Audiogram - wskazania i przebieg badania słuchu, intepretacja wyników
Audiogram to wynik badania słuchu, przedstawiany za pomocą pionowej i poziomej osi. Audiogram pozwala na określenie najcichszego dźwięku słyszalnego przez pacjenta, a także wysokości i częstotliwości dźwięku, który wywołuje dyskomfort. Wykres audiogramu umożliwia zdiagnozowanie ubytku słuchu, jego zaawansowania oraz określenia, które ucho jest słabsze. Na jego podstawie stwierdza się również potrzebę aparatu słuchowego. Jak odczytać audiogram?
1. Co to jest audiogram?
Audiogram to wynik badania audiometrycznego, określanego również jako badanie słuchu tonalne progowe. Wyniki są zapisywane w formie wykresu, który określa indywidualny próg słyszenia dźwięków w różnej częstotliwości.
Prawidłowy wynik mieści się w granicach 0-25 dB. Badanie audiometryczne wykonywane jest przez protetyka i pozwala na stwierdzenie niedosłuchu lub utraty słuchu.
2. Wskazania do wykonania badania audiometrycznego
Pacjenci powinni wykonać test słuchu w przypadku występowania następujących dolegliwości:
- niedosłuch lub jego podejrzenie,
- szumy uszne,
- zaburzenia słuchu,
- choroby uszu,
- zawroty głowy,
- zaburzenia równowagi,
- diagnostyka chorób neurologicznych.
Audiogram jest niezwykle istotnym dokumentem dla osób, które cierpią na niedosłuch. Pozwala on na określenie stopnia utraty słuchu i kontrolowanie pogłębiania się wady.
Test słuchu profilaktycznie powinny wykonywać osoby narażone na działanie hałasu lub środków chemicznych, które mogą uszkodzić ten narząd. Badanie niekiedy bywa również przeprowadzane u pacjentów chorych na stwardnienie rozsiane, zapalenie opon mózgowych czy guzy mózgu.
2.1. Przeciwwskazania
Badanie audiometryczne jest bezpieczne i bezbolesne, może być też bez obaw powtarzane kilkukrotnie w ciągu roku. Mimo to, nie powinno być wykonywane u niemowląt i bardzo małych dzieci.
Przeciwwskazaniem do wykonania testu słuchu jest również niepełnosprawność intelektualna, co mogłoby spowodować niezrozumienie poleceń lekarza. Silna klaustrofobia również może uniemożliwiać przeprowadzenie testu.
3. W jaki sposób sporządza się audiogram?
Audiogram sporządzany jest na podstawie audiometru, urządzenia diagnostycznego. Badanie słuchu jest przeprowadzane w specjalnej dźwiękoszczelnej kabinie, pacjent ma na uszach słuchawki, przez które słyszy odtwarzane przez protetyka dźwięki o różnej częstotliwości i intensywności.
Zadanie pacjenta polega na naciskaniu specjalnego przycisku, tak szybko, jak tylko usłyszy jakikolwiek dźwięk w słuchawkach. Początkowo są one bardzo ciche, ale wraz z upływem czasu przybierają na sile.
Pierwszy dźwięk, jaki jest słyszalny przez daną osobę, zapisuje się wraz z dokładną częstotliwością i intensywnością, jest to tzw. próg słyszenia.
Następnie audiometr emituje bardzo różnorodne dźwięki, które umożliwiają urządzeniu rozpoznanie wady słuchu, a nawet określenie jej zaawansowania.
Po wykonaniu audiometrii tonalnej protetyk przechodzi do audiometrii mowy, która sprawdza, na ile ubytek słuchu oddziałuje na rozumienie słów. W przypadku obu części badania pacjent słyszy też dźwięki trudne do zniesienia, ma to na celu określenie progu dyskomfortu.
4. Interpretacja audiometru
Audiogram przedstawia dwie osie - pionowa wskazuje na natężenie i intensywność dźwięku w decybelach (dB). Im niżej tym głośniejsze są dźwięki.
Pozioma oś służy natomiast do odczytania częstotliwości i wysokości dźwięku w hercach (Hz). Im bardziej w prawo, tym dźwięk jest wyższy.
Audiogram dla prawego ucha oznaczany jest na czerwono, natomiast dla lewego na niebiesko. Linie te łączy się ze sobą, a następnie porównuje wynik prawego ucha do lewego, oraz wykres pacjenta do krzywej prawidłowo słyszącej osoby.
5. Klasyfikacja ubytków słuchu
W Polsce stosowane są dwie podstawowe klasyfikacje - WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) z 1997 roku oraz BIAP (Międzynarodowego Biura Audiofonologii). Wytyczne WHO są stosowane zdecydowanie częściej, choć normy BIAP lepiej sprawdzają się w przypadku oceny słuchu dzieci.
Klasyfikacja ubytków słuchu według BIAP
- 0 - 20 dB – norma słyszenia
- 21 - 40 dB – lekki ubytek słuchu
- 41 - 70 dB – umiarkowany ubytek słuchu
- 71 - 90 dB – znaczny ubytek słuchu
- powyżej 91 dB – głęboki ubytek słuchu
Klasyfikacja ubytków słuchu według WHO
- poniżej 25dB - brak lub niewielkie problemy ze słuchem,
- 26 - 40 dB - możliwość słyszenia słów z odległości 1 m, możliwa potrzeba aparatu słuchowego,
- 41- 60 dB - możliwość słyszenia słów mówionych podniesionym głosem z odległości 1 m, potrzeba aparatu słuchowego,
- 61 - 80 dB - duże uszkodzenie słuchu, możliwość słyszenia niektórych, wykrzyczanych słów do ucha, konieczność aparatu słuchowego,
- głębokie uszkodzenie słuchu.
Zobacz także:
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
