Betaandrenolityki (beta-blokery) - działanie, zastosowanie, możliwe skutki uboczne

Beta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczne beta-1 i beta-2, co skutkuje zahamowaniem działania układu adrenergicznego (współczulnego), czyli efektów wywoływanych przez adrenalinę i noradrenalinę. Stan ten powoduje zmniejszenie częstości akcji serca, obniżenie ciśnienia krwi poprzez zmniejszenie wydzielania reniny, obniżenie ciśnienia śródgałkowego i skurcz mięśni gładkich narządów wewnętrznych, szczególnie oskrzeli.

Beta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczneBeta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczne
Źródło zdjęć: © AdobeStock

Podział beta-adrenolityków

Beta-adrenolityki w zależności od receptorów, które są przez nie blokowane, a także w zależności od występowania dodatkowych działań można podzielić na:

Nieselektywne - są to leki blokujące zarówno receptory beta-1 jak i beta-2 adrenergiczne. Do tej grupy zaliczamy: propranolol, sotalol, pindolol i nadolol.

Selektywne - są to leki oddziałujące tylko na receptory beta-1 adrenergiczne. Obecne są one w sercu, regulując działanie układu bodźcoprzewodzącego. Przez wzgląd na te działanie nazywamy je również lekami kardioselektywnymi. Do tej grupy zaliczamy: atenolol, metoprolol, bisoprolol, celiprolol, esmolol, nebiwolol i betaksolol.

5 naturalnych sposobów na nadciśnienie

Leki blokujące zarówno receptory beta, jak i alfa - zaliczamy do nich labetalol i karwedilol. Beta-blokery mające dodatkowe działania poza blokowaniem receptorów beta - przykładem jest nebiwolol, selektywny beta-bloker o dodatkowym działaniu rozkurczającym naczynia poprzez zwiększanie stężenia tlenku azotu.

Wskazania do stosowania beta-adrenolityków

Leki z grupy beta-blokerów wykorzystywane są w leczeniu choroby wieńcowej (zwolnienie rytmu serca wiąże się ze zmniejszeniem zapotrzebowania mięśnia sercowego na tlen), nadciśnienia tętniczego (zmniejszenie częstości pracy serca oraz poprzez hamujący wpływ na układ renina-angiotensyna-aldosteron), a także w niektórych zaburzeniach rytmu oraz leczeniu objawowym nadczynności tarczycy, tachykardii zatokowej, jaskrze i łagodzeniu objawów odstawiennych u alkoholików. Ze względu na łagodzenie dolegliwości somatycznych leku, takich jak kołatanie serca, pocenie się i drżenie rąk, beta-blokery wykorzystywane są w objawowym leczeniu nerwic lękowych. Działanie to wykazują przede wszystkim propranolol i metoprolol.

Działania niepożądane beta-adrenolityków

Do działań niepożądanych beta-blokerów należą między innymi: zaburzenia rytmu serca o charakterze bloków przewodzenia, skurcz oskrzeli, duszność, zaostrzenie astmy, nadmierny spadek ciśnienia krwi (hipotonia), niewydolność krążenia, ziębnięcie dłoni i stóp, impotencja, zawroty głowy, bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki lub zaparcia. Beta-blokery pogarszają efekty leczenia przeciwcukrzycowego.

Przeciwwskazania do stosowania beta-adrenolityków

Ze względu na występujące działania niepożądane, leki o działaniu beta-adrenolitycznym przeciwwskazane są u chorych na niewyrównaną astmę oskrzelową, niewydolność krążenia, anginę Prinzmetala oraz w przypadku bradykardii zatokowej, wstrząsu kardiogennego i bloków przedsionkowo-komorowych drugiego i trzeciego stopnia.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Problemy pokolenia Z. Z tej przyczyny mamy coraz więcej L4
Problemy pokolenia Z. Z tej przyczyny mamy coraz więcej L4
Asystent osoby niepełnosprawnej. Będą zmiany w przepisach
Asystent osoby niepełnosprawnej. Będą zmiany w przepisach
Trzy kluczowe nawyki. Zdaniem badaczy "odmładzają" mózg
Trzy kluczowe nawyki. Zdaniem badaczy "odmładzają" mózg
Jakie ciśnienie krwi grozi zawałem serca? Granica jest niższa, niż się wydaje
Jakie ciśnienie krwi grozi zawałem serca? Granica jest niższa, niż się wydaje
Może zredukować tłuszcz, ale szkodzić sercu i mózgowi. Okaże się gorszy niż cukier?
Może zredukować tłuszcz, ale szkodzić sercu i mózgowi. Okaże się gorszy niż cukier?
Przebadali mak ze sklepu. Nieprawidłowości w 3 na 4 produkty
Przebadali mak ze sklepu. Nieprawidłowości w 3 na 4 produkty
Nasilają stan zapalny. Stąd choroby serca, jelit, cukrzyca
Nasilają stan zapalny. Stąd choroby serca, jelit, cukrzyca
Śledź octowy czy w solance? Może drażnić żołądek lub podnosić ciśnienie
Śledź octowy czy w solance? Może drażnić żołądek lub podnosić ciśnienie
Ponad 30-krotny wzrost krztuśca. Nowy raport GUS nt. chorób zakaźnych
Ponad 30-krotny wzrost krztuśca. Nowy raport GUS nt. chorób zakaźnych
GIF wycofuje z obrotu serię antybiotyku. Powodem wątpliwości co do jakości substancji czynnej
GIF wycofuje z obrotu serię antybiotyku. Powodem wątpliwości co do jakości substancji czynnej
Polski rzepak kontra włoskie oliwy. Jaki olej jest najlepszy dla zdrowia?
Polski rzepak kontra włoskie oliwy. Jaki olej jest najlepszy dla zdrowia?
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"