Kifoza - przyczyny, rozpoznanie, leczenie

Kifoza jest to postępująca choroba kręgosłupa, która może występować u dzieci i dorosłych. To zaburzenie niekiedy powoduje zniekształcenie opisane jako garb. Kifoza może występować w formie ostrej deformacji. Nieprawidłowości kifotyczne najczęściej spotyka się w piersiowej lub piersiowo-lędźwiowej części kręgosłupa. Łagodna postać kifozy zwykle nie powoduje wielu problemów, ale w ciężkich przypadkach może niekorzystnie wpłynąć na płuca, nerwy i inne narządy oraz tkanki, co prowadzi do dolegliwości bólowych i innych komplikacji.

Kifoza - przyczyny

Do wystąpienia kifozy przyczyniają się następujące czynniki:

• zaburzenia nerwowo-mięśniowe,
• urazy,
• nowotwory,
• infekcje,
• zapalenie stawów.

Kifoza w odcinku piersiowym oznacza przesadny kifotyczny kąt od normalnej krzywej kręgosłupa. Jest ona klasyfikowana jako strukturalna wada postawy. Jest spowodowana nieprawidłowościami wpływającymi na kości, nerwy, ścięgna lub mięśnie. Kifoza ze strukturalną patologią może wymagać interwencji lekarza, ponieważ pacjent sam nie może kontrolować progresji skrzywienia.

Na wystąpienie kifozy bardziej narażone są następujące osoby:

• dorastające dziewczęta z wadami postawy,
• chłopcy w wieku od 10 do 15 lat,
• dorośli z osteoporozą,
• chorzy z zaburzeniami tkanki łącznej, na przykład z syndromem Marfana.

Kifoza jest leczona poprzez zastosowanie gimnastyki mającej na celu korektę wady. Stosuje się również gorsety ortopedyczne oraz fizykoterapię.

Kifoza - rozpoznanie

Choroba często przebiega bezobjawowo, dlatego wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że ma kifozę. U chorych, którzy odczuwają zmęczenie i ból pleców, mają zaokrąglone plecy lub czują napięcie albo zesztywnienie w kręgosłupie, diagnoza następuje znacznie szybciej. Jeśli wystąpiły powyższe symptomy, warto udać się do lekarza, ponieważ kifoza może przyczynić się do poważnych komplikacji. Jak więc wygląda rozpoznanie choroby? Aby zdiagnozować kifozę, konieczne jest przeprowadzenie następujących badań:

• obserwacja postawy,
• badanie palpacyjne kręgosłupa, które określa nieprawidłowości poprzez dotyk,
• zakres ruchu środków, w jakim stopniu pacjent może wykonywać ruchy zgięcia i rotacji kręgosłupa,
• zdjęcie rentgenowskie – jest wykonywane na całej długości kręgosłupa (przód/tył/góra/dół). Pacjent stoi z wyciągniętymi do przodu rękoma i utrzymuje głowę prosto. Aby ustalić elastyczność krzywej, zdjęcie rentgenowskie może być robione w pozycji leżącej.

W celu zdiagnozowania kifozy stosuje się także ocenę neurologiczną, która obejmuje ocenę następujących objawów:

• ból,
• drętwienie,
• parestezje (np. mrowienie),
• funkcję motoryczną kończyn,
• skurcze mięśni,
• osłabienie mięśni,
• zmiany w jelitach oraz w pęcherzu moczowym.

Kifoza - leczenie

Leczenie kifozy jest uzależnione od przyczyny wystąpienia choroby oraz jej objawów. U pacjentów z łagodniejszą postacią kifozy czasami nie stosuje się żadnego leczenia, a stan kręgosłupa samoistnie się poprawia. Chory ma za zadanie wykonywać zalecane ćwiczenia i spać na niezbyt miękkim materacu. Jeśli pacjent cierpi na strukturalną wadę postawy, leczenie zależy od objawów, płci i wieku. Zwykle pacjent przyjmuje leki o działaniu przeciwzapalnym. Natomiast w przypadku kifozy związanej z osteoporozą leczenie może być zbyteczne. Zwykle wystarczy kontynuować leczenie osteoporozy, by uniknąć złamań.

Poważniejsze postaci kifozy wymagają podjęcia bardziej stanowczych kroków. Podstawowe metody leczenia to noszenie szelek ortopedycznych oraz – w ostateczności – operacja. Szelki są zalecane dzieciom i nastolatkom. Im wcześniej rozpoczyna się leczenie, tym bardziej jest efektywne. Niekiedy jednak operacja to jedyne wyjście, na przykład gdy kifoza jest powiązana z infekcją lub guzem.