Difteria
Difteria (błonica) to ostra choroba zakaźna, którą powoduje bakteria maczugowca błonicy. Ta choroba bakteryjna może występować w kilku postaciach: błonica gardła, błonica krtani i błonica nosa. Każdy typ choroby charakteryzuje się występowaniem szarego, białego lub brunatnego nalotu i błon rzekomych.
Obecnie ze względu na obowiązkowe szczepienie przeciw błonicy występowanie choroby jest bardzo rzadkie. Szczepionka DTP to szczepionka skojarzona przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi.
1. Przyczyny difterii
Difteria jest to choroba bakteryjna. Maczugowiec błonicy (Corynebacterium diphtheriae) dostaje się do organizmu przez nos lub jamę ustną i zasiedla błony śluzowe. Choroba przenosi się drogą kropelkową. Rzadko dochodzi do zakażenia przez rany. Bakteria wydziela toksynę błoniczą, która dostaje się do krwiobiegu przez uszkodzenia w błonie śluzowej i może powodować uszkodzenie narządów wewnętrznych.
Obecnie ze względu na wykonywane szczepienia praktycznie brak jest zachorowań na tę chorobę w Europie. Jednak czasami zdarzają się zakażenia bakterią u małych dzieci, głównie niemowląt, u których nie zostało jeszcze wykonane szczepienie przeciw błonicy.
2. Objawy difterii
W przebiegu choroby pojawiają się: gorączka, bóle głowy, osłabienie, obrzęk gardła, biały lub brązowy nalot w gardle, chrypka, kaszel, czasem krwawa wydzielina z nosa. Miejscowe działanie toksyny powoduje wystąpienie przylegających do podłoża szarych nalotów – błon rzekomych (stąd nazwa błonicy). Próba usunięcia tych błon wywołuje krwawienie.
Możemy wyróżnić kilka postaci błonicy, ze względu na obszar występowania objawów:
- Błonica gardła – inaczej zwana dyfterytem. Jest to najczęściej występujący rodzaj błonicy. Objawia się lekką gorączką, powiększeniem podżuchwowych węzłów chłonnych, bólem gardła, utrudnionym połykaniem, tzw. „kluskowatą mową” oraz nalotem na gardle. Ciężka postać błonicy gardła charakteryzuje się krwistobrunatnym nalotem na gardle, a także obrzękiem szyi – tzw. szyja Nerona (szyja prokonsula, szyja cesarza).
- Błonica krtani – to inaczej dławiec, krup. Ta postać błonicy szczególnie często pojawia się u małych dzieci. Charakteryzuje ją nalot na strunach głosowych, duszność, głośny, szczekający kaszel, chrypka, która może przejść w bezgłos. Bez interwencji może doprowadzić do uduszenia się.
W obu tych postaciach dochodzi także do ogólnego zatrucia organizmu.
- Błonica nosa – występuje rzadko. Objawia się nadżerkami nozdrzy i wargi górnej. Pojawia się wydzielina z nosa ropno-krwista lub śluzowo-krwista.
Powikłania difterii pojawiają się u osób, które miały osłabiony układ odpornościowy przez zakażeniem maczugowcem błonicy. Mogą pojawić się:
- porażenie nerwów podniebiennych,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- zmiany w nerkach, nadnerczach, wątrobie oraz mięśniach.
3. Leczenie difterii
Wczesne rozpoznanie difterii rzutuje na skuteczność leczenia oraz życie chorego. Leczenie opiera się przede wszystkim na wstrzyknięciu surowicy, zawierającej antytoksynę błoniczą. Dawka surowicy przeciwbłoniczej zależna jest od postaci choroby oraz ciężkości objawów. Pomocniczo mogą być podawane antybiotyki – erytromycyna, penicylina czy metronidazol. W praktyce podaje się je, gdy błonicy współtowarzyszy infekcja gardła, np. paciorkowcem. Dodatkowo podaje się witaminę C, witaminy z grupy B. W błonicy krtani konieczna jest także intubacja lub tracheotomia.
Jeśli difteria nie jest leczona prawidłowo, może dojść do trwałych uszkodzeń lub nawet śmierci. Choroba ta jest bardzo niebezpieczna, a częstość zgonów wynosi 10-15%.
Błonica należy do chorób, na które należy obowiązkowo się szczepić. Szczepionka przeciw błonicy podawana jest w 4 dawkach. Pierwsza do 7. tygodnia życia, następna w wieku 3-4. miesięcy, kolejna w 5. miesiącu życia, ostatnia w 16-18. miesiącu. Szczepionkę podaje się w skojarzeniu z innymi. Jest to tzw. potrójna szczepionka DTP: przeciwko D-błonicy, T-tężcowi i P-krztuścowi.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.