Błyskoporek podkorowy (chaga) - skład, działanie, właściwości, przeciwwskazania

Błyskoporek podkorowy (chaga) to grzyb pasożyt występujący w lasach liściastych, zwykle porasta brzozy, choć można spotkać go również na dębach, bukach, klonach, topolach, kasztanowcach czy orzechach. Chaga atakuje kilkudziesięcioletnie rośliny doprowadzając do ich obumierania, sama może rozwijać się nawet przez 80 lat. Błyskoporek podkorowy już od starożytności cieszy się popularnością w medycynie naturalnej. Jakie właściwości ma chaga?

Błyskoporek podkorowy (chaga) to grzyb pasożyt występujący w lasach liściastych.Błyskoporek podkorowy (chaga) to grzyb pasożyt występujący w lasach liściastych.
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
Paula Komendarczuk

Co to jest błyskoporek podkorowy?

Błyskoporek podkorowy to nadrzewny gatunek grzyba zaliczany do rodziny szczeciniakowatych, określany jest również jako chaga, guz brzozowy, huba brzozowa, huba skośnorurkowa, czernidło czy czyrak brzozowy.

Błyskoporek w największej ilości występuje na terenie Azji, Ameryki Północnej oraz Europy (zwłaszcza Rosji). W Polsce porasta brzozy, choć zdarza się, że chaga rozwija się na topolach, bukach, wierzbach, jesionach, klonach czy kasztanowcach.

Warto pamiętać, że w naszym kraju czyrak brzozowy jest gatunkiem częściowo chronionym, może być zbierany wyłącznie przez osoby posiadające specjalne zezwolenie.

Guz brzozowy pojawia się na drzewach, które mają uszkodzony i popękany pień na skutek niskich temperatur czy infekcji. Najczęściej porasta północną stronę pnia, stopniowo powodując osłabienie i zamieranie drzewa.

Błyskoporek podkorowy ma postać czarnej lub czarnogranatowej narośli o nieregularnym kształcie. Jest matowy, twardy i przypomina z wyglądu spalony węgiel.

Błyskoporek podkorowy - skład, działanie i właściwości

Właściwości lecznicze chagi są znane już od V w. p.n.e. W Europie Środkowo-Wschodniej zaczęto doceniać działanie błyskoporka podkorowego od XVI wieku, grzyb był stosowany w przypadku infekcji intymnych, chorób nowotworowych, schorzeń układu pokarmowego lub jamy ustnej.

Guz brzozowy zawiera wiele substancji biologicznie czynnych, takich jak polisacharydy, garbniki, lignany, fitosterole, flawonoidy, kwasy fenolowe czy triterpeny (betulina, kwas betulinowy).

W składzie błyskoporka podkorowego znajduje się antyutleniacz (dysmutaza ponadtlenkowa), aminokwasy, melanina, a także wiele cennych witamin i składników mineralnych - witaminy z grupy B, miedź, potas, cynk, żelazo i wapń.

Dzięki zawartości korzystnych dla organizmu substancji chaga wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, immunomodulujące, antyoksydacyjne, przeciwnowotworowe, hipoglikemizujące i obniżające poziom cholesterolu.

Czernidło stymuluje produkcję białych krwinek oraz czynnika martwicy nowotworów, obniża stężenie glukozy, trójglicerydów, cholesterolu oraz kwasów tłuszczowych we krwi. Przypuszcza się również, że grzyb może wpływać na regenerację wysp trzustkowych wytwarzających insulinę.

Huba brzozowa przeciwdziała rozwojowi raka wątroby, płuc, szyjki macicy, białaczki i czerniaka. Mechanizm działania przeciwnowotworowego błyskoporka nie został dokładnie poznany, odkryto do tej pory, że grzyb działa antyproliferacyjnie wobec komórek rakowych, przeciwdziała powstawaniu nowych naczyń krwionośnych i blokuje migrację nowotworu.

Badania na zwierzętach wykazały, że chaga może zmniejszać stężenie aminotransferazy alaninowej (ALT), aminotransferazy asparaginianowej (AST), dialdehydu malonowego (MDA) oraz tlenku azotu (NO). Błyskoporek działa również przeciwwirusowo i przeciwbakteryjnie, co sprawdzono m.in. wobec Mycobacterium smegmatis i Francisella tularensis.

Przeciwwskazania do stosowania błyskoporka podkorowego

Stosowanie chagi jest niewskazane w następujących przypadkach:

  • uczulenie na jakikolwiek składnik grzyba,
  • ciąża,
  • okres karmienia piersią,
  • niewyrównana cukrzyca,
  • hipoglikemia,
  • zaburzenia pracy nerek.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"