Betaandrenolityki (beta-blokery) - działanie, zastosowanie, możliwe skutki uboczne

Beta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczne beta-1 i beta-2, co skutkuje zahamowaniem działania układu adrenergicznego (współczulnego), czyli efektów wywoływanych przez adrenalinę i noradrenalinę. Stan ten powoduje zmniejszenie częstości akcji serca, obniżenie ciśnienia krwi poprzez zmniejszenie wydzielania reniny, obniżenie ciśnienia śródgałkowego i skurcz mięśni gładkich narządów wewnętrznych, szczególnie oskrzeli.

Beta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczneBeta-adrenolityki, nazywane potocznie beta-blokerami, są lekami blokującymi receptory adrenergiczne
Źródło zdjęć: © AdobeStock

Podział beta-adrenolityków

Beta-adrenolityki w zależności od receptorów, które są przez nie blokowane, a także w zależności od występowania dodatkowych działań można podzielić na:

Nieselektywne - są to leki blokujące zarówno receptory beta-1 jak i beta-2 adrenergiczne. Do tej grupy zaliczamy: propranolol, sotalol, pindolol i nadolol.

Selektywne - są to leki oddziałujące tylko na receptory beta-1 adrenergiczne. Obecne są one w sercu, regulując działanie układu bodźcoprzewodzącego. Przez wzgląd na te działanie nazywamy je również lekami kardioselektywnymi. Do tej grupy zaliczamy: atenolol, metoprolol, bisoprolol, celiprolol, esmolol, nebiwolol i betaksolol.

5 naturalnych sposobów na nadciśnienie

Leki blokujące zarówno receptory beta, jak i alfa - zaliczamy do nich labetalol i karwedilol. Beta-blokery mające dodatkowe działania poza blokowaniem receptorów beta - przykładem jest nebiwolol, selektywny beta-bloker o dodatkowym działaniu rozkurczającym naczynia poprzez zwiększanie stężenia tlenku azotu.

Wskazania do stosowania beta-adrenolityków

Leki z grupy beta-blokerów wykorzystywane są w leczeniu choroby wieńcowej (zwolnienie rytmu serca wiąże się ze zmniejszeniem zapotrzebowania mięśnia sercowego na tlen), nadciśnienia tętniczego (zmniejszenie częstości pracy serca oraz poprzez hamujący wpływ na układ renina-angiotensyna-aldosteron), a także w niektórych zaburzeniach rytmu oraz leczeniu objawowym nadczynności tarczycy, tachykardii zatokowej, jaskrze i łagodzeniu objawów odstawiennych u alkoholików. Ze względu na łagodzenie dolegliwości somatycznych leku, takich jak kołatanie serca, pocenie się i drżenie rąk, beta-blokery wykorzystywane są w objawowym leczeniu nerwic lękowych. Działanie to wykazują przede wszystkim propranolol i metoprolol.

Działania niepożądane beta-adrenolityków

Do działań niepożądanych beta-blokerów należą między innymi: zaburzenia rytmu serca o charakterze bloków przewodzenia, skurcz oskrzeli, duszność, zaostrzenie astmy, nadmierny spadek ciśnienia krwi (hipotonia), niewydolność krążenia, ziębnięcie dłoni i stóp, impotencja, zawroty głowy, bóle brzucha, nudności, wymioty, biegunki lub zaparcia. Beta-blokery pogarszają efekty leczenia przeciwcukrzycowego.

Przeciwwskazania do stosowania beta-adrenolityków

Ze względu na występujące działania niepożądane, leki o działaniu beta-adrenolitycznym przeciwwskazane są u chorych na niewyrównaną astmę oskrzelową, niewydolność krążenia, anginę Prinzmetala oraz w przypadku bradykardii zatokowej, wstrząsu kardiogennego i bloków przedsionkowo-komorowych drugiego i trzeciego stopnia.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Działa zanim pojawią się objawy. Nowy lek może zatrzymać zmiany w mózgu
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin
Mają większe szanse na długowieczność. Naukowcy wskazują na datę urodzin
Zwiększa ryzyko udarów i tętniaków. Takich napojów unikaj jak ognia
Zwiększa ryzyko udarów i tętniaków. Takich napojów unikaj jak ognia
Dietetyczka ostrzega przed tym składnikiem. Znajdziesz go w wielu świątecznych produktach
Dietetyczka ostrzega przed tym składnikiem. Znajdziesz go w wielu świątecznych produktach
GIF pilnie wycofuje popularny antybiotyk. "Nie można wykluczyć zagrożenia dla zdrowia lub życia"
GIF pilnie wycofuje popularny antybiotyk. "Nie można wykluczyć zagrożenia dla zdrowia lub życia"
Zmiany widać w mózgu. Skutki COVID-19 odczuwalne nawet po latach
Zmiany widać w mózgu. Skutki COVID-19 odczuwalne nawet po latach
Świeży chrzan. Odetka zatkany nos szybciej niż niejedna inhalacja
Świeży chrzan. Odetka zatkany nos szybciej niż niejedna inhalacja
Święta a ciśnienie krwi. Kto powinien zachować szczególną ostrożność?
Święta a ciśnienie krwi. Kto powinien zachować szczególną ostrożność?
Warto je jeść nie tylko z powodu kalorii, ale również równowagi elektrolitów
Warto je jeść nie tylko z powodu kalorii, ale również równowagi elektrolitów
Przełomowe badania. "Kluczowy czynnik zdrowia i długości życia"
Przełomowe badania. "Kluczowy czynnik zdrowia i długości życia"
To warzywo trafia na talerz od dziecka. Bogactwo karotenu
To warzywo trafia na talerz od dziecka. Bogactwo karotenu
NFZ z zastrzykiem gotówki. Kolejne 320 mln zł dotacji od MZ
NFZ z zastrzykiem gotówki. Kolejne 320 mln zł dotacji od MZ