Alopecja – przyczyny, objawy i leczenie

Alopecja, inaczej łysienie plackowate (łac. Alopecia areata), jest chorobą autoimmunologiczną związaną z wypadania włosów. Najczęściej rozpoznaje się ją u młodych ludzi (najczęściej poniżej 25. roku życia), tak kobiet, jak i mężczyzn.

Istotą alopecji jest uszkodzenie mieszków włosowych (początek choroby polega na powstawaniu stanów zapalnych w ich obrębie) i wypadanie włosów (włosy się przerzedzają i wypadają, pozostawiając na skórze plackowate, łyse przestrzenie). Typowy jest zanik wytwarzania nowych włosów.

Całkowita utrata włosów może nastąpić szybko (zaledwie w ciągu kilku tygodni) lub postępować powoli (przez wiele miesięcy lub nawet lat). Łysienie plackowate może pojawić się w każdym wieku.

Typowym dla tej formy łysienia objawem są wyraźnie odgraniczone od siebie, okrągłe ogniska skóry, w obrębie których nastąpiła utrata włosów. To tak zwane placki, stąd nazwa choroby łysienie plackowate.

W większości przypadków w przebiegu choroby obserwuje się jedynie kilka łysych ognisk, jednak zdarza się, że jest ich zdecydowanie więcej. Bywa, że pojawianie się kolejnych ognisk prowadzi do utraty wszystkich włosów na głowie (łysienie plackowate całkowite), a nawet na całym ciele (łysienie plackowate uogólnione).

Alopecja najczęściej występuje na skórze owłosionej głowy, choć u mężczyzn może też pojawić się w okolicy zarostu twarzy. Ciężki przebieg choroby może dotyczyć także paznokci. Łysienie plackowate nie jest zakaźne.

W zależności od miejsca występowania i zaawansowania zmian związanych z alopecją, wyróżnia się:

• łysienie plackowate całkowite (włosy wypadają na całej skórze głowy),
• łysienie plackowate ogniskowe (utrata włosów dotyczy jednej partii ciała),
• łysienie plackowate wężykowate (włosy wypadają z okolic skroni, czoła i potylicy),
• łysienie plackowate pasmowate (łysienie postępuje pasmami od czubka głowy w kierunku zewnętrznym),
• łysienie plackowate rozlane (nie można wyodrębnić poszczególnych ognisk łysienia),
• łysienie plackowate uogólnione (utrata włosów dotyczy całego ciała),
• łysienie plackowate złośliwe (włosy nie odrastają).

Przyczyny alopecji nie zostały jeszcze w pełni rozpoznane. Wiadomo, że jest chorobą o podłożu autoimmunologicznym. Często towarzyszy innym schorzeniom związanym z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu odpornościowego, takich jak łuszczyca, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty, bielactwo, atopowe zapalenie skóry (AZS), choroba Hashimoto czy cukrzyca typu 1.

Łysienie plackowate może być także wynikiem uwarunkowań genetycznych (przyjmuje się, że choroba ta może być dziedziczna) bądź skutkiem:

• zaburzenia naczyń krwionośnych w obrębie skóry głowy (zakłócenie fazy wzrostu i utraty włosa),
• zaburzeń hormonalnych,
• niedoboru składników odżywczych w organizmie (witamin, minerałów),
• przewlekłego stresu, silnego napięcia nerwowego,
• wewnątrzustrojowych stanów zapalnych.

Czy łysienie plackowate jest wyleczalne? Tak, to możliwe. Co zatem robić? Przede wszystkim warto postawić na domowe sposoby na łysienie plackowate i:

• zmienić nawyki żywieniowe wzbogacając dietę o witaminę B, D, E, cynk, żelazo oraz kwas linolenowy i gamma linolenowy,
• w codziennej pielęgnacji stosować dermokosmetyki, które są zasobne w substancje odżywiające mieszki włosowe oraz przyspieszające wzrost nowych włosów.

Niezależnie od podejmowanych działań trzeba zgłosić się do specjalisty, tak dermatologa, jak i lekarza z zakresu medycyny estetycznej. Podstawą leczenia utraty włosów i alopecji jest prawidłowa diagnostyka problemu i przygotowanie planu leczenia.

Stosuje się leczenie zewnętrzne i wewnętrzne. Jeśli chodzi o leczenie wewnętrzne, obejmuje ono zażywanie tabletek, które zawierają substancje o działaniu immunosupresyjnym – cyklosporynę albo kortykosteroidy. Na zmienione chorobowo obszary skóry można stosować sterydy oraz minoksydyl, którego zadaniem jest pobudzenie włosów do wzrostu.

Jakie są dostępne metody leczenia alopecji? Pomóc może mezoterapia igłowa, czyli stymulacja skóry za pomocą mikronakłuć, mezoterapia mikroigłowa, która polega na wykonaniu serii kilku tysięcy nakłuć w miejscu zabiegowym, laseroterapia, terapia peptydowa, która przyspiesza odrastanie nowych, pełnowartościowych włosów czy wampirzy lifting na skórę głowy, który wzmacnia włosy oraz zapobiega ich wypadaniu, terapia światłem UVA, UVB lub PUVA, krioterapia lub immunoterapia miejscowa.

Łysienie plackowate – czy włosy odrosną?

Okazuje się, że zdecydowanie może się tak zdarzyć. Choć zawsze warto zadbać o zdrowie tak skóry, jak i całego organizmu (kluczowa jest odpowiednia dieta i pielęgnacja skóry, zwłaszcza owłosionej), zmiany typowe dla alopecji mogą cofać się spontanicznie, nawet bez leczenia.

Jak podkreślają specjaliści, w przypadku łysienia plackowatego złośliwego włosy nie odrastają. W przypadku pozostałych odmian choroby dzieje się tak zwykle od roku do dwóch lat.