną dołączone kolejne. Umami został wyodrębniony znacznie później niż pozostałe, obecnie prowadzone są dyskusje na temat odczuwania smaku tłuszczowego oraz metalicznego.

2.3. Zmysł dotyku

Największym narządem receptorowym jest skóra i to właśnie ona odpowiada za zmysł dotyku, na całej jej powierzchni znajdują się receptory. Dotyk sprawia, że jesteśmy w stanie ocenić kształt przedmiotu, jego wielkość czy fakturę.

Każda część naszego ciała czuje w odrobinę inny sposób, co jest zależne od ilości komórek receptorowych. Największa ich ilość jest zlokalizowana na opuszkach palców, z kolei najmniejsza na skórze pleców.

2.4. Zmysł węchu

Receptory węchowe znajdują się w obrębie jamy nosowej, a ich działanie jest zależne od cząsteczek chemicznych, które w danej sytuacji do nich docierają. Ilość receptorów węchu jest ogromna, ponieważ każdy z nich reaguje na inny zapach.

Nasz organizm dzieli zapachy na przyjemne i nieprzyjemne, a ta klasyfikacja jest nieco inna u każdego człowieka. Niektórzy lubią zapach benzyny lub lakieru do paznokci, natomiast u innych wywołuje on grymas na twarzy i ból głowy.

2.5. Zmysł słuchu

Słyszymy za pomocą uszu, które są złożone z trzech elementów: ucha wewnętrznego, środkowego oraz zewnętrznego. Dźwięki docierają do nas za pomocą drgań powietrza, wywoływanych przez fale akustyczne.

Trafiają one do kosteczek słuchowych i do struktur, położonych w uchu wewnętrznym. Następnie są one zamieniane na impulsy elektryczne, które mogą być zintepretowane przez konkretny obszar kory mózgowej.

3. Rzadziej wyróżniane zmysły człowieka

Coraz więcej osób jest zdania, że człowiek posiada znacznie więcej zmysłów, a klasyfikacja powinna zostać zaktualizowana o kolejne:

  • zmysł temperatury,
  • propriocepcja (wiedza gdzie w danym momencie znajdują się poszczególne części naszego ciała),
  • zmysł równowagi,
  • zmysł czucia bólu (nocycepcja).

Często podejmowanym tematem jest fakt, źe człowiek posiada również zmysł pragnienia, głodu oraz odczuwania upływu czasu. Mimo to, wprowadzenie ich do podziału Arystotelesa spotyka się z krytyką. Dodatkowo, infutuicja często określana jest mianem szóstego zmysłu.

4. Zmysły występujące u zwierząt

  • echolokacja - umiejętność emisji i odbioru ultradźwięków,
  • rozpoznawanie kierunku i siły prądu wody - płazy i ryby za pomocą tego zmysłu są w stanie podążać za innymi zwierzętami i omijać przeszkody,
  • elektrorecepcja - wytwarzanie i odbiór zmian pola elektrycznego pochodzących od innych zwierząt,
  • magnetorecepcja - odbiór kierunku linii pola magnetycznego, co pomaga w orientacji w przestrzeni (zmysł ten posiadają wędrowne ptaki, ryby, pszczoły i bydło).

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze