Cukier i słodziki szkodzą wątrobie. Ryzyko chorób wyższe nawet o połowę
Picie słodzonych napojów, niezależnie od tego, czy zawierają cukier, czy sztuczne słodziki, może poważnie szkodzić wątrobie. Takie wnioski przedstawiono podczas tegorocznego kongresu UEG Week 2025, gdzie zaprezentowano wyniki jednego z największych dotychczas badań nad wpływem napojów na zdrowie metaboliczne.
W tym artykule:
Jakie napoje szkodzą wątrobie?
Zespół naukowców z Uniwersytetu Soochow w Chinach przeanalizował dane ponad 124 tys. dorosłych uczestników brytyjskiego projektu UK Biobank, obserwowanych przez ponad dekadę. Na początku badania nikt z nich nie miał problemów z wątrobą.
Uczestnicy odpowiadali na pytania dotyczące spożycia różnych napojów: od klasycznych, słodzonych cukrem, po ich "dietetyczne" odpowiedniki – oznaczone jako zero, light czy bez cukru.
Wyniki były jednoznaczne. Osoby, które piły co najmniej jedną szklankę słodzonego napoju dziennie, miały nawet o 50 proc. wyższe ryzyko rozwinięcia metabolicznej stłuszczeniowej choroby wątroby (MASLD) w porównaniu z tymi, które po nie sięgały sporadycznie lub wcale.
Napoje gazowane gorsze niż słodycze
Co więcej, w przypadku napojów ze słodzikami ryzyko zgonu z powodu chorób wątroby również było większe. - Od lat ostrzega się przed napojami z cukrem, a wersje "light" uchodzą za bezpieczniejsze. Nasze wyniki pokazują, że to niekoniecznie prawda. Już jedna puszka dziennie może zwiększać ryzyko problemów z wątrobą – powiedziała Lihe Liu z Uniwersytetu Soochow, współautorka badania.
Dlaczego wątroba cierpi od słodkich napojów?
Nowa klasyfikacja MASLD (dawniej NAFLD) opisuje chorobę, w której tłuszcz odkłada się w wątrobie mimo braku spożycia alkoholu. Z czasem prowadzi to do stanu zapalnego, zmęczenia, bólu brzucha, a w cięższych przypadkach – do marskości.
Obecnie schorzenie to dotyczy już ponad 30 proc. populacji świata i staje się jedną z najczęstszych przyczyn przedwczesnych zgonów. Badacze wskazują, że mechanizmy uszkadzające wątrobę różnią się w zależności od rodzaju napoju:
cukier powoduje gwałtowny wzrost poziomu glukozy i insuliny, co sprzyja tyciu i gromadzeniu tłuszczu w wątrobie.
sztuczne słodziki mogą zaburzać równowagę mikroflory jelitowej, osłabiać sygnały sytości i zwiększać apetyt na słodkie produkty, a także wpływać na gospodarkę hormonalną.
W efekcie oba typy napojów, choć działają różnymi drogami, mogą prowadzić do tego samego celu: przewlekłego przeciążenia wątroby.
Woda zamiast napojów
Najprostsze rozwiązanie jest też najskuteczniejsze. Uczestnicy, którzy zamiast napojów słodzonych wybierali czystą wodę, mieli znacznie niższe ryzyko choroby wątroby – nawet o kilkanaście procent.
- Najbezpieczniejszym wyborem jest ograniczenie wszelkich słodkich napojów i zastąpienie ich wodą. To sposób, by wspierać wątrobę, zapobiegać odkładaniu tłuszczu i jednocześnie nawodnić organizm – podkreśliła Liu.
Naukowcy zapowiadają dalsze analizy, które mają ustalić, jak dokładnie cukier i sztuczne słodziki wpływają na mikrobiom jelitowy oraz jakie reakcje metaboliczne prowadzą do rozwoju chorób wątroby.
Ich wniosek już dziś jest jednak jasny: zarówno klasyczne napoje gazowane, jak i ich odpowiedniki nie są obojętne dla zdrowia. Nawet pozornie niewinna szklanka dziennie może być dla wątroby zbyt dużym obciążeniem.
Dominika Najda, dziennikarka Wirtualnej Polski
Źródła
- PAP
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.