Hiperkalcemia, czyli nadmiar wapnia w organizmie - przyczyny, objawy, leczenie, czym grozi za wysoki poziom wapnia
Hiperkalcemia to inaczej nadmiar wapnia w organizmie. Jest to niepokojący stan, który nie powinien być lekceważony. Podwyższone stężenie wapnia we krwi może mieć związek z wieloma chorobami, w tym także nowotworami. Zobacz, jak objawia się hiperkalcemia i jak sobie z nią radzić.
1. Co to jest hiperkalcemia?
Hiperkalcemia to stan, w którym w organizmie znajduje się za dużo wapnia. Co prawda, pierwiaste ten pełni bardzo istotne role - odpowiada za prawidłowy wzrost kości, wspiera funkcjonowanie mięśni, układu nerwowego, a także wpływa na proces krzepnięcia krwi. Organizm kieruje większość spożywanego wapnia do kości - tam znajduje się aż 99%. Pozostały 1% krąży we krwi. Jeśli jest go za dużo, mówimy o hiperkalcemii.
1.1. Normy wapnia w organizmie
Przyjmuje się, że norma stężenia wapnia we krwi mieści się w poziomach od 2.25 do 2.5 mmol/l. Każde laboratorium jednak może mieć własne jednostki miary i przeliczniki, dlatego nie należy sugerować się ogólnymi wartościami, ale szczegółowo zinterpretować wyniki badań.
2. Przyczyny hiperkalcemii
Najczęściej przyczyną hiperkalcemii są zmiany hormonalne, a także konsekwentne stosowanie źle zbilansowanej diety. Bardzo często podwyższone stężenie wapnia wiąże się z nadczynnością przytarczyc.
Hormony wydzielane przez ten gruczoł odpowiadają za regulowanie poziomu wapnia w organizmie. Jeżeli z jakiegoś powodu ich praca jest zaburzona, przytarczyce zaczynają produkować zbyt dużo parathormonów (PTH). Efektem tego jest urudnione wydalanie wapnia z moczem, przez co zaczyna się on nadmiernie gromadzić w krwi.
Inną częstą przyczyną wystąpienia hiperkalcemii są toczące się procesy nowotworowe. Komórki nowotworowe produkują białka, których działanie jest podobne do PTH. Hiperkalcemia towarzyszy nowotworom nerek, płuc oraz tzw. nowotworom hematoonkologicznym - szpiczakowi, białaczce oraz chłoniakom.
Jeśli w przebiegu choroby nowotworowej nagle dojdzie do hiperkalcemii, może to oznaczać, że pojawiły się przerzuty do kości lub okolicznych węzłów chłonnych.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Znacznie rzadziej wymienia się takie przyczyny hiperkalcemii, jak:
- nadczynność tarczycy
- nadmiar witaminy D lub A
- choroby wymagające długotrwałego unieruchomienia pacjenta
- dieta bogata w nadmiar wapnia
3. Objawy nadmiaru wapnia w organizmie
Objawy hiperkalcemii obejmują szereg dolegliwości z różnych części organizmu. Nasilają się wraz ze wzrostem stężenia wapnia w organizmie. Najczęściej pojawiają się wówczas:
- nudności i wymioty
- trudności z koncentracją
- stany depresyjne i znaczne pogorszenie nastroju
- zmniejszenie napięcia mięśniowego
- bóle kostno-stawowe
- spadek siły mięśnioj
- częste parcie na mocz
- zaparcia
- bóle wrzodowe
- kamica moczowa
- niewydolność nerek
- nadciśnienie
- zaburzenia rytmu serca.
Łagodna postać hiperkalcemii przebiega zwykle bezobjawowo. Można ją zdiagnozować poprzez badania krwi, a czasem także poprzez wykonanie EKG serca. Jeśli poziom wapnia jest za wysoki, w zapisie badania wydłuża się odstęp PQ oraz skraca odstęp QT.
4. Jak leczyć hiperkalcemię?
Leczenie hiperkalcemii polega na wyeliminowaniu jej przyczyny. Jeśli to choroba nowotworowa, należy zacząć leczenie właśnie jej. Nadmiar wapnia związany z zaburzeniami stężenia innych witamin również należy wyleczyć odpowiednią suplementacją lub odstawieniem niektórych leków. W przypadku innych chorób czy nieprawidłowości w diecie, również należy rozpocząć od zmian.
Następnym krokiem może być podanie leków, które zmniejszają stężenie wapnia w organizmie. Są to przede wszystkim leki moczopędne, hamujące wchłanianie wapnia lub takie, które zmniejszają uwalnianie wapnia z kości.
Czasem okazuje się, że niezbędna jest dializa - dzieje się tak, kiedy na skutek hiperkalcemii dojdzie do niewydolności nerek.
Nieleczona hiperalcemia może doprowadzić do śpiączki, a nawet do śmierci, dlatego konieczne jest podjęcie odpowiednich działań możliwie jak najszybciej.
4.1. Dieta w hiperkalcemii
Aby leczenie hiperkalcemii przebiegło pomyślnie, należy zmienić swoją dietę i wyeliminować z niej wszystkie produkty, w których stężenie wapnia, między innymi:
- fasolę
- ser biały oraz żółty
- sezam
- wodę mineralną.
Zamiast tego warto włączyć do diety fosfor, który wspomaga wydalanie wapnia z organizmu.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.
