Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Joanna Gładczak

EKG spoczynkowe – wskazania, przebieg badania

EKG spoczynkowe – wskazania, przebieg badania
EKG spoczynkowe – wskazania, przebieg badania

EKG spoczynkowe przeprowadza się w celu wykrycia zaburzeń rytmu serca. Skrót EKG oznacza elektrokardiogram lub elektrokardiograf. EKG jest procedurą diagnostyczną służącą do rozpoznawania chorób mięśnia sercowego. EKG jest najczęściej zlecane przez lekarzy, podejrzewających schorzenia kardiologiczne. Badanie jest nieinwazyjne, niebolesne, wyniki dostępne są od razu po wykonaniu badania, może być także wielokrotnie powtarzane. Jest również niedrogie, a powszechność aparatów do pomiaru ułatwia dostęp do badania.

spis treści

1. EKG spoczynkowe – charakterystyka

Badanie EKG spoczynkowe służy do zapisu zmian napięć elektrycznych, które powstają w mięśniu sercowym. Badanie wykonuje się w celu rejestracji rytmu i przewodnictwa. EKG spoczynkowe ma podstawowe znaczenie w rozpoznawaniu niektórych schorzeń kardiologicznych. Często wynik decyduje również o stosowanym leczeniu. Natomiast należy pamiętać, że rozpoznanie choroby jest stawiane w oparciu o wywiad, przeprowadzone badanie fizykalne oraz wyniki badań dodatkowych. EKG spoczynkowe stanowi więc element diagnostyki, jednak nie może zastąpić badania lekarskiego, a jedynie je wspomóc. Powinno stanowić element uzupełniający. Badanie wykonywane jest na zlecenie lekarza. Nie musi być poprzedzane wcześniejszymi badaniami diagnostycznymi.

2. EKG spoczynkowe – wskazania

Wskazania do wykonania badania elektrokardiograficznego w spoczynku:

Zobacz film: "Na czym polega badanie EKG?"

• zaburzenia rytmu serca;

ból w klatce piersiowej;

duszności;

omdlenia.

W niektórych przypadkach badanie EKG spoczynkowego wykonywane jest u ludzi zdrowych, którzy nie zgłaszają żadnych dolegliwości – na przykład u pracowników niektórych zawodów (kierowca, pilot). Badanie takie jest zlecane w celu wykrycia ewentualnych chorób, które mogą być przyczyną nagłych zgonów

7 rzeczy, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo ataku serca
7 rzeczy, które mogą zwiększać prawdopodobieństwo ataku serca [7 zdjęć]

Jesteś nerwowy i łatwo się złościsz? Według naukowców jesteś bardziej narażony na choroby serca niż

zobacz galerię

Najczęstszym jednak wskazaniem do wykonania badania EKG spoczynkowego są dolegliwości bólowe w klatce piersiowej, które nie zawsze mogą świadczyć o chorobach serca (dolegliwości mogą pojawiać się między innymi w przebiegu chorób układu kostno-stawowego czy mięśniowego, w chorobach układu oddechowego czy w schorzeniach przewodu pokarmowego). Jednak jednym z elementów różnicujących jest wykonanie EKG jeżeli badanie wykonywane jest podczas bólu, jego wartość diagnostyczna jest większa. W niektórych chorobach serca, mimo obecnej patologii w trakcie wykonywania EKG bez obecności bólów zamostkowych, zarejestrowany obraz może być prawidłowy.

3. EKG spoczynkowe – opis badania

Elektrokardiografia spoczynkowa przeprowadzana jest w pozycji leżącej. Zwykle wykonywana jest w gabinecie lekarskim lub pokoju zabiegowym. Możliwe jest również wykonanie zapisu w domu chorego, jeżeli dostępny jest aparat przenośny. W pomieszczeniu powinno być cicho, podczas zapisu nie powinno się rozmawiać. Bardzo ważne jest prawidłowo technicznie wykonanie badania, gdyż umożliwia to poprawny odczyt zapisu.

Badanie EKG spoczynkowe trwa kilka minut (zwykle około 5-10 minut). Osoba prowadząca badanie umieszcza na kończynach dolnych i górnych oraz na klatce piersiowej badanego elektrody, które wcześniej są smarowane specjalnym żelem zmniejszającym opór elektryczny skóry i poprawiającym przewodzenie elektryczne. Elektrody umieszczane są na ciele za pomocą gumowych pasków, klamer i specjalnych przyssawek łączonych kablami z aparatem do EKG.

Na kończynach dolnych elektrody zakładane są w sąsiedztwie kostek, natomiast na kończynach górnych w okolicach nadgarstków. Jeżeli na klatce piersiowej znajduje się duża ilość owłosienia, konieczne może być jego usunięcie, gdyż włosy znacznie utrudniają prawidłowe przyleganie elektrod do skóry. Najlepiej, aby wówczas włosy zostały zgolone, a następnie skóra przetarta alkoholem. Jeżeli badany nie wyraża na to zgody, konieczne jest rozsuwanie włosów na bok i jak najdokładniejsze umieszczanie elektrod.

Każda elektroda musi być umiejscowiona w odpowiednim miejscu, pomylenie i przełożenie na przykład elektrody z lewej ręki na prawą może skutkować zmianą zapisu krzywej. Podobnie elektrody zakładane na klatce piersiowej powinny być umiejscowione w określonych miejscach. Z tego powodu pielęgniarka wykonująca badanie będzie w czasie umieszczania elektrod na klatce piersiowej badała poszczególne okolice międzyżebrowe. Aby ułatwić rozpoznanie danych elektrod, są one oznaczane poszczególnymi kolorami, najczęściej na kończynę górną prawą zakładana jest elektroda w kolorze czerwonym, na kończynę górną lewą w kolorze żółtym, na dolną prawą czarna, a na lewą zielona.

Również elektrody przyczepione do skóry klatki piersiowej są oznaczone kolorami (czerwona, żółta, zielona, fioletowa, czarna, brązowa). Istotne jest również prawidłowe przyleganie elektrod do skóry umożliwia to dobre przewodzenie elektryczne. Skóra musi być czysta i sucha. Nie powinna być również tłusta (jeżeli wcześniej została nawilżona kremem czy balsamem, czasami konieczne jest przetarcie skóry wacikiem nasączonym alkoholem celem odtłuszczenia powierzchni).

Najczęściej elektrody umieszcza się po jednej na każdej kończynie oraz sześć na przedniej ścianie klatki piersiowej. W efekcie powstaje obraz aktywności elektrycznej serca z dwunastu pozycji (sześć odprowadzeń kończynowych i sześć przedsercowych). Poszczególne odprowadzenia obrazują poszczególne części serca: odprowadzenie I, II, VL – ścianę lewą i boczną; III i VF – ścianę dolną; VR - prawy przedsionek; V1 i V2 - prawą komorę; V3-V4 – przegrodę międzykomorową i ścianę przednią lewej komory; V5-V6 – przednią i boczną ścianę lewej komory.

Najczęściej stosuje się 12 odprowadzeń: • dwubiegunowe kończynowe (I, II, III);

• jednobiegunowe kończynowe (aVL, VF, aVR);

• jednobiegunowe przedsercowe (V1, V2, V3, V4, V5, V6 ).

W trakcie badania elektrokardiografii spoczynkowej pacjent musi leżeć nieruchomo. Jeśli pojawią się nagłe dolegliwości, na przykład ból w klatce piersiowej, duszność, uczucie nierównego bicia serca, należy zgłosić to lekarzowi. Obecność dolegliwości podczas badania może pomóc w diagnostyce choroby. Na przykład jeżeli u badanego występują kołatania serca, to EKG wykonywane podczas dolegliwości pomoże w określeniu przyczyny pojawiających się objawów. Badanie nie trwa długo, zazwyczaj kilka minut.

Musisz to wiedzieć

Podczas badania EKG spoczynkowego pacjent powinien być rozluźniony i nie powinien napinać mięśni. Skurcz mięśnia wywołuje depolaryzację, co może zostać zarejestrowane przez elektrody umieszczone na skórze badanego pacjenta, a tym samym zakłócić wynik wykonywanego badania.

Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze