Bisakodyl – działanie, wskazania, przeciwwskazania, dawkowanie, cena
Bisakodyl należy do grupy substancji przeczyszczających. Pobudza on perystaltykę jelita grubego, przez co ułatwia defekację. Stosuje się go zarówno w leczeniu zaparć, jak i w przygotowaniu do badań diagnostycznych. Jak dokładnie działa substancja? Jak dawkować leki zawierające bisakodyl? Czy istnieją przeciwwskazania do przyjmowania preparatów zawierających tę substancję?
1. Co to jest bisakodyl?
Bisakodyl (łac. Bisacodylum) to substancja o działaniu przeczyszczającym i wiatropędnym, która stymuluje pracę dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Pobudza ona perystaltykę jelit – drażni komórki błony śluzowej, nasila skurcze mięśniówki gładkiej. Zwiększa też ilość niewchłoniętej wody oraz elektrolitów.
Po przyjęciu preparatu zawierającego bisakodyl konsystencja stolca rozluźnia się, staje się miękka, przez co defekacja zostaje ułatwiona. Efekt działania pojawia się zwykle po 6-12 godzinach od zażycia substancji.
Substancja może być przyjmowana w postaci doustnej lub doodbytniczej. Produkty lecznicze, które zawierają bisakodyl to m.in. Bisacodyl VP (tabletki dojelitowe), Bisacodyl GSK (czopki doodbytnicze) oraz Dulccobis (czopki lub tabletki).
2. Bisacodyl – wskazania do stosowania leku
Bisacodyl stosowany jest głównie w krótkotrwałym leczeniu zaparć. Wskazania do przyjęcia preparatu to m.in.:
- zaparcia różnego pochodzenia,
- przygotowanie do badań diagnostycznych (np. cholecystografia, rektoskopia, kolonoskopia),
- przygotowanie do zabiegów chirurgicznych,
- leczenie pooperacyjne,
- inne stany wymagające ułatwienia wypróżnienia.
3. Bisakodyl – dawkowanie
Lek należy stosować według zaleceń lekarza lub tak, jak to opisano w ulotce. Bisakodyl może być podawany zarówno doustnie, jak i doodbytniczo. Dawka uzależniona jest od wieku pacjenta, wskazań do stosowania i typu zaparcia.
Bisakodyl w tabletkach przyjmuje się najczęściej raz na dobę, na noc:
- dorośli i dzieci powyżej 10 lat – 5-10 mg (1-2 tabletki),
- dzieci od 4 do 10 lat – 5 mg (1 tabletka).
Dawkę leku w celach diagnostycznych lub w okresie okołooperacyjnym ustala lekarz. Zwykle w celach diagnostycznych u dorosłych pacjentów jest to 2-4 tabletki dojelitowe (10-20 mg) raz na dobę.
Bisakodyl w czopkach stosuje się u dorosłych pacjentów w dawce 10 mg (1 czopek) raz na dobę.
Leku nie należy stosować długotrwale, ponieważ może powodować zaburzenia gospodarki wodnoelektrolitowej. Ponadto długotrwałe przyjmowanie preparatu może nasilać zaparcia, prowadzić do przyzwyczajenia i konieczności stosowania coraz silniejszych środków przeczyszczających. Okres samodzielnego stosowania preparatu nie powinien przekraczać 5 dni.
4. Bisacodyl – przeciwwskazania
Leku nie należy stosować, jeśli u pacjenta występuje:
- uczulenie (nadwrażliwość) na bisakodyl lub którykolwiek z pozostałych składników leku,
- niedrożność jelit, wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
- ból brzucha z towarzyszącymi wymiotami i nudnościami,
- ostry stan chorobowy w jamie brzusznej, m.in. zapalenie wyrostka robaczkowego,
- krwawienie z przewodu pokarmowego,
- choroba Leśniowskiego–Crohna,
- ciężkie odwodnienie,
- wiek poniżej 4 lat.
Ponadto leku w postaci czopków nie należy przyjmować także w przypadku:
- szczeliny odbytu,
- zapalenia odbytu,
- zapalenia odbytnicy z towarzyszącym owrzodzeniem lub uszkodzeniem śluzówki.
5. Interakcje z innymi lekami, jedzeniem i piciem
Stosowanie leku jednocześnie z innymi środkami przeczyszczającymi może nasilać działania niepożądane jelit oraz żołądka. Ponadto przyjmowanie produktu leczniczego zawierającego bisakodyl wraz z lekami zobojętniającymi sok żołądkowy podnosi ryzyko podrażnień błony śluzowej żołądka.
Bisakodyl przyjmowany wraz z lekami moczopędnymi lub kortykosteroidami może zwiększać ryzyko zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej. Jednak ma to miejsce najczęściej w przypadku zażywania większych dawek, niż zalecane.
Stosowanie dużych dawek bisakodylu wraz z glikozydami naparstnicy może także nasilać ich działanie poprzez zaburzanie równowagi wodnoelektrolitowej.
Bisacodyl z jedzeniem i piciem
Tabletki dojelitowe nie powinny być przyjmowane wraz z mlekiem. Może ono bowiem zwiększyć ryzyko podrażnienia błony śluzowej żołądka.
6. Bisakodyl – cena
Ceny produktów leczniczych zawierających bisakodyl przedstawiają się następująco:
- tabletki dojelitowe Bisacodyl VP 5 mg (30 szt.) – ok. 15 zł,
- czopki doodbytnicze Bisacodyl GSK (5 szt.) – ok. 13 zł,
- tabletki Dulcobis 5 mg (40 szt.) – ok. 15 zł.
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.
