Trwa ładowanie...

Balneologia – historia i zabiegi, wskazania i przeciwwskazania

Avatar placeholder
24.05.2023 13:22
Balneologia to stosowanie wód mineralnych oraz borowiny w celach leczniczych.
Balneologia to stosowanie wód mineralnych oraz borowiny w celach leczniczych. (gettyimages)

Balneologia, a właściwie leczenie balneologiczne, polega na wykorzystaniu naturalnych surowców leczniczych w procesie profilaktyki, leczenia i rehabilitacji. Efekt terapeutyczny osiąga się poprzez stosowanie wód mineralnych, gazów leczniczych oraz borowiny. Zabiegi z ich użyciem najczęściej wykonywane są w sanatoriach, szpitalach uzdrowiskowych oraz zakładach przyrodoleczniczych. Co warto o nich wiedzieć? Co leczy balneologia?

spis treści

1. Historia balneologii

Balneologia (z łac.: balneum – łaźnia, z gr.: lógos – słowo, ang. balneotherapy), jedna z gałęzi wiedzy medycznej, która wykorzystuje wiele różnych surowców mineralnych, nie jest dziedziną nową. Wręcz przeciwnie.

To jedna z najstarszych dziedzin medycyny uzdrowiskowej, która zajmuje się badaniem właściwości leczniczych wód podziemnych i borowin oraz ich zastosowaniem w lecznictwie.

Jej początki sięgają starożytności, a jednym z jej prekursorów był Hipokrates. Rozkwit dziedziny przypada na średniowiecze oraz okres między XVII a XIX wiekiem. Wówczas popularne były nie tylko kąpiele lecznicze, ale i kuracje polegające na piciu wód mineralnych.

Zobacz film: "Choroby serca najczęstszą przyczyną zgonów Polaków"

Za prekursora polskiej balneologii uważa się Wojciecha Oczko, który w 1578 roku opisał wody mineralne i lecznicze występujące w Polsce. Polską balneologią zajmował się również Józef Dietl oraz Jan Żniniewicz.

Dziś balneologia to jedna z naturalnych metod leczenia, którą wykorzystuje się zwykle w czasie leczenia sanatoryjnego, w szpitalach uzdrowiskowych oraz zakładach przyrodoleczniczych, ale i innych ośrodkach rehabilitacji (np. balneologia Krzeszowice).

2. Co leczy balneologia?

Balneologia ma pozytywy wpływ zarówno na stan fizyczny, jak i psychikę pacjenta. Mobilizuje układ odpornościowy, przyspiesza procesy regeneracyjne, działa przeciwzapalnie na wiele chorób.

Metody balneologiczne stosowane są wraz z fizykoterapią, klimatoterapią czy kinezyterapią, najczęściej u pacjentów z chorobami przewlekłymi. Czym zajmuje się lekarz balneolog? Na co pomagają zalecane przez niego zabiegi?

Balneolog za pomocą naturalnych zabiegów pomaga w procesie leczenia:

  • schorzeń układu oddechowego, takich jak astma, przewlekły nieżyt oskrzeli, przewlekła obturacyjna choroba płuc,
  • alergicznego nieżyt nosa,
  • chorób układu krwionośnego (na przykład nadciśnienie tętnicze, choroba wieńcowa, stan po zawale, problemy z krążeniem, zwłaszcza kończyn dolnych),
  • schorzeń układu nerwowego,
  • schorzeń ginekologicznych,
  • chorób laryngologicznych,
  • chorób neurologicznych, migren,
  • stwardnienie rozsiane,
  • rwa kulszowa,
  • choroba Parkinsona,
  • bólu towarzyszącego chorobom reumatologicznym,
  • bólu towarzyszącego chorobom ortopedycznym, także pourazowym,
  • osteoporoza,
  • skrzywienia kręgosłupa,
  • choroby zwyrodnieniowe,
  • reumatoidalne zapalenie stawów,
  • dna moczanowa,
  • chorób skórnych,
  • AZS (atopowe zapalenie skóry),
  • bielactwo,
  • łuszczyca,
  • otyłości,
  • cukrzycy,
  • niedoczynności tarczycy.

3. Zabiegi balneologiczne

Balneologia kojarzy się z kąpielami zdrowotnymi, takimi jak kąpiel borowinowa, kąpiel kwasowęglowa, kąpiel solankowa, kąpiel siarczkowo-siarkowodorowa, kąpiel radoczynna, kąpiel gazowa (perełkowa) czy kąpiel w mieszance tlenowo-ozonowej.

Warto jednak pamiętać, że balneologia oferuje także inne zabiegi. To:

  • inhalacje,
  • okłady borowinowe,
  • zawijanie w okłady z pasty borowinowej,
  • nasiadówki borowinowe,
  • tampony borowinowe.

Do najczęściej stosowanych surowców zaliczyć trzeba gazy lecznicze (radon, powietrze, dwutlenek węgla oraz siarkowodór), wody mineralne, czyli takie, które zawierają minimum 1000 mg składników mineralnych w jednym litrze (wody termalne, chlorkowo-sodowe, siarczkowo-siarkowodorowe oraz wodorowęglanowe) oraz peloidy (borowina). Bardzo ważną rolę odgrywa klimatoterapia, to jest wpływ warunków klimatycznych (naturalne inhalacje, kąpiele słoneczne, ćwiczenia na świeżym powietrzu).

4. Balneologia – przeciwwskazania

Nie każdy może poddać się zabiegom i leczeniu balneologicznego. Przeciwwskazaniem jest:

  • zaawansowana niewydolność krążenia,
  • zaawansowane nadciśnienie tętnicze,
  • zaburzenia rytmu serca,
  • padaczka,
  • nowotwór,
  • schorzenia zakaźne,
  • choroba psychiczna,
  • choroba wynikająca z uzależnień (alkoholizm, narkomania).

By uniknąć niechcianych działań niepożądanych, zawsze należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, chorobach przewlekłych, przebytych operacjach czy alergiach.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze