Wpływ impotencji na związek
Nasze poczucie szczęścia w dużym stopniu zależy od tego, czy pozostajemy w związku opartym na miłości i udanym pożyciu seksualnym. Jeśli brakuje nam takiej relacji, jesteśmy gotowi poświęcić wiele czasu, wysiłku i zaangażowania, by to zmienić. Seksualność jest niezwykle ważnym aspektem naszego życia: to ona decyduje o tym, w kim się zakochujemy i z kim się wiążemy, od niej zależy, czy jesteśmy zadowoleni z partnera i z samych siebie. Wpływ impotencji na związek jest ogromny - niejednokrotnie decyduje o relacjach między partnerami.
1. Istota impotencji
Impotencja jest niezdolnością do osiągnięcia lub utrzymania stanu erekcji, koniecznej do odbycia stosunku płciowego. Obecnie dysfunkcja ta znana jest jako zaburzenie erekcji u mężczyzn lub niepełna (częściowa) erekcja.
U niektórych mężczyzn występuje trwałe (pierwotne) zaburzenie erekcji – nigdy nie udaje im się utrzymać członka w stanie wzwodu tak długo, by mogło dojść do udanej penetracji. U innych zaburzenie to może być nabyte (wtórne) lub sytuacyjne: tacy mężczyźni przynajmniej raz w życiu odbyli satysfakcjonujący stosunek płciowy, ale teraz nie są zdolni do osiągnięcia wzwodu.
2. Przyczyny impotencji
Przypadki trwałej dysfunkcji są raczej rzadkie, szacuje się jednak, że co najmniej połowa męskiej populacji ma obecnie problemy z erekcją lub miała je wcześniej. Do tej pory zakładano, że głównym źródłem zaburzeń erekcji jest obawa co do własnej sprawności seksualnej. Jednak wyniki przeprowadzonych dotychczas badań podważyły znaczenie tego lęku, ponieważ w pewnych okolicznościach, może on seksualnie stymulować normalnie funkcjonujących mężczyzn i kobiety.
Zakłada się, że u osób z tą dysfunkcją, podniecenie seksualne hamowane jest najprawdopodobniej nie przez sam lęk, ale przez towarzyszące mu często zakłócenia procesów poznawczych. Takim czynnikiem rozpraszającym uwagę są negatywne myśli (np. „Nigdy się nie podniecę”, „Ona sobie pomyśli, że jestem do niczego”).
2.1. Zakłocenia procesów poznawczych a impotencja
Wydaje się, że to właśnie zaabsorbowanie takimi myślami, a nie obawa przed niepowodzeniem, powoduje osłabienie podniecenia seksualnego. Dlatego też zakłócenia procesów poznawczych, na przykład negatywne myśli na temat sprawności seksualnej, w istotny sposób wpływają na fizjologiczne mechanizmy podniecenia seksualnego.
Badanie potwierdzające tę teorię dowiodło, że różnica między mężczyznami funkcjonującymi normalnie, a mężczyznami mającymi problemy z erekcją polega na tym, że ci ostatni łatwo ulęgają dekoncentracji pod wpływem komunikatów na temat ich sprawności seksualnej, skutkiem czego podczas erotycznej stymulacji osiągają mniejszą erekcję. Takie deprymujące myśli nie tylko psują przyjemność z seksu, ale – gdy pojawiają się kłopoty z erekcją – potęgują jeszcze lęk przed kompromitacją. Lęk ten z kolei rodzi następne negatywne myśli o porażce.
2.2. Problemy z erekcją u starszych mężczyzn
Problemy z erekcją często występują u mężczyzn w starszym wieku. Przedłużające się lub trwałe zaburzenia erekcji rzadko dotykają mężczyzn poniżej sześćdziesiątego roku życia. Zaburzenia erekcji – te u osób w starszym wieku i te u ludzi młodych – coraz częściej są postrzegane jako problem medyczny, a nie psychologiczny. Główna przyczyna zaburzeń wzwodu u starszych mężczyzn to choroby naczyń krwionośnych, których skutkiem jest słabszy dopływ krwi do członka lub mniejsza zdolność do zatrzymywania krwi w penisie.
Do chorób takich należą między innymi miażdżyca i nadciśnienie. Ważny jest również styl życia i narażenie na czynniki ryzyka, takie, jak palenie, otyłość i nadużywanie alkoholu. Zaburzenia erekcji mogą też być spowodowane chorobami układu nerwowego, na przykład stwardnieniem rozsianym.
3. Czynniki rozwoju impotencji
Na rozwój impotencji wpływają czynniki poznawcze, uczuciowe i określone zachowania. Najczęściej pojawiają się błędne przekonania, typu:
- „kiedy chcę, to mogę wyzwolić erekcję” – jest to postawa wielu mężczyzn, przekonanych, że może sobie „nakazać” wzbudzenie erekcji, która jest całkowicie zależna od ich woli. Jeżeli ktoś nie ma żadnych problemów seksualnych, to rzeczywiście może ulec złudzeniu, że organizm go „słucha”. Prawda jest jednak taka, że czynności wegetatywne nie są bezwzględnie zdeterminowane wolą i dlatego stan erekcji tylko częściowo wynika z „chęci” i podniecenia seksualnego,
- wszyscy zdrowi mężczyźni mają erekcję, kiedy chcą” – jest to podobny mechanizm myślowy do wyżej przedstawionego i jako kryterium zdrowia seksualnego widzi dowolność w wyzwalaniu erekcji. Prawda jest taka, że zdrowi seksualnie mężczyźni najczęściej mają erekcję, ale tylko częściowo jest ona uzależniona od ich woli,
- seks zwykle polega na aktywności” – w kręgu naszej kultury seks bardzo często utożsamiany jest z aktywnością i dlatego poczucie własnej wartości i sprawności męskiej utożsamiane jest z praktyką seksualną. Jest to tylko po części prawdziwe, gdyż seks przekracza granice aktywności i obejmuje sferę całej osobowości. Bywa, że seks jest prawidłowo rozwiniętą psychofizjologią i strukturą potrzeb, a niekoniecznie realizowana w praktyce.
Wskazane wyżej postawy wobec seksu, wpływają na powstanie tzw. zadaniowego lęku. Oznacza to, że współżycie seksualne jest widziane jako potrzeba wykazania się, potwierdzenia męskości. Stwarza to pewien stan napięcia i samoobserwacji i reakcji seksualnych. Nadmierna koncentracja na stanie erekcji sprawia, że słabnie reaktywność na bodźce erotyczne w wyniku „przeciążenia” układu autonomicznego.
4. Impotencja a związek
Problem impotencji nie pozostaje bez znaczenia dla związku. Zaburzenie erekcji jest odpowiedzią na wyżej wymienione mechanizmy, często pogłębioną w wyniku braku właściwej postawy partnerki. Jej nieświadomość psychofizjologii seksualnej mężczyzny, nieśmiałość, bierność, wiążą się z brakiem optymalnej aktywności we współżyciu. Świadomość zaburzenia wzwodu najczęściej wzbudza zaniepokojenie, nawet panikę i przekonanie – „jestem chory”.
Prowadzi to w konsekwencji do nasilenia samoobserwacji i lęku, a przy utrzymywaniu się zaburzeń – do stanu przygnębienia i poczucia niższości. Nasilenie się tych odczuć i zachowań pogłębia powstały mechanizm nerwicowy. Sytuacyjne zaburzenie wzwodu może się utrwalić i powstaje impotencja jako nerwica.
4.1. Rola partnerki w leczeniu zaburzeń erekcji
Warto podkreślić, że jedną z zasadniczych trudności w rozwiązaniu tego problemu, jest brak rozmów na ten temat pomiędzy partnerami. Jeśli u mężczyzny pojawiają się jakiekolwiek oznaki zaburzenia erekcji, wiele zależy od kobiety (a więc mechanizmów związanych z układem partnerskim), czy zakłócenia te doprowadzają do rozwoju pełnej impotencji oraz konfliktów partnerskich, czy też zakłócenia będą się utrzymywać, lecz mimo to w związku panować będzie harmonia seksualna i partnerska. Owa rola partnerki z jednej strony może być nazwana „profilaktyczną”, czyli jej kultura, intuicja, wiedza o seksie, umiejętna aktywność we współżyciu mogą przeciwdziałać impotencji.
Dobra partnerka może też pełnić rolę „terapeutyczną”, co oznacza przyjęcie postawy wzbudzającej poczucie bezpieczeństwa i umiejętnej aktywności nie tylko w pieszczotach, ale i w tworzeniu pewnego dystansu u mężczyzny wobec niepowodzenia we współżyciu. Bywa jednak, że nawet jej najlepsze zachowania i postawy okazują się nieskuteczne w wyniku nadmiernie prestiżowego przeżywania swych niepowodzeń przez partnera.
W przypadku niektórych mężczyzn partnerki pełnia rolę również „neurogenną”, gdyż ich negatywne reakcje, ośmieszające lub lekceważące partnera, mogą wyzwolić powstanie lub utrwalenie nerwicowego koła. Może także dojść do rozpadu związku. Ostateczna reakcja kobiety na zaburzenia erekcji u mężczyzny – oprócz wielu innych czynników – uzależniona jest od jej zaangażowania emocjonalnego, akceptacji mężczyzny jako partnera seksualnego oraz od jej zdolności przystosowawczych.
Warto podkreślić, że proces leczenia zaburzeń erekcji powinien łączyć się ze współuczestnictwem w programie terapeutycznym osoby partnera. Leczenie wówczas jest znacznie szybsze, a wyleczenie bardziej trwałe. Jest to niezwykle ważne, by problemy z impotencją nie wpłynęły negatywnie na związek.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.