Bazylia pospolita – właściwości, wskazania, przeciwwskazania, jak stosować
Bazylia pospolita to nie tylko aromatyczne kuchenne zioło, ale także roślina o dużym potencjale prozdrowotnym. Znajduje zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym, może być też stosowana do pielęgnacji urody. Jakie właściwości ma bazylia pospolita? Jak ją stosować w celach leczniczych?
1. Co to jest bazylia pospolita?
Bazylia pospolita (Ocinum basilicum L.) określana także bazylijką zwyczajną, bazylią wonną, bazylkiem ogrodowym, czy bazyliszką polską, to aromatyczna roślina z rodziny jasnotowatych. Jest to roślina jednoroczna, która posiada kanciastą łodygę, jasnozielone gęste ulistnienie. Najczęściej jej wysokość nie przekracza 50 cm.
Roślina znana jest najszerzej jako przyprawa kuchenna. Jednak z uwagi na cenne właściwości znajduje też zastosowanie w lecznictwie, kosmetyce, przemyśle perfumeryjnym i spożywczym. W tych celach wykorzystuje się przede wszystkim ziele, czyli nadziemne części rośliny, które zawierają duże ilości olejku eterycznego.
2. Wartości odżywcze bazylii pospolitej
Ziele bazylii ma silny, rześki, korzenno-kwiatowy zapach. Zawiera olejki eteryczne, garbniki, karotenoidy, saponiny, sterole, flawonoidy, witaminy i sole mineralne. Roślina bogata jest w miedź, cynk, mangan, żelazo i kobalt.
Podobnie jak inne zioła, bazylia pospolita jest produktem niskokalorycznym. 100 g świeżych liści dostarcza ok. 23 kcal. Znajduje się w nich także białko (3,2 g), węglowodany (2,7 g), czy błonnik (1,6 g). Roślina ma także niski indeks glikemiczny (IG 14).
3. Bazylia pospolita – właściwości i wskazania do stosowania
Bazylia pospolita ma właściwości przeciwzapalne. Działa dobroczynnie na układ trawienny – wspomaga trawienie, przyspiesza metabolizm, zmniejsza wzdęcia, pobudza wydzielanie soku żołądkowego, działa rozkurczowo. Ponadto działa oczyszczająco, wspomaga usuwanie toksyn z organizmu.
Z uwagi na właściwości przeciwutleniające i antybakteryjne wpływa korzystnie na stan cery, zwłaszcza cery trądzikowej. Sprawdza się także w pielęgnacji przetłuszczającej się skóry głowy. Wcierki z bazylii wzmacniają także cebulki włosów, pomagają pozbyć się łupieżu.
Roślina wykazuje także działanie przeciwdepresyjne, wspiera koncentrację, wpływa korzystnie na nastrój. Bazylia pospolita działa także łagodząco na skórę, redukuje ból i swędzenie, przez co może być stosowana także jako naturalny środek na ugryzienia owadów.
Zastosowanie bazylii pospolitej może więc przynieść pozytywne skutki w następujących przypadkach:
- łagodne zaburzenia trawienne,
- wzdęcia,
- niedobór soku żołądkowego,
- niepokój, stany lękowe, obniżony nastrój,
- problemy dermatologiczne,
- ukąszenia owadów,
- bezsenność, nadpobudliwość,
- nadmierne wypadanie włosów, łupież,
- dolegliwości po zabiegach stomatologicznych.
4. Jak stosować bazylię pospolitą?
Bazylia znajduje zastosowanie przede wszystkim w kuchni, jako dodatek do wielu dań i potraw, ale i sałatek, lemoniady, koktajli, czy smoothie. W tych celach wykorzystuje się zarówno świeże liście, jak i suszone zioła.
Z rośliny można przygotować także lecznicze napary do picia, ale i wcierki lub płukanki do skóry głowy. Bazylię pospolitą można także stosować do płukania ust po zabiegach stomatologicznych.
Na różnorodne sposoby można wykorzystać także, pozyskiwany z liści i kwiatów bazylii pospolitej, olejek bazyliowy. Produkt można zastosować m.in. do aromaterapii, kąpieli, inhalacji, masażu, pielęgnacji ciała, kompresów, czy w celu ochrony przed insektami.
Bazylia pospolita jest także wykorzystywana jako składnik suplementów diety, wspierających prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego.
5. Bazylia pospolita – przeciwwskazania
Bazylia dodawana do dań i potraw w umiarkowanych ilościach nie powoduje najczęściej skutków ubocznych. Jednak spożywana w nadmiarze może wywołać dolegliwości ze strony układu pokarmowego, nudności lub biegunkę.
Produktów z bazylią pospolitą nie powinno przyjmować się, jeśli występują objawy alergii na zioła i przyprawy. Stosowanie suplementów diety zawierających bazylijkę zwyczajną powinno odbywać się zgodnie ze wskazaniami producenta. W przypadku przyjmowania innych leków, przed rozpoczęciem suplementacji należy skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą.
Ostrożność należy zachować zwłaszcza w przypadku stosowania olejku bazyliowego, który najczęściej jest mocno skoncentrowany. Przed zastosowaniem tego typu produktu należy zapoznać się ze wskazaniami producenta. Część olejków przeznaczona jest wyłącznie do stosowania zewnętrznego, jednak nie bezpośrednio na skórę. Produkty tego typu nie powinny być stosowane przez kobiety w ciąży oraz karmiące piersią. Olejki nie są wskazane dla małych dzieci, osób uczulonych lub cierpiących na epilepsję.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.
