Ból żołądka w ciąży – przyczyny i leczenie
Ból żołądka w ciąży to problem wielu kobiet. Wywołać go może kilka przyczyn, zarówno prozaicznych, jak i zagrażających zdrowiu, a nawet życiu. Oznacza to, że należy obserwować swój organizm i trzymać rękę na pulsie. Kiedy wystarczy zastosować domowe sposoby, a kiedy iść do lekarza?
1. Przyczyny bólu żołądka w ciąży
Ból żołądka w ciąży może mieć wiele przyczyn. Zdarza się, że za dolegliwości odpowiadają błędy żywieniowe, nieodpowiednia dieta i niestrawność, ale także zatrucie pokarmowe, zapalenie wyrostka robaczkowego czy choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.
Nie bez znaczenia są naturalne zmiany, jakie zachodzą w organizmie w czasie rozwoju dziecka, zwłaszcza w 1 i 3 trymetrze.
1.1. Ból żołądka w ciąży - 1 trymestr
Ból żołądka w ciąży często pojawia się na jej początku. Mogą nim skutkować mdłości i wymioty, które pojawiają się w pierwszych tygodniach 1 trymestru.
Specjaliści są zdania, że odpowiada za nie wzrastające stężenie gonadropiny kosmówkowej (hCG), wytwarzanej po zagnieżdżeniu się zarodka w macicy. Najczęściej dolegliwości ze strony układu pokarmowego ustępują samoistnie w 12–14 tygodniu ciąży.
1.2. Ból żołądka w ciąży po jedzeniu
Objadanie się (jedzenie za dwoje, nie dla dwojga), spożywanie potraw wzdymających (np. kapusta, groch), zapierających (jak choćby kakao czy czekolada), ciężkostrawnych i tłustych (np. tłuste mięsa) może wywołać niestrawność i przyczynić się do bólów żołądka.
Warto pamiętać, że dieta w ciąży powinna być urozmaicona, dobrze zbilansowana, ale także lekkostrawna. Dobrze, by obfitowała w warzywa, owoce, a także produkty pełnoziarniste.
Nie powinno w niej zabraknąć chudego mięsa, ryb, jak i nabiału. Bardzo ważne jest także picie optymalnej ilości wody (niegazowanej) oraz umiarkowana aktywność fizyczna, np. spacery, pilates, joga czy pływanie.
Posiłki należy spożywać regularnie, w niedużych ilościach, bez pośpiechu. Aby zapobiec cofaniu się treści żołądkowej, najlepiej jeść na siedząco, w pozycji prostej, a i nie kłaść się zaraz po zakończeniu posiłku.
1.3. Ból żołądka w ciąży - 3 trymestr
Trzeba pamiętać, że w ciąży na funkcjonowanie układu pokarmowego wpływają zarówno hormony, jak i rosnące dziecko oraz powiększająca się macica. To dlatego przyszłe mamy bardzo często narzekają na:
Dolegliwości te nasilają się zwłaszcza w 3 trymestrze (dziecko i macica uciskają narządy wewnętrzne).
1.4. Zatrucie pokarmowe w ciąży
Ból żołądka w ciąży może być również związany z zatruciem pokarmowym wywołanym przez bakterie lub ich toksyny. Do zakażenia dochodzi drogą fekalno-oralną poprzez spożycie żywności skażonej przez osobę chorą. Jeżeli dolegliwościom towarzyszą mu wymioty, biegunka lub gorączka, dreszcze, bóle mięśni, wzdęcia i ogólne osłabienie organizmu, trzeba zgłosić się do lekarza.
W przypadku łagodnego zatrucia pokarmowego w ciąży leczenie jest objawowe. Najczęściej w takiej sytuacji lekarze przepisują węgiel leczniczy, preparaty zawierające diosmektyt lub nifuroksazyd oraz probiotyki. Należy pamiętać o podaży dużej ilości płynów.
W ciężkich przypadkach, ponieważ może dojść do odwodnienia organizmu, zaburzeń elektrolitowych, zaostrzenia chorób przewlekłych oraz rozprzestrzenienia się infekcji, konieczna staje się hospitalizacja.
1.5. Zapalenie wyrostka robaczkowego
Jednym z pierwszych objawów ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego jest ból w okolicy nadbrzusza lub śródbrzusza, który przemieszcza się do prawego dołu biodrowego. Może pojawić się także ból głowy, zawroty głowy, nudności, wymioty i podwyższona temperatura. Charakterystyczne jest, że ból nasila się podczas kaszlu i działania tłoczni brzusznej.
W takiej sytuacji, po potwierdzeniu wstępnej diagnozy, konieczna jest operacja, chirurgiczne usunięcie zmienionego zapalnie wyrostka robaczkowego. Za metodą bezpieczną, zarówno dla matki, jak i dla płodu, u kobiet w każdym trymestrze ciąży, uznaje się leczenie metodą laparoskopową.
1.6. Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
W przypadku choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy ból w nadbrzuszu pojawia się:
- po zjedzeniu pewnych produktów,
- około 1-3 godzin po posileniu się,
- w nocy i na czczo,
Dla tej jednostki chorobowej typowe jest cykliczne pojawianie się trawiennych wrzodów w żołądku lub dwunastnicy. Dolegliwości bólowe ustępują po jedzeniu i zażyciu środków hamujących i zobojętniających kwas solny.
2. Co na ból żołądka w ciąży?
Jeśli przyczyną bólu żołądka nie są poważne schorzenie, a dolegliwościom nie towarzyszą niepokojące objawy, takie jak gorączka, biegunka, krwawienie z dróg rodnych czy wymioty, które wymagają pomocy lekarza, można sięgać po domowe sposoby. Co robić?
Na ból żołądka w ciąży pomoże:
- herbata ziołowa, głównie na bazie mięty (powinny na nią uważać osoby cierpiące na chorobę wrzodową),
- napar z oczyszczonego korzenia imbiru, który pije się w razie ataku bólu,
- picie naparu z siemienia lnianego, który chroni śluzówkę wyścielającą ścianę żołądka, stanowiąc jego dodatkową osłonę,
- ciepła kąpiel, która rozluźnia mięśnie, umożliwia prawidłowy pasaż stolca oraz gazów,
- odpoczynek, sen.
Przede wszystkim trzeba pamiętać, by w ciąży nie przyjmować żadnych leków bez porozumienia z lekarzem. Nie wolno leczyć się na własną rękę, ponieważ dla dziecka niebezpieczne mogą być nawet leki bez recepty, które można kupić w drogerii.
Zobacz także:
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.