Trwa ładowanie...

Cenimy Twoją prywatność

Kliknij "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU", aby wyrazić zgodę na korzystanie w Internecie z technologii automatycznego gromadzenia i wykorzystywania danych oraz na przetwarzanie Twoich danych osobowych przez Wirtualną Polskę, Zaufanych Partnerów IAB (868 partnerów) oraz pozostałych Zaufanych Partnerów (403 partnerów) a także udostępnienie przez nas ww. Zaufanym Partnerom przypisanych Ci identyfikatorów w celach marketingowych (w tym do zautomatyzowanego dopasowania reklam do Twoich zainteresowań i mierzenia ich skuteczności) i pozostałych, które wskazujemy poniżej. Możesz również podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody Wirtualna Polska, Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy będą przetwarzać Twoje dane osobowe zbierane w Internecie (m.in. na serwisach partnerów e-commerce), w tym za pośrednictwem formularzy, takie jak: adresy IP, identyfikatory Twoich urządzeń i identyfikatory plików cookies oraz inne przypisane Ci identyfikatory i informacje o Twojej aktywności w Internecie. Dane te będą przetwarzane w celu: przechowywania informacji na urządzeniu lub dostępu do nich, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru reklam, tworzenia profili związanych z personalizacją reklam, wykorzystania profili do wyboru spersonalizowanych reklam, tworzenia profili z myślą o personalizacji treści, wykorzystywania profili w doborze spersonalizowanych treści, pomiaru wydajności reklam, pomiaru wydajności treści, poznawaniu odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł, opracowywania i ulepszania usług, wykorzystywania ograniczonych danych do wyboru treści.


W ramach funkcji i funkcji specjalnych Wirtualna Polska może podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Cele przetwarzania Twoich danych przez Zaufanych Partnerów IAB oraz pozostałych Zaufanych Partnerów są następujące:

  1. Przechowywanie informacji na urządzeniu lub dostęp do nich
  2. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru reklam
  3. Tworzenie profili w celu spersonalizowanych reklam
  4. Wykorzystanie profili do wyboru spersonalizowanych reklam
  5. Tworzenie profili w celu personalizacji treści
  6. Wykorzystywanie profili w celu doboru spersonalizowanych treści
  7. Pomiar efektywności reklam
  8. Pomiar efektywności treści
  9. Rozumienie odbiorców dzięki statystyce lub kombinacji danych z różnych źródeł
  10. Rozwój i ulepszanie usług
  11. Wykorzystywanie ograniczonych danych do wyboru treści
  12. Zapewnienie bezpieczeństwa, zapobieganie oszustwom i naprawianie błędów
  13. Dostarczanie i prezentowanie reklam i treści
  14. Zapisanie decyzji dotyczących prywatności oraz informowanie o nich

W ramach funkcji i funkcji specjalnych nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy mogą podejmować następujące działania:

  1. Dopasowanie i łączenie danych z innych źródeł
  2. Łączenie różnych urządzeń
  3. Identyfikacja urządzeń na podstawie informacji przesyłanych automatycznie
  4. Aktywne skanowanie charakterystyki urządzenia do celów identyfikacji

Dla podjęcia powyższych działań nasi Zaufani Partnerzy IAB oraz pozostali Zaufani Partnerzy również potrzebują Twojej zgody, którą możesz udzielić poprzez kliknięcie w przycisk "AKCEPTUJĘ I PRZECHODZĘ DO SERWISU" lub podjąć decyzję w sprawie udzielenia zgody w ramach ustawień zaawansowanych.


Cele przetwarzania Twoich danych bez konieczności uzyskania Twojej zgody w oparciu o uzasadniony interes Wirtualnej Polski, Zaufanych Partnerów IAB oraz możliwość sprzeciwienia się takiemu przetwarzaniu znajdziesz w ustawieniach zaawansowanych.


Cele, cele specjalne, funkcje i funkcje specjalne przetwarzania szczegółowo opisujemy w ustawieniach zaawansowanych.


Serwisy partnerów e-commerce, z których możemy przetwarzać Twoje dane osobowe na podstawie udzielonej przez Ciebie zgody znajdziesz tutaj.


Zgoda jest dobrowolna i możesz ją w dowolnym momencie wycofać wywołując ponownie okno z ustawieniami poprzez kliknięcie w link "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu.


Pamiętaj, że udzielając zgody Twoje dane będą mogły być przekazywane do naszych Zaufanych Partnerów z państw trzecich tj. z państw spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego.


Masz prawo żądania dostępu, sprostowania, usunięcia, ograniczenia, przeniesienia przetwarzania danych, złożenia sprzeciwu, złożenia skargi do organu nadzorczego na zasadach określonych w polityce prywatności.


Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień Twojej przeglądarki oznacza, że pliki cookies będą umieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W celu zmiany ustawień prywatności możesz kliknąć w link Ustawienia zaawansowane lub "Ustawienia prywatności" znajdujący się w stopce każdego serwisu w ramach których będziesz mógł udzielić, odwołać zgodę lub w inny sposób zarządzać swoimi wyborami. Szczegółowe informacje na temat przetwarzania Twoich danych osobowych znajdziesz w polityce prywatności.

Erytropoetyna (EPO) – charakterystyka, produkcja, choroby, znaczenie w sporcie

Lek. Mateusz Nawrocki
23.08.2022 15:51
Erytropoetyna (EPO) to hormon peptydowy, który ma wpływ na produkcję erytrocytów.
Erytropoetyna (EPO) to hormon peptydowy, który ma wpływ na produkcję erytrocytów. (adobestock)

Erytropoetyna (EPO) to białko, które odgrywa bardzo ważną rolę w organizmie człowieka, regulując procesy związane z erytropoezą. Czym jest ten proces? To powstawanie erytrocytów, czyli czerwonych krwinek odpowiedzialnych za transport życiodajnego tlenu. Co to jest EPO?

spis treści

1. Co to jest erytropoetyna?

Erytropoetyna jest białkiem, które produkowane jest w większości w nerkach oraz w niedużej ilości w wątrobie Sygnałem, który stanowi czynnik dla wyrzutu erytropoetyny jest zmniejszenie prężności tlenu w nerkach.

Erytropoetyna łączy się ze specyficznym receptorem, powodując zwiększenie produkcji erytrocytów. Chociaż erytropoetyna to białko, które występuje w organizmie człowieka i pełni ważną rolę w regulacji tworzenia krwinek czerwonych, to jest ona również cząsteczką, wykorzystywaną w różnych celach terapeutycznych. Preparat stosowany bywa u osób z niewydolnością nerek czy u pacjentów leczonych onkologicznie.

2. Budowa erytropoetyny

Jedna cząsteczka erytropoetyny składa się z 165 aminokwasów. 40% jej składu to węglowodany, z czego 11% to reszty kwasu sialowego, niezbędne do uzyskania stabilności hormonu EPO. Charakterystyczne w budowie są wiązania dwusiarczkowe, które mają wpływ na aktywność biologiczną.

3. Normy erytropoetyny we krwi

Zobacz film: "Tajemnice zapisane w grupach krwi"

Norma erytropoetyny wynosi 4,3–29 IU/L, najwyższe stężenie obserwuje się w nocy, natomiast najniższe o poranku. Przekroczenie prawidłowych wartości rozpoznawane jest w przypadku czerwienicy, chorób serca, anemii hemolitycznej, niedokrwistości aplastycznej lub anemii związanej z niedoborem żelaza, a także u palaczy i osób trenujących w wysokich górach.

Niedobór erytropoetyny to stan naturalny dla pacjentów z chorobami nerek i przewlekłą mocznicą. Niskie EPO diagnozuje się również w przebiegu niektórych chorób autoimmunologicznych i reumatycznych.

Zdarza się również, że przekroczenie normy wynika z dopingu EPO (dopingu erytropoetyną), stosowanym w celu poprawy wydajności fizycznej w sporcie.

5 chorób, na które może narażać cię grupa krwi
5 chorób, na które może narażać cię grupa krwi [5 zdjęć]

Styl życia oraz dietę można zawsze zmienić na zdrowsze. Grupy krwi natomiast nikt z nas sobie nie wybiera,

zobacz galerię

4. Kiedy należy wykonać badanie erytropoetyny?

Erytropoetynę bada się przede wszystkim w diagnostyce oraz rozpoznawaniu przyczyny niedokrwistości lub nadkrwistości. Kontrolowanie poziomu EPO jest też niezwykle ważne w przypadku niektórych chorób nowotworowych, schorzeń szpiku kostnego lub nerek.

Oznaczenie erytropoetyny umożliwia również prognozowanie odpowiedzi organizmu na leczenie anemii. Bardzo często stosowane jest również w medycynie sportowej w celu wykluczenia stosowania środków dopingujących przez zawodników.

5. Erytropoetyna - choroby

Czynnikami, które wpływają na zwiększenie produkcji erytropoetyny oprócz zbyt małej ilości tlenu są również inne stany, które powodują zmniejszenie dostarczenia tlenu do tkanek – chodzi więc o choroby płuc, zmniejszenie objętości krwi (na przykład na skutek krwotoków) czy też choroby serca.

W niektórych stanach chorobowych może okazać się konieczne oznaczenie poziomu erytropoetyny we krwi. Jej zbyt wysoki poziom, może świadczyć o pewnych patologiach.

Sytuacjami, które są odpowiedzialne za wzrost poziomu erytropoetyny, są między inny palenie papierosów czy też przebywanie na dużych wysokościach ponad poziomem morza. Biorąc pod uwagę charakterystykę anemii, nie dziwi fakt, że w jej przebiegu występuje wzrost stężenia erytropoetyny w organizmie człowieka.

Hipererytrocytoza (czerwienica) – to inaczej nadkrwistość, czyli choroba, która jest przeciwstawna dla anemii. Jak to bywa w przypadku wielu chorób, jej objawy są zależne od zwiększonego poziomu erytropoetyny.

Charakterystycznym objawem czerwienicy jest świąd występujący po kąpieli. Innymi symptomami, z którymi można się spotkać w przebiegu czerwienicy to szum w uszach czy też ból głowy. Innym rodzajem czerwienicy, jest czerwienica rzekoma, która występuje na skutek znacznej utraty płynów, wymiotów i biegunek.

Zobacz także:

6. Erytropoetyna w sporcie

EPO jest związana ze sportem i uważana za środek, zwiększający wydolność organizmu, szczególnie w sportach wytrzymałościowych, w których istotne jest dostarczenie tlenu do tkanek co znacznie zwiększa możliwości fizyczne (erytropoetyna jako środek dopingujący).

Powikłania stosowania erytropoetyny mogą być bardzo poważne – dochodzi bowiem do zwiększenia lepkości krwi, czego skutkiem mogą być zawały serca, zakrzepy, a nawet udary, które mogą prowadzić do śmierci. Czy warto ryzykować swoje życie, aby zostać mistrzem?

7. Erytropoetyna - działania niepożądane

Lek erytropoetyna może wywołać skutki uboczne, zazwyczaj początek terapii wiąże się z tymczasowym niedoborem żelaza i koniecznością suplementacji tego pierwiastka.

U niektórych pacjentów zaobserwowano:

  • wzrost ciśnienia tętniczego krwi,
  • ból głowy,
  • nudności,
  • reakcje alergiczne (wysypka, świąd lub pokrzywka).

Podczas stosowania leku EPO istnieje również ryzyko wystąpienia objawów grypopodobnych, zakrzepicy lub zatorowości płucnej (są to rzadkie skutki ubocznej erytropoetyny).

8. Erytropoetyna a rekombinowana erytropoetyna

Erytropoetyna rekombinowana to sztuczny odpowiednik naturalnej wersji EPO, stworzony przez klonowanie genu hormonu. Lek w tej formie stosowany jest przez osoby chore na niedokrwistość, wynikającą z przewlekłej choroby nerek, ale również u pacjentów onkologicznych po radio- lub chemioterapii.

Rekombinowana erytropoetyna wspomaga produkcję czerwonych krwinek, podaje się ją w formie zastrzyków. Syntetyczne EPO pozwala również na uniknięcie transfuzji krwi i poprawę ogólnego samopoczucia. Niestety cena erytrypoetyny (cena EPO) jest wysoka, choć część schorzeń wynikających leczenia preparatami tego rodzaju podlega refundacji.

Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Oceń jakość naszego artykułu: Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
12345
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze