Cukier i słodziki szkodzą wątrobie. Ryzyko chorób wyższe nawet o połowę

Picie słodzonych napojów, niezależnie od tego, czy zawierają cukier, czy sztuczne słodziki, może poważnie szkodzić wątrobie. Takie wnioski przedstawiono podczas tegorocznego kongresu UEG Week 2025, gdzie zaprezentowano wyniki jednego z największych dotychczas badań nad wpływem napojów na zdrowie metaboliczne.

Nie tylko cukier winny. Napoje ze słodzikami również zwiększają ryzyko stłuszczenia wątrobyNie tylko cukier winny. Napoje ze słodzikami również zwiększają ryzyko stłuszczenia wątroby
Źródło zdjęć: © Getty

Jakie napoje szkodzą wątrobie?

Zespół naukowców z Uniwersytetu Soochow w Chinach przeanalizował dane ponad 124 tys. dorosłych uczestników brytyjskiego projektu UK Biobank, obserwowanych przez ponad dekadę. Na początku badania nikt z nich nie miał problemów z wątrobą.

Uczestnicy odpowiadali na pytania dotyczące spożycia różnych napojów: od klasycznych, słodzonych cukrem, po ich "dietetyczne" odpowiedniki – oznaczone jako zero, light czy bez cukru.

Wyniki były jednoznaczne. Osoby, które piły co najmniej jedną szklankę słodzonego napoju dziennie, miały nawet o 50 proc. wyższe ryzyko rozwinięcia metabolicznej stłuszczeniowej choroby wątroby (MASLD) w porównaniu z tymi, które po nie sięgały sporadycznie lub wcale.

Napoje gazowane gorsze niż słodycze

Co więcej, w przypadku napojów ze słodzikami ryzyko zgonu z powodu chorób wątroby również było większe. - Od lat ostrzega się przed napojami z cukrem, a wersje "light" uchodzą za bezpieczniejsze. Nasze wyniki pokazują, że to niekoniecznie prawda. Już jedna puszka dziennie może zwiększać ryzyko problemów z wątrobą – powiedziała Lihe Liu z Uniwersytetu Soochow, współautorka badania.

Dlaczego wątroba cierpi od słodkich napojów?

Nowa klasyfikacja MASLD (dawniej NAFLD) opisuje chorobę, w której tłuszcz odkłada się w wątrobie mimo braku spożycia alkoholu. Z czasem prowadzi to do stanu zapalnego, zmęczenia, bólu brzucha, a w cięższych przypadkach – do marskości.

Obecnie schorzenie to dotyczy już ponad 30 proc. populacji świata i staje się jedną z najczęstszych przyczyn przedwczesnych zgonów. Badacze wskazują, że mechanizmy uszkadzające wątrobę różnią się w zależności od rodzaju napoju:

  • cukier powoduje gwałtowny wzrost poziomu glukozy i insuliny, co sprzyja tyciu i gromadzeniu tłuszczu w wątrobie.

  • sztuczne słodziki mogą zaburzać równowagę mikroflory jelitowej, osłabiać sygnały sytości i zwiększać apetyt na słodkie produkty, a także wpływać na gospodarkę hormonalną.

W efekcie oba typy napojów, choć działają różnymi drogami, mogą prowadzić do tego samego celu: przewlekłego przeciążenia wątroby.

Woda zamiast napojów

Najprostsze rozwiązanie jest też najskuteczniejsze. Uczestnicy, którzy zamiast napojów słodzonych wybierali czystą wodę, mieli znacznie niższe ryzyko choroby wątroby – nawet o kilkanaście procent.

- Najbezpieczniejszym wyborem jest ograniczenie wszelkich słodkich napojów i zastąpienie ich wodą. To sposób, by wspierać wątrobę, zapobiegać odkładaniu tłuszczu i jednocześnie nawodnić organizm – podkreśliła Liu.

Naukowcy zapowiadają dalsze analizy, które mają ustalić, jak dokładnie cukier i sztuczne słodziki wpływają na mikrobiom jelitowy oraz jakie reakcje metaboliczne prowadzą do rozwoju chorób wątroby.

Ich wniosek już dziś jest jednak jasny: zarówno klasyczne napoje gazowane, jak i ich odpowiedniki nie są obojętne dla zdrowia. Nawet pozornie niewinna szklanka dziennie może być dla wątroby zbyt dużym obciążeniem.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. PAP

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Takie jedzenie zmienia ponad 100 procesów w jelitach. Ratunkiem jest prosty nawyk
Takie jedzenie zmienia ponad 100 procesów w jelitach. Ratunkiem jest prosty nawyk
Prezydent rozważa zwołanie Rady Gabinetowej. Chodzi o "poważny kryzys w polskiej służbie zdrowia"
Prezydent rozważa zwołanie Rady Gabinetowej. Chodzi o "poważny kryzys w polskiej służbie zdrowia"
15 lat bez dymu. Tak zakaz palenia zmienił nawyki Polaków
15 lat bez dymu. Tak zakaz palenia zmienił nawyki Polaków
Można być za starym na raka? "To uderzające odkrycie"
Można być za starym na raka? "To uderzające odkrycie"
Wpływa na sprawność mózgu i serce. 90 proc. Polaków ma niedobór tej witaminy
Wpływa na sprawność mózgu i serce. 90 proc. Polaków ma niedobór tej witaminy
Niepozorna tabletka może wyrządzić sporo szkód. Skutek? Ból i stan zapalny
Niepozorna tabletka może wyrządzić sporo szkód. Skutek? Ból i stan zapalny
Lidl wycofuje wędlinę z półek. Powodem obecność niebezpiecznej bakterii
Lidl wycofuje wędlinę z półek. Powodem obecność niebezpiecznej bakterii
"Kwestia bezpieczeństwa narodowego". Ekspert o zdrowiu psychicznym żołnierzy
"Kwestia bezpieczeństwa narodowego". Ekspert o zdrowiu psychicznym żołnierzy
Komunikat o dostępności leków w Polsce. Niektóre preparaty trudno zdobyć
Komunikat o dostępności leków w Polsce. Niektóre preparaty trudno zdobyć
Obniża "zły" cholesterol. Efekty są niesamowite, nawet 60 proc. mniej
Obniża "zły" cholesterol. Efekty są niesamowite, nawet 60 proc. mniej
"O zdrowiu przy kawie". Dr Kędzierska-Kapuza: Cukier dodawany jest do wszystkiego
"O zdrowiu przy kawie". Dr Kędzierska-Kapuza: Cukier dodawany jest do wszystkiego
Nowy szczep wirusa grupy. Brytyjscy eksperci zapowiadają ciężki sezon
Nowy szczep wirusa grupy. Brytyjscy eksperci zapowiadają ciężki sezon