Jak zwalczyć zapalenie błony śluzowej nosa?
Jak zwalczyć zapalenie błony śluzowej nosa, które bardzo często męczy tak dzieci, jak i dorosłych? Nieżyt nosa, o którym mowa, to typowy objaw infekcji, ale i alergii. Jakie objawy towarzyszą zapaleniu błony śluzowej nosa i jak je łagodzić?
1. Jak zwalczyć zapalenie błony śluzowej nosa?
Dlaczego warto wiedzieć, jak zwalczyć zapalenie błony śluzowej nosa, nazywane potocznie nieżytem nosa? Przede wszystkim dlatego, że jest to przypadłość uciążliwa, a i zdarza się bardzo często tak u dzieci, jak i dorosłych.
To jednak nie wszystko. Bywa, że pozornie niegroźny katar staje się pierwszym krokiem do rozwoju stanu zapalnego górnych i dolnych dróg oddechowych, co może prowadzić do zapalenia gardła, zapalenia zatok przynosowych czy zapalenia oskrzeli, także infekcji bakteryjnej. To szczególnie częste u małych dzieci, osób starszych oraz osób z upośledzoną odpornością.
Jakie objawy towarzyszą zapaleniu błony śluzowej nosa? Typowe symptomy to:
- uczucie zatkanego nosa,
- katar,
- częste kichanie,
- swędzenie,
- pieczenie okolicy przynosowej.
2. Przyczyny zapalenia błony śluzowej nosa
Przyczyny nieżytu nosa dzieli się na zapalne oraz niezapalne. Do pierwszej grupy zalicza się zakażenia wywołane czynnikami infekcyjnymi (wirusy, bakterie, grzyby) i alergiami. Do grupy drugiej należą przyczyny strukturalne (nieprawidłową budowę jamy nosowej), naczynioruchowe, hormonalne czy zmiany wywołane przez leki.
Zapalenie błony śluzowej nosa – infekcja wirusowa
Jakie są najczęstsze przyczyny zapalenia błony śluzowej nosa? Zdecydowanie kataralne infekcje wirusowe wywoływane przez rhinovirusy oraz wirusy paragrypy. Zakażenie przenosi się zwykle drogą kropelkową, a infekcja trwa przeważnie około tygodnia.
W przypadku wirusowego zapalenia błony śluzowej nosa poza objawami jego nieżytu obserwuje się też objawy ogólne przeziębienia, czyli osłabienie, podwyższoną temperaturę ciała, dreszcze, ból gardła, kaszel.
Objawy występujące podczas kataru są reakcją obronną organizmu. Poprzez obrzęk błony śluzowej, a tym samym zwiększenie jej ukrwienia, wraz z krwią dostarczana jest większa ilość komórek odpornościowych. Z kolei kichanie i wyciek z nosa prowadzą do szybszego usuwania czynników infekcyjnych z jamy nosowej.
Zapalenie błony śluzowej nosa – alergia
Kolejną częstą przyczyną zapalenia błony śluzowej nosa są alergie. Tak zwany alergiczny nieżyt nosa jest związany z kontaktem śluzówki nosa i zatok z alergenem. W wyniku owego kontaktu u alergików dochodzi do wytwarzania immunoglobulin IgE skierowanych przeciwko temu alergenowi. Przeciwciała te wiążą się z komórkami tucznymi, które po połączeniu z nimi ulegają degranulacji, wydzielając ze swojego wnętrza histaminę, substancję bezpośrednio odpowiedzialną za powstanie stanu zapalnego.
Najczęściej alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa wywołane jest przez pyłki roślin, dlatego nazywany jest inaczej pyłkowicą lub katarem siennym. Zazwyczaj ten rodzaj dolegliwości pojawia się sezonowo (np. okresy pylenia traw, drzew i chwastów). Alergiczny nieżyt nosa może być również związany z nadwrażliwością na roztocza kurzu domowego. Wówczas objawy mogą utrzymywać się cały rok.
Typowe objawy pyłkowicy to wodnisty wyciek z nosa, bardzo częste kichanie, zaczerwienienie oraz świąd nosa, rzadziej uczucie zatkanego nosa. Obecność kataru siennego jest również związana z 2-3-krotnie częstszym występowaniem astmy oskrzelowej.
U osób, u których alergiczny nieżyt nosa jest spowodowany przez roztocza kurzu domowego, częściej obserwuje się całoroczne uczucie zatkanego nosa niż wodnisty wyciek i kichanie. Podejrzenie alergicznego nieżytu nosa można potwierdzić, wykonując u alergologa testy skórne z alergenami wziewnymi lub poprzez oznaczenie w surowicy swoistych przeciwciał IgE. Szacuje się, że na alergiczny nieżyt nosa cierpi od 10 do 25% całej populacji.
Zapalenie błony śluzowej nosa – dysfunkcja naczyń krwionośnych
Inną przyczyną zapalenia błony śluzowej nosa jest nieprawidłowe funkcjonowanie naczyń krwionośnych obecnych w błonie śluzowej nosa, co prowadzi do jej obrzęku. Ten rodzaj zapalenia nazywany jest naczynioruchowym nieżytem nosa i jest powodowany przez czynniki fizyczne, takie jak zimne, ciepłe czy suche powietrze. Objawy są takie same jak w przypadku kataru siennego, czyli wydzielana jest duża ilość wodnistej wydzieliny oraz obecne jest częste kichanie.
3. Jak zwalczyć zapalenie błony śluzowej nosa?
Jakie są metody leczenia zapalenia błony śluzowej nosa? To zależy od jego przyczyny. Gdy rozpoznany zostaje alergiczny nieżyt nosa, podaje się leki przeciwhistaminowe (doustne lub donosowe, np. kortykosteroidy donosowe, pseudoefedryna). Kluczowe jest jednak unikanie alergenów, takich jak pyłki roślin, roztocza kurzu, sierść zwierząt czy pleśń. Pomóc mogą szczepionki alergenowe (immunoterapia swoista).
Infekcyjny nieżyt nosa wymaga odpoczynku i optymalnego nawadniania, płukania nosa solą fizjologiczną, ale i stosowania leków zmniejszających przekrwienie nosa (tak donosowe, jak i doustne). Mogą okazać się konieczne leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe.
Naczynioruchowy nieżyt nosa, wywołany przez czynniki drażniące, takie jak dym tytoniowy, zanieczyszczenia, silne zapachy, wymaga płukania nosa solą fizjologiczną lub roztworami do irygacji nosa. W zmniejszaniu stanu zapalnego pomóc mogą kortykosteroidy donosowe. Bardzo ważne jest utrzymanie odpowiedniej wilgotności w domu (np. poprzez stosowanie nawilżaczy powietrza).
Jeśli objawy nie ustępują lub są szczególnie uciążliwe, warto skonsultować się z lekarzem. Specjalista może zalecić dodatkowe badania i dostosować leczenie do indywidualnych potrzeb pacjenta. W niektórych przypadkach może być konieczne skierowanie do alergologa lub laryngologa.
Zapalenie błony śluzowej nosa – pielęgnacja nosa
Niezależnie od tego, jaka jest przyczyna nieżytu nosa, zwykle dochodzi do zaczerwienienia i podrażnienia skóry nosa, co potęguje wycieranie nosa. Co robić, gdy podrażniona skóra nozdrzy staje się czerwona, sucha, piekąca?
W przypadku zaczerwienienia, otarcia skóry nozdrzy i okolic górnej wargi, towarzyszących alergicznemu nieżytowi nosa, na zmienioną okolicy warto stosować maść lub krem, które zawierają alantoinę.
Produkty te, dzięki jej właściwościom, załagodzą pieczenie oraz ból, przyspieszą odnowę naskórka, zmniejszą również stan zapalny oraz ochronią podrażnioną skórę przed nadkażeniem bakteryjnym. Można również zastosować maść z alantoiną już przy pierwszych oznakach podrażnienia skóry, a nawet na zdrową skórą, zanim pojawią się zmiany.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.