Bezcenne triki na upały. Lekarze mówią, jak radzą sobie z falą gorąca
Nikt nie wie lepiej od lekarzy, jak najskuteczniej schłodzić organizm i uniknąć groźnych powikłań związanych z upałami. O porady poprosiliśmy uznanych ekspertów z dziedziny kardiologii, diabetologii i gastroenterologii. W rozmowie z WP abcZdrowie podpowiadają, jak przetrwać falę gorąca.
1. Diabetycy powinni zadbać o nawodnienie i ochronę stóp
Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Dzida, specjalista z zakresu diabetologii i hipertenesjologii w Katedrze i Klinice Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, w rozmowie z WP abcZdrowie zdradza, jak sam radzi sobie z upałami i jak rozpoznać, czy grozi nam odwodnienie.
- W godzinach największego nasłonecznienia staram się nie przebywać na słońcu. Jeżeli mam coś załatwić, robię to albo rano, albo czekam do wieczora, aż upał zelżeje. Druga kluczowa zasada to odpowiednie nawodnienie, w upały pijemy więcej wody, ilość zależy od kwestii indywidualnych - generalnie tak, żeby nie było uczucia suchości w ustach, które może sygnalizować odwodnienie - tłumaczy lekarz.
Diabetolog przypomina, że pacjenci cierpiący na cukrzycę są szczególnie narażeni na groźne skutki upałów. W ich przypadku znacznie szybciej dochodzi do odwodnienia organizmu.
- W przypadku cukrzycy podczas upałów trzeba jeszcze częściej kontrolować poziom cukru. Przy wysokich temperaturach odczucie zarówno wysokiego, jak i niskiego cukru może być zaburzone. W związku z tym pacjenci mogą czuć się zdezorientowani. Chorzy często biorą leki, które sprzyjają odwodnieniu, o tym też trzeba pamiętać. W przypadku diabetyków, którzy przyjmują insulinę, nagrzanie miejsca, gdzie podaje się lek, może przyspieszyć i nasilić jego działanie - wyjaśnia lekarz.
Gorące dni powodują, że najczęściej wybieramy odkryte buty, jak klapki i sandały, ekspert przypomina, że to bardzo złe rozwiązanie w przypadku pacjentów z cukrzycą. Dlaczego?
- Chodzi o tzw. stopę cukrzycową. Pacjenci z cukrzycą nie powinni chodzić boso ani w butach mocno odkrytych, żeby nie narażać nóg na oparzenia, skaleczenia, bo w ich przypadku rany będą długo się goić i mogą bardzo szybko doprowadzić do poważnych owrzodzeń - wyjaśnia prof. Dzida.
2. Zimne przekąski i chłodny prysznic
Prof. dr hab. n. med. Łukasz Małek, kardiolog z Poradni Kardiologii Sportowej Centrum Kardiologii Klinicznej Szpitala MSWiA i AWF w Warszawie przyznaje, że sam ciężko znosi upały, zwłaszcza że regularnie biega. To wymaga od niego dodatkowej dyscypliny i wcześniejszych pobudek.
- Staram się wychodzić wcześniej, wstaję o 5-6 rano, zanim zrobi się gorąco i w tych godzinach biegam. Zabieram ze sobą płyny, żeby się regularnie nawadniać, a po powrocie wskakuję pod chłodny prysznic - mówi lekarz.
Jak uniknąć przegrzania w upalne dni? Kardiolog wskazuje, że powinniśmy postawić na chłodne napoje, zimne przekąski i zrezygnować z intensywnego wysiłku.
- Podstawą jest odpowiednie nawodnienie - pijemy wodę, uzupełniamy elektrolity i chronimy się przed słońcem kremami z filtrem. Jest sporo sposobów, żeby się schłodzić. W takie dni są wskazane chłodne przekąski i napoje. Można przed aktywnością fizyczną wypić zimne płyny, zjeść lody, sorbet, co spowoduje, że zmniejszy się nasza temperatura centralna, dzięki temu będziemy lepiej oddawali ciepło. Po wysiłku również warto sięgnąć po chłodne płyny i wziąć chłodny, ale nie lodowaty prysznic, żeby jak najszybciej doprowadzić temperaturę do prawidłowej - radzi lekarz.
Prof. Małek zaznacza, że u pacjentów, którzy mają jakieś obciążenie kardiologiczne, wysokie temperatury mogą powodować przeciążenie organizmu. Największym problem jest przegrzanie.
- Krew musi być wtedy redystrybuowana do naczyń skórnych po to, żeby przepływając mogła to ciepło oddawać. U pacjentów, którzy mają osłabione serce w wyniku chorób kardiologicznych, takie przesunięcie krwi z centralnego krążenia do skóry może powodować różnego rodzaju dolegliwości. Mogą pojawić się zawroty głowy, omdlenia, kołatanie serca, bóle w klatce piersiowej, jeśli są to pacjenci np. z chorobą wieńcową - wyjaśnia.
- Tętno spoczynkowe w takie upały jest wyższe i w czasie aktywności będzie szybciej wzrastało przy mniejszym wysiłku niż zazwyczaj - dodaje ekspert.
3. Groźne nie tylko przegrzanie
Gastroenterolog dr hab. n. med. Wojciech Marlicz z Kliniki Gastroenterologii SPSK 1 Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie podobnie, jak wszyscy inni lekarze przypomina, że podstawą w upały jest odpowiednie nawodnienie i lekkostrawna dieta. Co jeszcze radzi?
- W upały szczególnie unikajmy nadmiernej ilości alkoholu, zwłaszcza wysokoprocentowego, bo on może pogłębiać odwodnienie. Powinniśmy też wykluczyć z diety tłuste sosy, ciężkie mięsa, raczej jedzmy mniej a częściej. Uważajmy też na produkty, po które sięgamy. W takich temperaturach wszystko o wiele szybciej się starzeje i kilkugodzinna sałatka, która leży na słońcu, może doprowadzić do zatrucia. To dotyczy też spożywania rzeczy rozmrożonych, m.in. lodów - podkreśla lekarz i dodaje, że w upały poza noszeniem ze sobą butelki wody, nie wolno zapominać o nakryciu głowy.
- To może być czapka, kapelusz, parasol, żeby unikać tej ekspozycji na słońce. Osoby, które mają dolegliwości o charakterze zespołu nadwrażliwego jelita albo tendencję do wzdęć, powinny unikać intensywnego wysiłku na świeżym powietrzu, bo u nich nawet niewielkie odwodnienie może spowodować gorsze ukrwienie przewodu pokarmowego i nasilać te objawy - zaznacza ekspert.
Dr Marlicz przypomina, że część leków w połączeniu ze słońcem może prowadzić do groźnych reakcji fototoksycznych. Problem dotyczy przede wszystkim pacjentów cierpiących na choroby przewlekłe.
- Osoby, które przyjmują leki kardiologiczne, ale również pacjenci z chorobami zapalnymi jelit, którzy stosują leki przeciwzapalne powinni zweryfikować ulotkę lub skonsultować się w tej sprawie z lekarzem, czy nie ma przeciwwskazań. Po niektórych lekach powinno się unikać zbyt dużego nasłonecznienia, bo mogą wystąpić działania niepożądane w postaci reakcji skórnych - podkreśla lekarz.
Katarzyna Grzęda-Łozicka, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
Zobacz także:
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
