Krzem - co to jest, właściwości, zapotrzebowanie, niedobór, gdzie występuje
Krzem jako pierwiastek śladowy, bierze udział w wielu procesach zachodzących w naszym organizmie. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek w przypadku osób dorosłych wynosi 20-30 miligramów dziennie. Niedobór krzemu może objawiać się bolesnym i obfitym miesiączkowaniem, łamliwością kości, wypadaniem włosów, trądzikiem, przedwczesnym siwieniem włosów, a także przedwczesnym starzeniem się skóry. Co jeszcze warto wiedzieć na temat krzemu? W jakich produktach żywnościowych występuje ten pierwiastek chemiczny?
1. Co to jest krzem?
Krzem to śladowy pierwiastek chemiczny, a zarazem mikroelement, który jest niezbędny do prawidłowego rozwoju oraz funkcjonowania organizmu człowieka. Uczestniczy on w w wielu procesach życiowych. Został zidentyfikowany 1787 roku przez francuskiego fizyka i chemika, Antoine Lavoisiera.
Krzem występuje w różnych ilościach w układzie kostnym, a także ludzkiej tkance łącznej. Ten śladowy pierwiastek chemiczny jest obecny m.in. w błonach śluzowych, ścianach naczyń krwionośnych, ścięgnach, powięziach, zastawkach mięśnia sercowego, zastawkach przewodu pokarmowego, zastawkach żylnych. Krzem występuje również w naszym mózgu, rdzeniu kręgowym, czy włóknach nerwowych. Stanowi składową część substancji międzykomórkowej. Pierwiastek jest także obecny w przysadce mózgowej, szyszynce oraz grasicy.
Krzem, zaraz po tlenie jest najbardziej rozpowszechnionym pierwiastkiem, występującym w przyrodzie. Krzemionka, a także jej pochodne są nieodłącznym elementem skał skorupy ziemskiej.
2. Właściwości krzemu
Krzem jako pierwiastek śladowy, bierze udział w wielu procesach zachodzących w naszym organizmie. Wspiera funkcjonowanie układu immunologicznego, bierze udział w procesie przemiany materii, a także przeciwdziała przedwczesnemu starzenia się organizmu. Dodatkowo, pełni bardzo ważną funkcję w procesach wymiany substancji na poziomie komórkowym. Dzięki niemu, organizm łatwiej przyswaja pokarmy i przyjmowane suplementy. Wspomaga również usuwanie szkodliwych substancji toksycznych.
Krzem jest mikroelementem, który zapobiega nadmiernemu wypadaniu włosów i łamaniu się paznokci. Odpowiednie stężenie tego pierwiastka wpływa pozytywnie na stan naszej skóry, włosów, a także paznokci. Dodatkowo, przeciwdziała procesom zapalnym czy podrażnieniom. Krzem wspiera odbudowę kości, chrząstek, a także innych elementów tkanki łącznej. O jego suplementację powinny zadbać w szczególności osoby, które doznały złamań kości, a także pacjenci po operacjach ortopedycznych. O odpowiednie stężenie krzemu w swoim organizmie powinny zadbać także osoby zmagające się z chorobą zwyrodnieniową lub krzywicą.
3. Niedobór krzemu
Niedobór krzemu może powodować u pacjentów i pacjentek:
- infekcje bakteryjne,
- infekcje wirusowe,
- przedwczesne siwienie,
- bolesne miesiączkowanie,
- problemy skórne (np. trądzik pospolity, trądzik różowaty),
- grzybicę skóry,
- wypadanie włosów,
- łamliwość paznokci,
- łupież,
- zmarszczki i przedwczesne starzenie się skóry,
- cellulit,
- powolne gojenie się ran,
- złamania kości.
Wśród innych objawów niedoboru krzemu lekarze wymieniają:
- osteoporozę,
- miażdżycę,
- zaburzenia w funkcjonowaniu układu immunologicznego,
- problemy układu kostno-stawowego,
- krwotoki z nosa,
- zaburzenia wzrostu u dzieci,
- dolegliwości bólowe.
4. Zapotrzebowanie na krzem
Dzienne zapotrzebowanie na krzem w przypadku osób dorosłych waha się między 20 a 30 mg dziennie. W przypadku kobiet ciężarnych, kobiet karmiących piersią, osób po operacjach kości zapotrzebowanie to jest jeszcze wyższe. Po suplementy z krzemem powinny również sięgać osoby w podeszłym wieku, ponieważ ilość tego pierwiastka w tkankach maleje wraz z wiekiem.
5. Występowanie krzemu
Krzem występuje w wielu produktach żywnościowych pochodzenia roślinnego. Największa ilość tego pierwiastka obecna jest w skrzypie polnym, podbiale, turczycy piaskowej, a także liściach pokrzywy. Krzem jest również składnikiem:
- szczypiorku,
- czosnku,
- niepalonej kaszy gryczanej,
- płatków owsianych,
- otrębów,
- brązowego ryżu.
- wody źródlanej,
- szparagów,
- prosa,
- jęczmienia,
- szpinaku,
- ogórków,
- moreli,
- truskawek.
Osoby, które chcą zadbać o odpowiednie stężenie krzemu w organizmie, powinny wybierać naturalne i nieprzetworzone produkty żywnościowe.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.