Krew z nosa w ciąży – najczęstsze przyczyny i leczenie

Krew z nosa w ciąży, niezależnie od okoliczności, w jakich się pojawia, niepokoi wiele kobiet. Szacuje się, że problem może dotyczyć nawet 10% ciężarnych. Oznacza to, że krwotoki z nosa w czasie ciąży pojawiają się zdecydowanie częściej niż poza nią.

Przyczyn pojawiania się krwawienia może być wiele. Są one zarówno błahe i prozaiczne, jak i poważne. Najczęściej to skutek zmian hormonalnych (głównie to podwyższenie poziomu estrogenów i progesteronu), jakie zachodzą w organizmie kobiety podczas ciąży, a także zwiększonego ciśnienia tętniczego oraz przepływu krwi w czasie ciąży.

Za krew z nosa w ciąży odpowiada:

• zwiększona objętość krwi w organizmie ciężarnej,
• rozszerzenie naczyń krwionośnych śluzówki nosa (najczęściej tzw. splotu Kiesselbacha), przekrwienia błony śluzowej,
• osłabienie ściany naczyń krwionośnych,
• zwiększona czynność wydzielnicza gruczołów,
• obrzęk śluzówki i często zatkany nos, co jest przypadłością wielu ciężarnych,
• suche i zimne powietrze, które wysusza śluzówkę.

Krew z nosa w ciąży występuje częściej podczas przeziębienia, grypy, zapalenia zatok i innych infekcji, w przebiegu których pojawia się nieżyt nosa, a także alergii. Obfita wydzielina oraz intensywne oczyszczanie nosa może prowadzić do pęknięcia delikatnych ścian naczynek w nosie.

Częste krwawienia z nosa mogą być także objawem skaz krwotocznych, takich jak choroba von Willebranda czy też małopłytkowości, nadciśnienia tętniczego czy problemów z krzepnięciem (np. hemofilia).

Kiedy pojawi się krew z nosa, trzeba usiąść, pochylić do przodu głowę i za pomocą palca wskazującego i kciuka delikatnie ucisnąć skrzydełka nosa poniżej nasady. Aby krzepnięcie przebiegało prawidłowo, ucisk musi być nieprzerwany. Oznacza to, że w trakcie tamowania krwotoku nie należy puszczać skrzydełek nosa. Ważne jest również, by do nosa nie wkładać chusteczek - krew musi swobodnie wypływać.

Ponieważ zimno działa obkurczająco na naczynia krwionośne, na krew z nosa pomoże także okład z lodu, przyłożony na okolice nosa i zatok lub na kark i czoło. Ponieważ okład nie powinien dotykać bezpośrednio skóry, trzeba go owinąć w czystą ściereczkę. Warto też mieć pod ręką specjalny okład z apteki.

Gdy leci krew z nosa, nie wolno kłaść się czy odchylać głowy do tyłu, ponieważ można się zachłysnąć krwią. Ponadto smak krwi może wywołać mdłości i wymioty. Jeśli krew z nosa dostanie się do gardła, nie należy jej połykać, tylko wypluć.

Krwawienie z nosa powinno ustąpić po mniej więcej 10 minutach. Gdy nie jest bardzo silne, można poczekać kolejne 10 minut. Jeśli jednak po 20 minutach ucisku i przykładania zimnego okładu krwotok nie ustępuje, należy zgłosić się do lekarza, czasem bowiem niezbędne jest profesjonalne wsparcie.

Do metod tamowania obfitego krwawienia zalicza się tamponadę przednią oraz tylną. Dobra wiadomość jest taka, że krwotoki z nosa rzadko wymagają interwencji chirurgicznej czy leczenia operacyjnego.

Do lekarza należy wybrać się także w sytuacji, gdy krew z nosa pojawia się często, krwotoki trwają długą, są obfite lub towarzyszą im niepojące dolegliwości, takie jak ból głowy, wysokie ciśnienie, omdlenie czy zmęczenie. W takiej sytuacji szczególnie ważne jest ustalenie przyczyny dolegliwości.

Choć krwawienie z nosa w ciąży nie jest zwykle groźne dla zdrowia ciężarnej i jej dziecka, warto starać się mu zapobiegać. Co robić? Aby uniknąć krwawienia z nosa w ciąży, należy:

• pić dużo ilości wody (około 2 litrów płynów w ciągu dnia) i nie dopuszczać do odwodnienia,
• wzbogacić dietę o produkty zawierające duże ilości witaminy C, która zmniejsza przepuszczalność naczyń krwionośnych i wzmacnia ich ściany. Warto jeść owoce, takie jak jagody, maliny, truskawki czy owoce cytrusowe oraz warzywa: pomidory, kapustę, szpinak czy cebulę,
• unikać także suchego i zimnego powietrza, dbać o optymalne nawilżenie pomieszczeń i temperaturę w pomieszczeniach,
• w przypadku kataru oczyszczać nos delikatnie i z wyczuciem, używając miękkich chusteczek.

Ponieważ w czasie ciąży nie można stosować tabletek na katar czy kropli na katar, które obkurczają śluzówkę (mogą szkodzić dziecku), kluczowa jest odpowiednia toaleta nosa. Polega ona na wprowadzaniu do otworów nosa roztworu wody morskiej lub soli fizjologicznej.