Trwa ładowanie...

Zaburzenia erekcji - charakterystyka, mechanizmy erekcji, przyczyny, leczenie

Zaburzenia erekcji - przyczyny, leczenie, postawa partnerki
Zaburzenia erekcji - przyczyny, leczenie, postawa partnerki (123rf)

Zaburzenia erekcji dotyczą coraz większej ilości mężczyzn. Jak pokazują statystyki to problem dotykający aż 50 proc. panów w wieku między 40. a 70. rokiem życia. O zaburzeniach możemy mówić, gdy wzwód penisa nie pozwala uzyskać właściwego usztywnienia i niemożliwe staje się odbycie stosunku seksualnego. Przyczyny zaburzeń erekcji wiążą się z niedostatecznym ukrwieniem członka. Słaba erekcja obejmuje również zjawisko krótkotrwałego wzwodu, który zanika jeszcze przed wytryskiem. Niezależnie od rodzaju problemu mężczyzna nie może osiągnąć orgazmu. Dlaczego aż połowa dojrzałych mężczyzn nie może odbyć satysfakcjonującego stosunku seksualnego? Jak wygląda leczenie problemów z potencją? Szczegóły poniżej.

spis treści

1. Czym są zaburzenia erekcji?

Zaburzenia erekcji, w skrócie ED (ang. Erectile Dysfunction), według definicji Światowej Organizacji Zdrowia, należy rozumieć jako stałą bądź też nawracającą niemożność osiągnięcia i/lub utrzymania erekcji przez mężczyznę podczas stosunku seksualnego.

Pod względem diagnostycznym zaburzeniem erekcji nazywa się dolegliwość niemożności wzwodu i erekcji w co najmniej 25% podejmowanych prób seksualnych. Czasami zaburzenia wzwodu określa się mianem impotencji, chociaż ten termin jest obecnie używany rzadziej, ze względu na pejoratywne, często ironiczne i obraźliwe skojarzenia. Znacznie częściej pacjenci mogą spotkać się z neutralnym terminem o nazwie "zaburzenia erekcji".

Zobacz film: "Wiedza i świadomość pacjentów w dobie Internetu"

Zaburzenia wzwodu nie należy mylić z naturalną zmianą w męskiej seksualności związaną z wiekiem, objawiającą się osłabieniem lub czasowym zanikaniem potencji w trakcie stosunku seksualnego. Wielu mężczyzn doświadcza tego w chwilach stresu, stosowania środków farmakologicznych czy w przebiegu innych problemów zdrowotnych. Problemy z seksem mogą wynikać również w pewnych trudności emocjonalnych lub w związku.

Chociaż częstość występowania zaburzeń wzwodu wzrasta wraz z wiekiem, to jednak podeszły wiek nie wpływa istotnie na rozwijanie się choroby. Mężczyzna po 60-tce może zatem mieć rzadziej erekcje i wolniej osiągać orgazm, ale jego życie seksualne nie jest zaburzone – zaczyna po prostu przebiegać w innym tempie.

2. Mechanizmy erekcji

2.1. Czynniki naczyniowe

W mechanizmie erekcji główną i najważniejszą rolę odgrywają ciała jamiste prącia, położone po jego grzbietowej stronie i zbudowane z licznych jamek (struktur naczyniowych).

Erekcja prącia (erectio penis) wywołana jest tym, że jamki silnie wypełniają się krwią, napinają błonę białawą, a zwiększając swoją objętość doprowadzają do ucisku żył, uniemożliwiając odpływ krwi.

Jamki otrzymują krew głównie z tętnicy głębokiej oraz w mniejszym stopniu z tętnicy grzbietowej prącia, które rozgałęziają się w swym przebiegu. W członku wiotkim jamki są prawie zupełnie opróżnione, a ich ściany zapadnięte.

Naczynia bezpośrednio doprowadzające do nich krew są wężowato poskręcane (tętnice ślimakowe) oraz mają zwężone światło przepływu. Krew płynie nieco inną drogą, omijając jamki, przez tzw. anastomozy tętniczo-żylne.

Gdy pod wpływem bodźca nerwowego rozpoczyna się erekcja zamykają się anastomozy, rozszerzają się tętnice głębokie prącia i ich odgałęzienia, a krew zaczyna napływać do jamek.

Prącie jest bogato unerwione przez włókna czuciowe, współczulne i przywspółczulne. Czuciowe zakończenia nerwowe znajdują się w nabłonku żołędzi, napletka i cewki moczowej. Odbierają one bodźce dotykowe oraz drażnienie mechaniczne.

Impulsy przewodzone są dalej za pomocą nerwów sromowych do ośrodka erekcji znajdującego się w rdzeniu kręgowym na wysokości S2-S4. Z tego ośrodka wychodzi pobudzenie przekazywane za pomocą nerwów przywspółczulnych, powodujące erekcję prącia.

Pobudzenie włókien przywspółczulnych, które kontrolują erekcję powoduje rozkurcz błony mięśniowej i rozszerzenie naczyń głębokich prącia (napływ krwi do jamek) oraz zwężenie naczyń żylnych odprowadzających.

Mechanizm erekcji jest możliwy dzięki obecności specyficznych neurotransmiterów, tj. związków wydzielanych przez zakończenia nerwowe. Acetylocholina uwalniana przez włókna nerwowe wpływa na wzrost stężenia tlenku azotu, który rozluźnia mięśnie gładkie naczyń.

2.2. Układ współczulny

Rola układu współczulnego w erekcji nie jest do końca wyjaśniona. Wiadomo natomiast, że ma istotne znaczenie w procesie ejakulacji, kurcząc mięśnie gładkie pęcherzyków nasiennych i nasieniowodów.

W stanie spoczynku prącia obserwuje się przewagę aktywności włókien współczulnych, które za pośrednictwem wydzielanej noradrenaliny kurczą beleczki ciał jamistych oraz mięśnie gładkie naczyń krwionośnych (uniemożliwiają napływ krwi do jamek). Działanie to odbywa się poprzez pobudzanie receptorów alfa 1 adrenergicznych.

W spoczynku erekcja jest także hamowana nadmierną aktywnością neuronów serotoninergicznych (tj. zawierających serotoninę). Można więc powiedzieć, że noradrenalina i serotonina hamują erekcję.

Czynniki hormonalne odgrywają bardzo istotną rolę w erekcji. Testosteron jest uważany za hormon ważny dla czynności seksualnych człowieka, jednakże do tej pory nie wyjaśniono dokładnie jego roli.

Wiadomo jednak, że zaburzenia hormonalne dotyczące osi podwzgórze - przysadka - jądro prowadzą do impotencji. Choroby innych gruczołów dokrewnych mogą także mieć swój negatywny wpływ. Gdy prącie znajduje się już w fazie wzwodu i dalej jest stymulowane bodźcami z zewnątrz, dochodzi do tzw. emisji.

Emisja jest pierwszą fazą ejakulacji, w czasie której pod wpływem działania współczulnego układu nerwowego obkurczają się mięśnie gładkie najądrza, nasieniowodów, pęcherzyków nasiennych i gruczołu krokowego. Dzięki temu składniki nasienia są przetransportowane do tylnej części cewki moczowej.

Ejakulacja poza fazą emisji obejmuje także wytrysk właściwy i zamknięcie szyi pęcherza moczowego. Rytmiczny wypływ nasienia jest uwarunkowany prawidłową stymulacją nerwową.

To wspomniane już włókna współczulne odpowiadają za pobudzenie do skurczu mięśni wyprowadzających nasienie oraz powodują skurcz mięśni przepony moczowo-płciowej. Dodatkowo zamknięcie ujścia pęcherza moczowego zabezpiecza przed wstecznym przepływem nasienia do pęcherza.

3. Zaburzenia erekcji i ich przyczyny

Zdiagnozowanie jednej przyczyny wywołującej problemy z erekcją jest właściwie niemożliwe, bowiem jest to skutek zaistnienia kilku czynników, zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Podłoże fizyczne zaburzeń erekcji jest bardziej charakterystyczne dla starszych panów, natomiast podłoże psychogenne jest źródłem dysfunkcji raczej u młodszych mężczyzn. Wśród najczęstszych przyczyn zaburzeń wzwodu specjaliści wymieniają:

  • choroby krążeniowe,
  • nieprawidłowości i uszkodzenia naczyń i ciał jamistych prącia,
  • schorzenia neurologiczne,
  • urazy w obrębie rdzenia kręgowego, kręgosłupa,
  • miażdżycę,
  • schorzenia nerek,
  • cukrzycę typu 1,
  • cukrzycę typu 2,
  • stwardnienie rozsiane,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • zabiegi chirurgiczne na gruczole krokowym,
  • palenie papierosów,
  • nadużywanie alkoholu,
  • nadużywanie narkotyków,
  • stosowanie niektórych środków farmaceutycznych (leków na nadciśnienie tętnicze, leków przeciwdepresyjnych, wykazujących działanie uspokajające, leków nazywanych diuretykami),
  • zaburzenia hormonalne,
  • zaburzenia neurologiczne.

Czasami mężczyzna tylko w niektórych sytuacjach ma problemy z erekcją. To oznacza, że podłoże zaburzeń ma charakter psychiczny, a słaba erekcja występuje na tle psychogennym. Wśród najczęstszych przyczyn psychogennych warto wymienić:

  • niskie poczucie własnej wartości,
  • traumy z przeszłości,
  • strach przed tym, że partnerka seksualna nie będzie zadowolona ze stosunku,
  • oziębłość wobec/ ze strony partnerki,
  • zdradę,
  • poczucie winy,
  • przykre doświadczenia seksualne,
  • nieodpowiednie reakcje ze strony partnerki,
  • kompleks dotyczący wielkości członka,
  • przekonania religijne,
  • rygoryzm seksualny,
  • rygoryzm wychowawczy,
  • niepewność wobec własnej tożsamości płciowej,
  • nieświadome tendencje homoseksualne,
  • zadaniowe podejście do odbywania stosunków seksualnych,
  • zaburzenia lękowe,
  • depresję,
  • strach przed ciążą,
  • strach przed chorobami przenoszonymi drogą płciową (np. kiłą, rzeżączką),
  • negatywne fantazje erotyczne,
  • preferencje dewiacyjne.

4. Zaburzenia wzwodu a postawa partnerki

Słaba erekcja bywa powodem głębokich kompleksów na punkcie sprawności seksualnej. Odkrycie obniżonej sprawności seksualnej wpływa destrukcyjnie na poczucie własnej wartości mężczyzn, a także zaczyna ograniczać ich przed swobodną aktywnością seksualną. Strach przed niedotrzymaniem tempa partnerce podczas miłosnych uniesień i narastające poczucie winy hamują ich normalne funkcjonowanie.

Nieudane pożycie seksualne staje się czasami przyczyną niepowodzenia związku. Z czasem takie problemy mogą doprowadzić do tego, że erekcja zaniknie zupełnie. Odczuwany przez mężczyznę stres cały czas będzie się pogłębiał i doprowadzi do poważnych problemów zdrowotnych.

Prawidłowa postawa partnerki seksualnej, charakteryzująca się cierpliwością i wyrozumiałością to jeden z warunków wyleczenia. Czasami wystarczą intensywniejsze i dłużej działające bodźce.

Jeżeli wspomaganie przez partnerkę nie przynosi rezultatów, mężczyzna powinien rozpocząć leczenie specjalistyczne. Terapię należy zacząć od ustalenia przyczyny problemów z erekcją.

Po wykluczeniu chorób organicznych, należy wziąć pod uwagę blokadę psychiczną. Wówczas mężczyzna powinien podjąć psychoterapię. Tam nauczy się panować nad stresem i lękiem, a także dowie się jak sobie radzić z kompleksami.

Niestety, jak pokazują statystyki, wielu mężczyzn nie podejmuje leczenia zaburzeń erekcji. Strach przed wizytą u specjalisty jest zbyt duży. Bagatelizowanie problemu to najgorszy z możliwych scenariuszy. Może on doprowadzić do trwałych problemów z osiągnięciem wzwodu i bardzo poważnych problemów na tle psychicznym.

Statystycznie dopiero po 2 latach od zaobserwowania ED co 4 mężczyzna zgłasza się po poradę lekarską, co 3 mężczyzna zaczyna samodzielnie sięgać po środki na potencję, przy czym połowa mężczyzn nie zgłasza się w ogóle do lekarza i nie reaguje w żaden sposób na odczuwane objawy.

5. Jak leczy się zaburzenia erekcji?

Jak leczy się zaburzenia erekcji? Niezwykle ważne w tym wypadku jest rozpoznanie przyczyny zaburzeń. Lekarz diagnozujący pacjenta powinien w pierwszej kolejności ustalić czy problem ze wzwodem jest spowodowany czynnikami psychicznymi czy fizycznymi.

Leczenie zaburzeń erekcji na tle psychicznym wymaga zastosowania psychoterapii, metod treningowych z partnerką, zastosowania technik relaksacyjnych, hipnozy, a także zażywania środków farmaceutycznych. Specjaliści często przepisują pacjentom środki o działaniu przeciwlękowym. W wielu przypadkach zalecane są również iniekcje w ciała jamiste członka.

Jeśli zaburzenia erekcji związane są z czynnikami organicznymi zaleca się przyjmowanie odpowiednich leków doustnie (najbardziej znany środek to viagra). W leczeniu zaburzeń seksualnych pomaga również pompa próżniowa, fizykoterapia. W niektórych przypadkach pomocne mogą okazać się również iniekcje w ciała jamiste członka. Zdarza się, że pacjent wymaga zabiegu operacyjnego lub protezowania członka.

W leczeniu problemów seksualnych u panów pomóc może także zmiana dotychczasowego stylu życia, uprawianie sportu, kontrolowanie masy ciała, unikanie papierosów, narkotyków i alkoholu. Zaleca się również podejmowanie aktywności seksualnej w celu ciągłej stymulacji członka.

Zaburzenie erekcji nie jest chorobą zagrażającą życiu, ale może stać się niekiedy zwiastunem innych poważnych chorób: miażdżycy, cukrzycy czy nadciśnienia tętniczego. Przedłużające się i nieleczone problemy ze wzwodem mogą prowadzić do silnych stanów depresyjnych.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze