Gastrektomia (resekcja żołądka) - wskazania, metody, przeciwwskazania, dieta
Gastrektomia, czyli resekcja żołądka, to całkowite usunięcie żołądka lub zmniejszenie tego narządu o około 70 procent. Najważniejsze wskazania do operacji to nowotwór, choroba wrzodowa lub znaczna otyłość. Co warto wiedzieć o gastrektomii?
1. Co to jest gastrektomia?
Gastrektomia (resekcja żołądka) to całkowite lub prawie całkowite usunięcie żołądka podczas zabiegu operacyjnego. Zwykle jest ona wykonywana w przypadku nowotworulub zaawansowanej choroby wrzodowej. Pierwsza udana gastrektomia odbyła się w 1881 roku, wykonał ją Theodor Billroth.
2. Wskazania do gastrektomii
2.1. Rak żołądka
Rak żołądka to najczęstsza przyczyna gastrektomii, choroba jest rozpoznawana u nawet 5 tysięcy osób rocznie, zdecydowanie częściej zapadają na nią mężczyźni.
Nowotwór żołądka jest diagnozowany dość późno, stąd konieczność radykalnych działań medycznych. Ryzyko rozwoju choroby zwiększa spożywanie przetworzonej żywności, unikanie warzyw i owoców, palenie papierosów oraz picie alkoholu.
Diagnostyka raka żołądka opiera się na badaniu rentgenowskim górnego odcinka przewodu pokarmowego, gastroskopii i USG. Leczenie zwykle polega na zastosowaniu chemioterapii i/lub zabiegów chirurgicznych.
2.2. Choroba wrzodowa żołądka
Choroba wrzodowa żołądka coraz rzadziej wymaga przeprowadzenia resekcji żołądka. Niestety może pojawić się taka konieczność, gdy zastosowane leczenie nie przynosi efektów.
Choroba wrzodowa żołądka może rozwinąć się po infekcji Helicobacter pylori lub jako skutek nadmiernego stresu. Nie bez znaczenia pozostają także predyspozycje genetyczne, grupa krwi oraz stosowane leki. Diagnoza schorzenia opiera się na gastroskopii z pobraniem wycinków oraz wykonaniu zdjęcia rentgenowskiego po podaniu kontrastu.
2.3. Otyłość III stopnia
Osoby z nadmierną masą ciała stosunkowo często decydują się na operację bariatryczną, która polega na zmniejszeniu żołądka. Zabieg ten jest metodą leczniczą dla osób, których BMI przekracza 40, a samodzielna walka o niższą wagę nie przynosi efektów. Rok rocznie w Polsce wykonuje się nawet 3000 operacji, polegających na zmniejszeniu żołądka u otyłych pacjentów.
Zobacz także:
3. Metody gastrektomii
Gastrektomia może być wykonana na kilka sposobów, wszystko zależy od zaawansowania choroby i ogólnego stanu pacjenta. Całkowita resekcja żołądka metodą Roux-Y to poważna operacja, w trakcie której żołądek zostaje oddzielony od dolnej części przełyku i dwunastnicy.
Kolejno dwunastnica jest szyta u góry i odcinana wraz z fragmentem jelita czczego. Następnie dystalna część jelita zostaje połączona z przełykiem, a dwunastnica razem z proksymalnym odcinkiem jelita jest łączoną z kolejną częścią jelit.
Rękawowa (mankietowa) resekcja żołądka kończy się usunięciem około 70% żołądka, dzięki czemu narząd zdecydowanie traci na objętości. Zabieg ten może być wykonany laparoskopowo lub tradycyjnie po otwarciu brzucha.
Laparoskopia wymaga mniejszego okresu rehabilitacji, zwykle jest proponowana osobom otyłym lub z mało zaawansowanym nowotworem. Bardziej poważny stan pacjentów onkologicznych może wymagać dodatkowego wycięcia węzłów chłonnych.
4. Przeciwwskazania do gastrektomii
Do najważniejszych przeciwwskazań do wykonania zabiegu należą:
- nieoperacyjne nowotwory,
- przerzuty nowotworowe do innych narządów,
- ciężkie choroby współistniejące,
- choroby układu sercowo-naczyniowego,
- choroby układu oddechowego.
Gastrektomia to usunięcie części lub całości żołądka, jest to znaczna ingerencja w organizm, ale często stanowi jedyną szansę na powrót do zdrowia. Poza wymienionymi wyżej przeciwwskazaniami operacja nie może mieć miejsca, jeżeli pacjent nie wyraża na nią zgody, na przykład ze względu na brak nadziei na wyzdrowienie.
5. Dieta po gastrektomii
Zmniejszenie lub usunięcie żołądka wymaga zmiany sposobu żywienia i dostosowania się do nowych zasad. Przede wszystkim, chory może spożywać niewielkie porcje kilka razy dziennie.
Jest to szczególnie istotne po całkowitej resekcji żołądka, ponieważ początkowy odcinek pokarmowy nie ma dużej objętości i pokarm nie może w nim zalegać.
Dieta po gastrektomii powinna być oparta na spożywaniu chudego mięsa, ryb, nabiału i jajek. Istotne jest również jedzenie owoców i warzyw, ale w rozsądnych ilościach, ze względu na dużą zawartość błonnika. Niezalecane jest natomiast spożywanie roślin strączkowych i kapusty, a także picie kawy, czarnej herbaty czy alkoholu.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.