Betaandrenolityki (beta-blokery) - działanie, zastosowanie, możliwe skutki uboczne

Beta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczne beta-1 i beta-2, co skutkuje zahamowaniem działania układu adrenergicznego (współczulnego), czyli efektów wywoływanych przez adrenalinę i noradrenalinę. Stan ten powoduje zmniejszenie częstości akcji serca, obniżenie ciśnienia krwi poprzez zmniejszenie wydzielania reniny, obniżenie ciśnienia śródgałkowego i skurcz mięśni gładkich narządów wewnętrznych, szczególnie oskrzeli.

Beta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczneBeta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczne
Źródło zdjęć: © AdobeStock

Podział beta-adrenolityków

Beta-adrenolityki w zależności od receptorów, które są przez nie blokowane, a także w zależności od występowania dodatkowych działań można podzielić na:

Nieselektywne - są to leki blokujące zarówno receptory beta-1 jak i beta-2 adrenergiczne. Do tej grupy zaliczamy: propranolol, sotalol, pindolol i nadolol.

Selektywne - są to leki oddziałujące tylko na receptory beta-1 adrenergiczne. Obecne są one w sercu, regulując działanie układu bodźcoprzewodzącego. Przez wzgląd na te działanie nazywamy je również lekami kardioselektywnymi. Do tej grupy zaliczamy: atenolol, metoprolol, bisoprolol, celiprolol, esmolol, nebiwolol i betaksolol.

5 naturalnych sposobów na nadciśnienie

Leki blokujące zarówno receptory beta, jak i alfa - zaliczamy do nich labetalol i karwedilol. Beta-blokery mające dodatkowe działania poza blokowaniem receptorów beta - przykładem jest nebiwolol, selektywny beta-bloker o dodatkowym działaniu rozkurczającym naczynia poprzez zwiększanie stężenia tlenku azotu.

Wskazania do stosowania beta-adrenolityków

Leki z grupy beta-blokerów wykorzystywane są w leczeniu choroby wieńcowej (zwolnienie rytmu serca wiąże się ze zmniejszeniem zapotrzebowania mięśnia sercowego na tlen), nadciśnienia tętniczego (zmniejszenie częstości pracy serca oraz poprzez hamujący wpływ na układ renina-angiotensyna-aldosteron), a także w niektórych zaburzeniach rytmu oraz leczeniu objawowym nadczynności tarczycy, tachykardii zatokowej, jaskrze i łagodzeniu objawów odstawiennych u alkoholików. Ze względu na łagodzenie dolegliwości somatycznych leku, takich jak kołatanie serca, pocenie się i drżenie rąk, beta-blokery wykorzystywane są w objawowym leczeniu nerwic lękowych. Działanie to wykazują przede wszystkim propranolol i metoprolol.

Działania niepożądane beta-adrenolityków

Do działań niepożądanych beta-blokerów należą między innymi: zaburzenia rytmu serca o charakterze bloków przewodzenia, skurcz oskrzeli, duszność, zaostrzenie astmy, nadmierny spadek ciśnienia krwi (hipotonia), niewydolność krążenia, ziębnięcie dłoni i stóp, impotencja, zawroty głowy, bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki lub zaparcia. Beta-blokery pogarszają efekty leczenia przeciwcukrzycowego.

Przeciwwskazania do stosowania beta-adrenolityków

Ze względu na występujące działania niepożądane, leki o działaniu beta-adrenolitycznym przeciwwskazane są u chorych na niewyrównaną astmę oskrzelową, niewydolność krążenia, anginę Prinzmetala oraz w przypadku bradykardii zatokowej, wstrząsu kardiogennego i bloków przedsionkowo-komorowych drugiego i trzeciego stopnia.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Napoje, które zbijają ciśnienie. Warto pić w trosce o serce
Napoje, które zbijają ciśnienie. Warto pić w trosce o serce
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić