Badanie AST - wskazania, przebieg, normy i interpretacja wyników

Badanie AST należy do grupy tzw. prób wątrobowych i jest jednym z podstawowych parametrów, mówiących o stanie zdrowia pacjenta. Badanie to wykonuje się na zlecenie lekarza w przypadku podejrzenia nie tylko schorzeń wątroby, ale także wielu innych problemów zdrowotnych. Często wykonuje się je także w ramach profilkatyki.

Badanie AST pozwala na ocenę ogólnej kondycji nie tylko wątroby, ale i wielu innych narządów i układówBadanie AST pozwala na ocenę ogólnej kondycji nie tylko wątroby, ale i wielu innych narządów i układów
Źródło zdjęć: © GettyImages
Kinga Olchowy

Co to jest badanie AST?

Badaniem AST (zwane też AspAT i GOT) nazywa się jeden z parametrów wchodzących w skład tzw. prób wątrobowych. Polega na sprawdzeniu poziomu jednego z enzymów - aminotransferazy asparaginianowa. Towarzyszy my zwykle badanie ALT. Badanie to wykonywane jest z krwi żylnej.

Jeśli jesteśmy zdrowi, mamy bardzo niski poziom AST. Stężenie enzymu we krwi wzrasta w przypadku schorzeń lub uszkodzeń wątroby, ale także innych narządów, kluczowych do prawidłowego funkcjonowania. Podwyższony poziom AspAT jest podstawą do dalszej diagnostyki i jak najszybszej reakcji.

Normy dla AST

Poziom AST różni się w zależności od płci i wieku. W przypadku kobiet wynik badania AST nie powinien wykazywać liczby większej niż 35U/l. U mężczyzn wskaźnik ten powinien być niższy i wynosić 31U/l.

Problemy z wątrobą to nie tylko alkohol. 3 najczęstsze choroby wątroby

W przypadku dzieci poziom AST może być większy i wynosić nawet 50U/l - dotyczy to osób od pierwszego do piętnastego roku życia.

Na co wskazuje podwyższony poziom AST?

Nieprawidłowy wynik badania AST nie zawsze świadczy o uszkodzeniu wątroby. Bardzo często jest jednym z nieoczywistych objawów schorzeń rozwijających się w mięśniu sercowym, nerkach czy mięśniach szkieletowych. Może także wskazywać na problemy ze strony czerwonych krwinek.

Podwyższony poziom AST może mieć swoją przyczynę w:

  • zawale serca
  • marskości wątroby
  • nowotworach
  • wirusowym zapaleniu wątroby
  • mononukleozie
  • hipoksji
  • zapaleniu dróg żółciowych
  • zapaleniu trzustki
  • niewydolności krążenia
  • zatorowości płucnej.

Wskazania do wykonania badania AST

Badanie AST i w ogóle próby wątrobowe warto wykonywać regularnie, w ramach profilatyki i badań kontrolnych. Schorzenia wątroby często nie dają żadnych wyraźnych objawów, a wykonanie badania może nie tylko pomóc w wykryciu nieprawidłowości, ale także zdiagnozować pacjenta pod kątem innych chorób i dolegliwości.

Podstawą do skierowania pacjenta na badanie AST są takie objawy, jak:

  • ciągłe zmęczenie i brak apetytu
  • problemy żołądkowe (biegunki, nudności, wymioty, wzdęcia)
  • ból brzucha po prawej stronie, tuż pod żebrami
  • zaburzenia miesiączkowania
  • ciemne zabarwienie moczu i jasne stolce
  • szybki spadek masy ciała
  • zażółcenie skóry
  • nawracające krwawienia z nosa i dziąseł.

Oprócz tego badanie AST powinny wykonać wszystkie osoby, które w ten czy inny sposób znajdują się w grupie ryzyka. Przede wszystkim chodzi o osoby, które przyjmują leki obciążające wątrobę (w tym antykoncepcję doustną), a także pacjenci nadużywający alkoholu, borykający się z otyłością czy cukrzcą.

Badanie warto wykonać także w przypadku osób, które podejrzewają, że mogły zostać zakażone wirusowym zapaleniem wątroby WZW.

Przygotowanie do badania AST

Pacjent musi się dobrze przygotować do badania. Przede wszystkim ostatni posiłek powinien spożyć na 12 godzin przed zjawieniem się w punkcie poboru krwi, a na badanie przyjść na czczo. Można ewentualnie wypić szklankę letniej wody.

Wynik badania mogą zaburzyć tłuste posiłki oraz alkohol, a także kawa i czekolada, dlatego dzień przed badaniem należy pilnować właściwej diety.

Nie zaleca się także intensywnej aktywności fizycznej oraz przyjmowania takich leków, jak:

  • chloropromazyna
  • diklofenak
  • tetracyklina
  • erytromycyna
  • opiaty
  • werapamil
  • salicylany
  • sulfasalazyna.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Izba bez lekarza zamiast porodówki? MZ nie chce dopłacać do nierentownych oddziałów
Izba bez lekarza zamiast porodówki? MZ nie chce dopłacać do nierentownych oddziałów
Uważaj na tę rybę. GIS ostrzega przed alternatywą dla karpia
Uważaj na tę rybę. GIS ostrzega przed alternatywą dla karpia
Tysiące chorych bez finansowania z NFZ. Eksperci alarmują o niedoszacowanych kontraktach
Tysiące chorych bez finansowania z NFZ. Eksperci alarmują o niedoszacowanych kontraktach
Dla tych Polaków grypa jest szczególnie niebezpieczna. Rośnie ryzyko zawału
Dla tych Polaków grypa jest szczególnie niebezpieczna. Rośnie ryzyko zawału
Tak objawia się rak trzustki. Trzeba być niezwykle czujnym
Tak objawia się rak trzustki. Trzeba być niezwykle czujnym
Nie bierz tego leku. Może zagrażać życiu. Jest pilna reakcja GIF
Nie bierz tego leku. Może zagrażać życiu. Jest pilna reakcja GIF
Nowe zasady finansowania rezonansu i tomografii. Zmiany od 1 stycznia
Nowe zasady finansowania rezonansu i tomografii. Zmiany od 1 stycznia
Tu na karetkę czeka się najdłużej. GUS wskazuje, gdzie przekracza to nawet 20 minut
Tu na karetkę czeka się najdłużej. GUS wskazuje, gdzie przekracza to nawet 20 minut
Łatwo przekroczyć ten limit. ZUS może wtedy pobrać pieniądze z automatu
Łatwo przekroczyć ten limit. ZUS może wtedy pobrać pieniądze z automatu
Trzy promile na dyżurze. Lekarz z Poniatowej pod lupą prokuratury po interwencji policji
Trzy promile na dyżurze. Lekarz z Poniatowej pod lupą prokuratury po interwencji policji
Białko ratunkiem dla serca? Badacze sprawdzili, że może spowalniać niewydolność
Białko ratunkiem dla serca? Badacze sprawdzili, że może spowalniać niewydolność
Jednorazowa terapia może obniżać LDL i trójglicerydy. "To piękny nowy świat"
Jednorazowa terapia może obniżać LDL i trójglicerydy. "To piękny nowy świat"