Dystonia – rodzaje. Przyczyny, objawy i leczenie dystonii

Dystonia to choroba neurologiczna zmuszająca ciało do wykonywania nienaturalnych ruchów. Mimowolne skurcze partii mięśni powodują, że głowa opada, skręca się w jedną stronę lub odchyla do tyłu.

Nieprawidłowe napięcie mięśni jest spowodowane przez zaburzenia funkcjonowania połączeń nerwowych usytuowanych w jądrach podkorowych w mózgu. Dystonia może mieć podłoże genetyczne lub być powodowana guzem mózgu, niedokrwieniem organu lub wylewem.

Współistnieje również z innymi objawami choroby Parkinsona, Huntingtona bądź Wilsona. Inną przyczyną rozwoju dystonii jest też choroba mitochondrialna.

Rozróżniamy kilka rodzajów dystonii. Główny podział obejmuje:

• dystonię ogniskową,
• dystonię segmentalną,
• dystonię połowiczną,
• dystonię uogólnioną.

Dystonia ogniskowa zajmuje tylko jedną część ciała, natomiast segmentalna kilka sąsiednich mięśni. Choroba połowiczna paraliżuje mięśnie jednaj połowy ciała, a uogólniona – większość ciała. Dystonia uogólniona zaliczana jest do najpoważniejszych rodzajów schorzenia.

Objawy dystonii ogniskowej są łatwe do zauważenia. Dystonia szyjna powoduje skręt głowy i jej wygięcie ku górze, czemu może towarzyszyć jej drżenie i potrząsanie. Choroba może powodować również kurcz powiek, co nie zaburza widzenia fizycznie, jednak częste mruganie zamieniające się w całkowite zaciśnięcie powiek degeneruje wzrok, prowadząc do połowicznej lub całkowitej ślepoty.

Dystonia to również skurcze mięśni twarzy, połowiczne lub całkowite, języka, policzków, a nawet dłoni (dystonia pisarska i muzyczna). W obrębie twarzy choroba może też paraliżować krtań i struny głosowe, a także łączyć kilka objawów równocześnie – kurcz powiek i dystonia ustno-żuchwowa nosi nazwę zespołu Meige’a.

Jednoczesne działanie mięśni, których działanie w założeniu się wyklucza może powodować również kurcze kończyn, niekiedy wszystkich równocześnie.

Niełatwo zdiagnozować dystonię, gdyż jej objawy mogą kojarzyć się z innymi zaburzeniami neurologicznymi. Jeśli choroba towarzyszy dziecku od chwili narodzin lub pojawia się niespodziewanie, lekarz prowadzący może zlecić wykonanie badań genetycznych.

Konkretny obraz daje natomiast badanie EMG, czyli elektromiografia. Badanie pozwala na ocenie funkcji układu mięśniowego i nerwowego, w tym zdiagnozowanie dystonii.

Do tej pory nie wynaleziono metody, która skutecznie odwraca skutki choroby. Odpowiednie leczenie farmakologiczne może jednak zahamować rozwój dystonii. Pewnym zaskoczeniem w leczeniu dystonii jest stosowanie botoksu. Botoks hamuje przekazywanie impulsów nerwowych z nerwów do mięśni, co zapobiega rozwojowi dystonii.

Leki doustne takie jak Levodopa, chlorowodorek procydydyny, diazepam, lorazepam, klonazepam i baklofen również zmniejszają napięcie mięśni. Chorzy na dystonię przyjmujący te leki odczują ulgę.

Najbardziej ingerująca w organizm i jednocześnie inwazyjną opcją pokonania rozwoju dystonii jest zabieg wszczepiania neurostymulatora w tkankę podskórną. Neurostymulator łączy się z mózgiem specjalnymi elektrodami i reguluje jego pracę.