Cukier i słodziki szkodzą wątrobie. Ryzyko chorób wyższe nawet o połowę

Picie słodzonych napojów, niezależnie od tego, czy zawierają cukier, czy sztuczne słodziki, może poważnie szkodzić wątrobie. Takie wnioski przedstawiono podczas tegorocznego kongresu UEG Week 2025, gdzie zaprezentowano wyniki jednego z największych dotychczas badań nad wpływem napojów na zdrowie metaboliczne.

Nie tylko cukier winny. Napoje ze słodzikami również zwiększają ryzyko stłuszczenia wątrobyNie tylko cukier winny. Napoje ze słodzikami również zwiększają ryzyko stłuszczenia wątroby
Źródło zdjęć: © Getty

Jakie napoje szkodzą wątrobie?

Zespół naukowców z Uniwersytetu Soochow w Chinach przeanalizował dane ponad 124 tys. dorosłych uczestników brytyjskiego projektu UK Biobank, obserwowanych przez ponad dekadę. Na początku badania nikt z nich nie miał problemów z wątrobą.

Uczestnicy odpowiadali na pytania dotyczące spożycia różnych napojów: od klasycznych, słodzonych cukrem, po ich "dietetyczne" odpowiedniki – oznaczone jako zero, light czy bez cukru.

Wyniki były jednoznaczne. Osoby, które piły co najmniej jedną szklankę słodzonego napoju dziennie, miały nawet o 50 proc. wyższe ryzyko rozwinięcia metabolicznej stłuszczeniowej choroby wątroby (MASLD) w porównaniu z tymi, które po nie sięgały sporadycznie lub wcale.

Napoje gazowane gorsze niż słodycze

Co więcej, w przypadku napojów ze słodzikami ryzyko zgonu z powodu chorób wątroby również było większe. - Od lat ostrzega się przed napojami z cukrem, a wersje "light" uchodzą za bezpieczniejsze. Nasze wyniki pokazują, że to niekoniecznie prawda. Już jedna puszka dziennie może zwiększać ryzyko problemów z wątrobą – powiedziała Lihe Liu z Uniwersytetu Soochow, współautorka badania.

Dlaczego wątroba cierpi od słodkich napojów?

Nowa klasyfikacja MASLD (dawniej NAFLD) opisuje chorobę, w której tłuszcz odkłada się w wątrobie mimo braku spożycia alkoholu. Z czasem prowadzi to do stanu zapalnego, zmęczenia, bólu brzucha, a w cięższych przypadkach – do marskości.

Obecnie schorzenie to dotyczy już ponad 30 proc. populacji świata i staje się jedną z najczęstszych przyczyn przedwczesnych zgonów. Badacze wskazują, że mechanizmy uszkadzające wątrobę różnią się w zależności od rodzaju napoju:

  • cukier powoduje gwałtowny wzrost poziomu glukozy i insuliny, co sprzyja tyciu i gromadzeniu tłuszczu w wątrobie.

  • sztuczne słodziki mogą zaburzać równowagę mikroflory jelitowej, osłabiać sygnały sytości i zwiększać apetyt na słodkie produkty, a także wpływać na gospodarkę hormonalną.

W efekcie oba typy napojów, choć działają różnymi drogami, mogą prowadzić do tego samego celu: przewlekłego przeciążenia wątroby.

Woda zamiast napojów

Najprostsze rozwiązanie jest też najskuteczniejsze. Uczestnicy, którzy zamiast napojów słodzonych wybierali czystą wodę, mieli znacznie niższe ryzyko choroby wątroby – nawet o kilkanaście procent.

- Najbezpieczniejszym wyborem jest ograniczenie wszelkich słodkich napojów i zastąpienie ich wodą. To sposób, by wspierać wątrobę, zapobiegać odkładaniu tłuszczu i jednocześnie nawodnić organizm – podkreśliła Liu.

Naukowcy zapowiadają dalsze analizy, które mają ustalić, jak dokładnie cukier i sztuczne słodziki wpływają na mikrobiom jelitowy oraz jakie reakcje metaboliczne prowadzą do rozwoju chorób wątroby.

Ich wniosek już dziś jest jednak jasny: zarówno klasyczne napoje gazowane, jak i ich odpowiedniki nie są obojętne dla zdrowia. Nawet pozornie niewinna szklanka dziennie może być dla wątroby zbyt dużym obciążeniem.

Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła

  1. PAP

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Kawa za kierownicą pomaga? Eksperci ostrzegają przed "zjazdem kofeinowym"
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Potęguje stres, podnosi kortyzol. Niewinny nawyk na cenzurowanym
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Co daje burak w diecie? Remedium na zaparcia, wsparcie serca
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
Nie tylko anemia. Niedobór żelaza przyczynia się też do RLS
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
"Bigosowe zwolnienia" w grudniu? Firmy widzą wysyp L4 przed świętami
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Najpopularniejszy deser jesienią. Bomba cukru i tłuszczu
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Pogromca cukrzycy, skarb dla wątroby. Chrup na zdrowie
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Wpływa na cukrzycę i przepuszczalność jelit. Potwierdzone badaniami
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Nowe podejście do leków krytycznych? CMA ma wzmocnić produkcję i zapasy
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Wyjątkowy pomysł szpitala w Legnicy. "Święta to czas szczególny"
Dick Van Dyke skończył 100 lat. Zdradza, czego od lat nie pije
Dick Van Dyke skończył 100 lat. Zdradza, czego od lat nie pije
Nawyki, które mają wpływ na starzenie mózgu. Naukowcy mówią o 8 latach różnicy
Nawyki, które mają wpływ na starzenie mózgu. Naukowcy mówią o 8 latach różnicy