Adderall – działanie, stosowanie, dawkowanie i dostępność
Adderall to jeden z najpopularniejszych leków w Stanach Zjednoczonych stosowanych w leczeniu ADHD. Jego substancją czynną są sole amfetaminy. Preparat wspiera koncentrację, prowadzi do redukcji nadmiernej aktywności i poprawy funkcjonowania poznawczego. Czy Adderall jest legalny w Polsce? Na czym polega jego działanie?
1. Co to jest Adderall?
Adderall to lek, którego substancją czynną są sole amfetaminy. Choć jest stosowany w leczeniu takich chorób jak narkolepsja, depresja i otyłość, głównym wskazaniem jest terapia ADHD.
ADHD (ang. Attention Deficit Hyperactivity Disorder), czyli zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, to powszechny problem wśród dzieci i młodzieży. Według specjalistów jest najczęściej występującym u dzieci zaburzeniem poznawczym, emocjonalnym i behawioralnym.
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi klasyfikuje się jako zaburzenie o podłożu genetycznym i nabytym. W przypadku podłoża genetycznego przyczyną może być niedobór dopaminy i innych czynników idiopatycznych. Nabyta postać ADHD może mieć związek z czynnikami prenatalnymi, okołoporodowymi lub poporodowymi.
Leczenie ADHD dostosowuje się indywidualnie do potrzeb pacjenta. Skuteczne są zarówno programy treningowe ukierunkowane behawioralnie, jak i leki psychotropowe (metylfenidat lub fenetylina) czy leki przeciwdepresyjne, neuroleptyki.
2. Jak działa Adderall?
Adderall swoje właściwości i działanie zawdzięcza substancji czynnej. Sole amfetaminy, o których mowa, działają stymulująco na ośrodkowy układ nerwowy, co wycisza objawy ADHD.
Zaburzenie ADHD charakteryzuje się:
- brakiem uwagi (łatwość do rozpraszania się, niemożność skupienia uwagi na jednym zadaniu),
- impulsywnością (nerwowość, bycie w ciągłym ruchu),
- nadpobudliwością (niecierpliwość, działanie bez wcześniejszego myślenia).
Terapia Adderallem prowadzi do redukcji nadmiernej aktywności i sprzyja poprawie funkcjonowania poznawczego. Sposób działania terapeutycznego w ADHD nie jest znany.
3. Adderall – dostępność
Lek jest stosowany w Stanach Zjednoczonych. W Polsce Adderall nie jest dostępny. Można go sprowadzić w wyłącznie w trybie importu docelowego na wyraźne wskazanie lekarza. (wskazaniem jest sytuacja, gdy lek ratuje zdrowie lub życie pacjenta).
Adderall XR (Amphetaminum/Dextroamphetaminum) jest trudno dostępny i drogi. Niedobór jest wynikiem kłopotów z łańcuchem dostaw i zwiększonego popytu na lek. Brak Adderallu spowodował również wzrost cen leku, ponieważ niewielka ilość dostępnego leku na rynku powoduje wzrost popytu i brak konkurencji.
Adderall – odpowiednik w Polsce
W Polsce nie ma dokładnego zamiennika Adderallu, choć dostępne są preparaty zbliżone. W leczeniu ADHD stosuje się preparaty, które są pochodnymi fenyloetyloaminy. To na przykład wydawany na receptę Medikinet (substancja czynna metylofenidat, chlorowodorek metylofenidatu) czy Concerta.
Do pochodnych amfetaminy o działaniu leczniczym należy również lisdeksamfetamina (lek Elvanse).
4. Stosowanie i dawkowanie leku Adderall
Adderall ma postać kapsułek, przeznaczony jest do stosowania doustnego. Przyjmuje się go rano. Dawkowanie zależy od wieku pacjenta, reakcji jego organizmu na leczenie oraz pracy nerek.
W przypadku dzieci i młodzieży od 6. do 17. roku życia początkowa dawka leku Adderall wynosi 10 mg raz dziennie. Może być zwiększana w razie potrzeby:
- u dzieci od 6. do 12. roku życia do maksymalnej dawki 30 mg na dobę,
- u młodzieży od 13. do 17. roku życia do 20 mg na dobę.
U osób dorosłych terapię ADHD rozpoczyna się od dawki 20 mg.
W przypadku ciężkiej niewydolności nerek u pacjentów pediatrycznych zalecana dawka to 5 mg. Maksymalna dawka dla dzieci w wieku 6-12 lat z ciężką niewydolnością nerek to 20 mg. W przypadku ciężkiej niewydolności nerek u pacjentów dorosłych – 15 mg.
5. Adderall – skutki uboczne i przeciwwskazania
Ze stosowaniem leku Adderall wiąże się ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Najczęściej obserwuje się takie skutki uboczne, jak:
- biegunka,
- ból głowy, zawroty głowy,
- pocenie się,
- bezsenność, senność,
- nierytmiczna praca serca,
- zaburzenia libido,
- stan euforii,
- zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia psychozy.
Adderall, pomimo wskazań, nie może być stosowany u wszystkich pacjentów. Przeciwwskazanie stanowi uczulenie na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą czy substancje stymulujące, ale także wysokie ciśnienie krwi, objawowa choroba serca, stany pobudzenia, nadczynność tarczycy, jaskra, choroby oczu, historia nadużywania narkotyków czy zaawansowana arterioskleroza oraz przyjmowanie inhibitorów MAO (w ciągu ostatnich 14 dni).
Adderall nie może być także stosowany przez kobiety karmiące piersią (substancja czynna przenika do pokarmu kobiecego).
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.