Grypa - wirusy, przyczyny, objawy, leczenie
Grypa to wirusowa choroba zakaźna układu oddechowego. Przenoszona jest drogą kropelkową. Jej przebieg jest zazwyczaj ostry. Chociaż współcześnie wirus grypy przeważnie nie jest śmiertelny, jednak ignorowanie objawów choroby, niedoleczenie lub powikłania grypy mogą mieć poważne konsekwencje, a także wiązać się ze śmiercią. Grypę wywołują wirusy z rodziny Orthomyxoviridae. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), rocznie na tę chorobę zapada około 100 milionów ludzi, z czego umiera ponad 500 tysięcy osób.
1. Charakterystyka wirusa grypy
Wirus grypy charakteryzuje się dużą zmiennością antygenową, która utrudnia stworzenie skutecznej szczepionki. Wirusa grypy można podzielić na trzy rodzaje. Wirus grypy typu A zaraża zarówno ludzi, jak i zwierzęta (najczęściej świnie, ptaki, konie). Jest to wirus tzw. podwyższonego ryzyka. Często mutuje. W związku z łatwą mutacją, wirusa grypy dzielimy również na podtypy, które ustalane są na podstawie swoistości antygenowej dwóch białek – hemaglutyniny i neuraminidazy.
Do wirusa typu A należą takie wirusy, jak: H1N – tzw. świńska grypa, H3N2, H5N1 – tzw. ptasia grypa oraz H1N2. Wirus grypy, który może powodować zachorowania na grypę sezonową, to wirus typu B. Stwierdzony został tylko u ludzi. Innym rodzajem wirusa grypy jest wirus typu C – nie jest on silnie zakaźny, jego konsekwencjami są najczęściej infekcje.
2. Przyczyny grypy
Czynnikami zwiększajaćymi ryzko wystąpienia grypy są:
- przebywanie w otoczeniu chorego,
- kontakt ze sprzętem, przedmiotami „wysokiego ryzyka”, np. toalety szpitalne,
- przebywanie w zatłoczonych miejscach, np. szkoła, supermarket,
- unikanie szczepień,
- zła higiena,
- niezdrowy styl życia.
Grypa atakuje najczęściej w porze jesiennej, wczesną zimą i podczas przesilenia wiosennego.
3. Grypa czy przeziębienie
- wysoka gorączka – to najpowszechniejszy objaw wirusa grypy. Temperatura w ciągu 3-5 dni od zarażenia może wzrosnąć do 39-41 stopni Celsjusza. Objaw ten często mylony jest ze zwykłym przeziębieniem, jednak w przypadku grypy jest znacznie gwałtowniejszy (nagły skok temperatury);
- dreszcze – wynikają z wysokiej gorączki;
- ból głowy – jest jednym z pierwszych objawów choroby. W miarę jej postępu może się rozwijać również ból gałek ocznych i światłowstręt, a także obniżenie sprawności psychoruchowej i senność;
- bóle mięśni i stawów;
- ból gardła – pojawia się we wczesnym stadium choroby, często wraz z suchym kaszlem;
- uczucie wyczerpania, brak apetytu.
Przy tak szerokim spektrum objawów grypa jest przyczyną różnych powikłań, również śmiertelnych. Najczęściej występujące powikłania grypy, to: niewydolność oddechowa, zapalenie spojówek, zapalenie zatok, zapalenie ucha, zapalenie płuc i oskrzeli, omamy. W okresie wzmożonych zachorowań zaleca się wizytę u lekarza, jeśli występują choćby dwa z wymienionych objawów. Szybka diagnoza ułatwi leczenie grypy i pomoże uniknąć powikłań.
4. Leki przeciwgrypowe
Na rynku dostępne są leki przeciw przeziębieniu i grypie, na które nie jest wymagana recepta, ale mają one pewne wady. Łagodzą objawy grypy, ale nie zapobiegają wystąpieniu choroby, nie zwalczają wirusa grypy. Należy o tym pamiętać i nie traktować leków przeciwgrypowych jako remedium na samą chorobę. Przede wszystkim, aby uniknąć groźnych powikłań pogrypowych, należy udać się do lekarza. Wyróżnia się trzy metody leczenia infekcji wirusowych górnych dróg oddechowych:
- leczenie przyczynowe – zażywanie leków niszczących wirusy, wywołujące grypę,
- leczenie objawów grypy – zażywanie medykamentów, mających działanie przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, przeciwzapalne, zmniejszające obrzęk błon śluzowych nosa i gardła,
- leczenie powikłań infekcji wirusowej – zależne jest od rodzaju powikłań.
Poza tym, aby nie dać się grypie, ważne jest wzmacnianie odporności. Dobre sposoby na grypę to szczepienie się, aktywność fizyczna, właściwa dieta (warzywa, owoce, które zawierają antyoksydanty), a także odpowiednia dawka odpoczynku. Profilaktyka grypy jest niezwykle ważna w walce z tą chorobą.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.