Wyjaśniamy, co się dzieje w organizmie, gdy dochodzi do udaru mózgu
Wskutek udaru mózgu umiera w Polsce ok. 100 tys. osób rocznie. Już dawno przestał być on domeną osób starszych. Coraz częściej udar występuje wśród osób ok. 40. r. ż. Czym jednak udar jest? Jak go rozpoznać? I co się dzieje w mózgu i całym ciele, gdy do niego dochodzi?
W terminologii medycznej, udar wystepuje, kiedy nagle dochodzi do zaburzeń czynności mózgu. Do uszkodzenia może dojść niemalże w każdym obszarze narządu. I właśnie w zależności od umiejscowienia, możemy mówić o objawach ogniskowych lub rozlanych.
Przyczyną udaru są zmiany naczyniowe, które spowodowane są problemami z przepływem krwi w mózgu. W związku z tym, możemy mówić o udarze niedokrwiennym lub krwotocznym. Ich mechanizm nieco się różni.
1. Co się dzieje, gdy masz udar niedokrwienny
Udar niedokrwienny występuje u 80-85 proc. pacjentów. Najczęściej rozpoznaje się go, gdy zaburzenia krążenia trwają dłużej niż 24 godz.
Udar niedokrwienny wywołuje silne niedotlenienie mózgu. Spowodowany jest zamknięciem światła naczynia. W praktyce oznacza to, że w tętnicach, które zaopatrują mózg przez długi czas odkładają się blaszki miażdżycowe. Kiedy w jednym miejscu będzie ich za dużo, pojawia się blokada. Jej skutkiem jest zahamowany przepływ krwi, a w konsekwencji niedostarczenie jej do mózgu.
W zależności od tego, jakie miejsca w mózgu udar dotknie, jego objawy i skutki będą różne. Generalnie są to zaburzenia czucia i równowagi, problemy z prawidłowym wysławianiem się. W konsekwencji natomiast pojawia się najczęściej niedowład jednej strony ciała. Gdy zaburzenia wystąpią po prawej stronie mózgu, niedowład pojawia się po lewej i odwrotnie.
2. Co się dzieje, gdy masz udar krwotoczny
Ten typu udaru, nazywany również wylewem krwi do mózgu, występuje zdecydowanie rzadziej, diagnozuje się go jedynie u ok. 15-30 proc. pacjentów. Jego przebieg jest zazwyczaj bardziej dramatyczny, a leczenie cięższe. Być może właśnie dlatego wylew krwi do mózgu jest jedną z najczęstszych przyczyn śmierci osób, które do tej pory nie miały problemów ze zdrowiem.
Gdy w organizmie dochodzi do udaru krwotocznego, oznacza to, że jedno z mózgowych naczyń krwionośnych jest na tyle słabe, że pęka. Owo pęknięcie może być efektem nadciśnienia tętniczego, które zwiększa podatność na uszkodzenia.
Jak rozpoznać udar krwotoczny? Pierwszym objawem jest silny ból głowy, pojawiający się w momencie, gdy dochodzi do rozerwania naczynia a w konsekwencji niedotlenienia tkanki nerwowej. Towarzyszy temu krwiak i obrzęk mózgu.
Jednocześnie rośnie ciśnienie śródczaszkowe, a kości głowy nie mają możliwości rozciagnięcia się, więc dochodzi także do wzajemnego ucisku mózgu i gromadzącej się krwi.
Takim objawom mogą towarzyszyć także nudności, wymioty, drgawki. Nierzadko chory traci przytomność, miewa zaburzenia mowy oraz odczuwa sztywność w karku.
3. Co robić?
Jeśli zauważysz u kogoś objawy udaru mózgu, natychmiast reaguj. Kluczem do wyleczenia jest szybka pomoc. Wezwij więc pogotowie i poinformuje ratowników, że podejrzewasz wystąpienie udaru.
Pamiętaj, że komórki mózgowe umierają już po 3-4 min. po tym, jak przestaje w nich płynąć krew. Gdy nie dotrze ona na czas w różne obszary mózgu - upośledzone będą funkcje, za które owe obszary odpowiadają.
Obecnie lekarze dysponują lekiem, który - jeśli będzie podany odpowiednio szybko - zwiększa szanse na powrót do zdrowia.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.