Lekarka wyjaśnia, co osłabia serce. "Częściej dochodzi wówczas do zawałów i NZK"

Choroby serca to wciąż najczęstsza przyczyna zgonów w Polsce, a skrajne temperatury dodatkowo nasilają ryzyko. Latem sprzyjają odwodnieniu i osłabiają działanie leków, zimą podnoszą ciśnienie i obciążają serce. Lekarka wyjaśnia, jak chronić układ krążenia niezależnie od pory roku.

W Polsce choroby układu krążenia pozostają wciąż najczęstszą przyczyną zgonówW Polsce choroby układu krążenia pozostają wciąż najczęstszą przyczyną zgonów
Źródło zdjęć: © Getty Images
Marta Słupska

Pogoda może być zagrożeniem dla serca

W Polsce choroby układu krążenia pozostają wciąż najczęstszą przyczyną zgonów. W 2023 roku stanowiły one aż 36,9 proc. wszystkich zarejestrowanych zgonów - w tym roku z powodu choroby serca zmarło 100 966 osób (25 proc.), zaś choroby naczyń mózgowych były odpowiedzialne za kolejne 30 517 zgonów (7 proc.). Dodatkowo co roku w wyniku niewydolności serca umiera około 150tys. osób, a ponad 1,2 miliona Polaków zmaga się z tym schorzeniem.

Choroby serca od lat pozostają także jedną z najczęstszych przyczyn zgonów w Stanach Zjednoczonych, a według Departamentu Zdrowia i Opieki Senioralnej stanu Missouri są główną przyczyną śmierci mieszkańców tego stanu. Eksperci ostrzegają, że zarówno upały, jak i mrozy mogą znacząco obciążać układ krążenia, zwiększając ryzyko zawałów, udarów czy nagłego zatrzymania krążenia.

Organizm człowieka potrafi samodzielnie regulować temperaturę ciała, jednak osoby cierpiące na choroby serca mają z tym poważny problem. Wysokie temperatury nie tylko utrudniają termoregulację, ale również wpływają na skuteczność niektórych leków kardiologicznych.

Jak szybko obniżyć zbyt wysokie tętno?

Jak tłumaczy dr Heidi Miller, dyrektor medyczna Departamentu Zdrowia Missouri, w czasie upałów serce musi pracować ciężej, aby poradzić sobie z rozszerzonymi naczyniami krwionośnymi.

- Jeśli ktoś ma problemy z sercem, to rozszerzenie naczyń krwionośnych w skórze może oznaczać, że serce musi naprawdę mocno pracować, by je wypełnić - mówi dr Miller.

Choć dla wielu pacjentów wysokie temperatury bywają wyzwaniem, lekarze zachęcają do wychodzenia na świeże powietrze, zwłaszcza o poranku.

- Rano nie tylko jest chłodniej, ale nasz mózg od tysięcy lat działa zgodnie z rytmem dobowym. Dobrze reagujemy na światło słoneczne, gdy wschodzi słońce. Promieniowanie podczerwone poprawia też nastrój - wyjaśnia dr Miller.

Leki i odwodnienie

Wysoka temperatura może wpływać na działanie leków nasercowych. Dr Miller podkreśla, że szczególną ostrożność powinni zachować pacjenci przyjmujący diuretyki.

- Niektóre leki, jak diuretyki - bardzo pomocne w leczeniu niewydolności serca czy nadciśnienia - mogą jednocześnie zwiększać ryzyko odwodnienia - tłumaczy dr Miller.

Aby zmniejszyć ryzyko komplikacji, osoby z chorobami serca powinny latem:

  • przebywać w klimatyzowanych pomieszczeniach,
  • pić dużo płynów,
  • wybierać jasne, przewiewne ubrania.

Zimą częściej dochodzi do zawałów

Nie tylko upały, ale również mróz mogą stanowić realne zagrożenie. Gdy temperatura spada, naczynia krwionośne zwężają się, co powoduje wzrost ciśnienia tętniczego i dodatkowe obciążenie serca.

- Dostępność tlenu jest wtedy mniejsza, a serce znajduje się pod ogromnym stresem. Statystycznie częściej dochodzi wówczas do zawałów i nagłego zatrzymania krążenia (NZK) - mówi dr Miller.

Szczególnie niebezpieczne są zimowe prace wymagające dużego wysiłku, takie jak odśnieżanie czy wypychanie samochodu z zaspy.

Aktywność najlepszym lekarstwem

Pomimo trudności związanych z pogodą, lekarze są zgodni, że aktywność fizyczna jest najlepszym sposobem zarówno na profilaktykę, jak i leczenie chorób serca.

- Ruch bardzo często wiąże się z przebywaniem na zewnątrz. Wiosną dobrze jest oswajać się ze stopniowo rosnącą temperaturą, korzystając ze spacerów i słońca - kończy dr Miller.

Marta Słupska, dziennikarka Wirtualnej Polski

Źródła:

  • Raport NIZP-PZH "Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania 2025",

  • newspressnow.com

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tych leków nadal brakuje. GIF aktualizuje listę
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Tabletki zamiast czekoladek? Taki prezent może się skończyć pobytem w szpitalu
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Mogą zaszkodzić zdrowiu. "Jedne z najczęściej stosowanych leków"
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent powołał Radę Zdrowia. Na jej czele stanął Piotr Czauderna
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Prezydent podpisał nowelizację ustawy o Funduszu Medycznym. "Nie ma i nie było mojej zgody"
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Popularna przekąska zbawienna dla mózgu. Naukowcy potwierdzają
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Szef Wojskowego Instytutu Medycznego o nieprzygotowaniu do wojny. "To nasza 'pięta achillesowa'"
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Regularnie dostarczasz kwasów omega-3? Takie są skutki dla mózgu i serca
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Wirusy atakują układ pokarmowy. "Mamy trzykrotny wzrost przypadków"
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Nietypowe objawy miażdżycy. Ten znak ma nawet 75 proc. chorych
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Sieć wycofuje partię cytryn. Należy je zwrócić do sklepu lub wyrzucić
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"
Limitowanie badań znów zagrozi pacjentom. "Nie chcemy umierać w kolejkach"