Leczenie ostrego zapalenia ucha środkowego – wyczekiwanie, antybiotykoterapia, paracenteza, leczenie przyczynowe

Oczywiście zdarzają się przypadki, kiedy konieczne jest włączenie antybiotykoterapii, a nawet wykonanie zabiegu paracentezy, polegającego na nacięciu błony bębenkowej. W wybranych przypadkach nawracających ostrych zapaleń ucha środkowego, stosuje się leczenie przyczynowe, np. usunięcie migdałka gardłowego.

Najlepszym sposobem leczenia zapalenia ucha środkowego jest... upływ czasu. Ma to związek z faktem, że za większość infekcji są odpowiedzialne wirusy. Zwykle dochodzi do samoistnej poprawy w przeciągu 48-72 godzin.

W tym czasie oczywiście nie skazuje się pacjenta na cierpienie. Należy włączyć leczenie objawowe. Stosuje się wówczas środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, np. ibuprofen (co 6-8 godzin) lub paracetamol (co 4 godziny).

Pacjenci mogą także stosować krople do nosa, które obkurczają błonę śluzową. Po zakropleniu należy położyć się na boku na chorym uchu. Niektórzy także zalecają wykonywanie ciepłych okładów na zainfekowane ucho. Warto tu jednak zaznaczyć, ze okład może znajdować się wyłącznie na okolicznej skórze głowy, nie należy wprowadzać niczego do przewodu słuchowego zewnętrznego.

Zdarzają się jednak także sytuacje, kiedy w zapaleniu ucha środkowego niezbędne będzie włączenie antybiotyku. Lekiem najczęściej stosowanym jest amoksycylina. W przypadku nadwrażliwości na ten antybiotyk, zaleca się przyjmowanie makrolidu. Antybiotykoterapię stosuje się u najmłodszych pacjentów (poniżej 6. miesiąca życia); u dzieci poniżej 2. roku życia przy infekcji obustronnej; przy obecności wycieku z ucha, wysokiej gorączki lub wymiotów; gdy nie nastąpiła samoistna poprawa w ciągu 24-48 godzin.

W przypadku tzw. wysiękowego zapalenia ucha środkowego, kiedy lekarz w badaniu otoskopowym zauważa uwypuklenie błony bębenkowej przez płyn zgromadzony w obrębie jamy bębenkowej, konieczne okazuje się przeprowadzenie zabiegu paracentezy.

Polega on na nacięciu błony bębenkowej, celem ewakuacji zgromadzonego wysięku, co najczęściej prowadzi do natychmiastowego zmniejszenia doznań bólowych. U dorosłych z reguły nie ma konieczności stosowania jakiegokolwiek znieczulenia, małe dzieci natomiast znieczula się miejscowo lub ogólnie.

Leczenie przyczynowe ma szczególne znaczenie w przypadku nawracających zakażeń ucha środkowego. Za taki stan u dzieci, często odpowiada przerośnięty migdałek gardłowy, czyli trzeci migdał. Wówczas zaleca się jego usunięcie, czyli adenotomię.

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

• Leczenie zapalenia środkowego ucha - odpowiada lek. Tomasz Budlewski
• Częste zapalenia ucha środkowego? - odpowiada dr n. med. Krzysztof Jach
• Obustronne zapalenie ucha środkowego - odpowiada lek. Konstanty Dąbski

U pacjentów z alergią, która powoduje obrzęk błony śluzowej jamy nosowej i trąbki słuchowej, zaleca się stosowanie leków przeciwalergicznych i przeciwzapalnych. Pozwala to utrzymać drożność trąbki słuchowej.

Źródła

1. Behrbohm H. i inni, Choroby ucha, nosa i gardła z chirurgią głowy i szyi, wyd. Elsevier, Wrocław 2011