Lipaza - działanie, przebieg, normy, interpretacja

Lipaza to enzym produkowany przez trzustkę. Substancja ta wydzielana jest do światła przewodu pokarmowego. Zadaniem lipazy jest rozkładanie triglicerydów pokarmowych do glicerolu, a także do kwasów tłuszczowych. Pod wpływem pobudzenia, lipaza przechodzi do układu pokarmowego i przekształca się pod wpływem kwasów żółciowych, białka, aktywnych enzymów i fosfolipidów. Ostatnim etapem roli lipazy jest proces trawienia. Nadmiar lub niedobór lipazy może świadczyć o schorzeniach trzustki, takich jak: zapalenie trzustki czy rak. Prawidłowy wynik lipazy powinien mieścić się w granicach od 100 do 500 nmol/1/s. Poza lipazą wyróżniamy również takie enzymy trzustkowe jak elastaza i amylaza. Produkowane są one przez zewnątrzwydzielniczą część trzustki i wydzielane są przez ten narząd w tzw. soku trzustkowym. Wszystkie enzymy trzustkowe trafiają do dwunastnicy, gdzie odpowiadają za trawienie substancji odżywczych. Lipaza i pozostałe enzymy trzustkowe produkowane są pod kontrolą hormonów układu pokarmowego.

Lipaza jest enzymem, który nie trafia do moczu. Ocenić stężenie lipazy w organizmie można zatem jedynie na podstawie badania krwi. Wskazaniem do badania poziomu stężenia lipazy jest podejrzenie: raka trzustki, przewlekłego zapalenia trzustki, guza trzustki lub niedrożności dróg żółciowych. Do badania stężenia lipazy pobiera się krew z żyły łokciowej. Podczas badania należy być na czczo.

Lipaza jest zawsze interpretowana na podstawie norm. Norma dla wyniku lipazy to aktywność od 100 do 500 nmol/1/s. Warto jednak pamiętać, że każdy wynik, należy konsultować z lekarzem. Kiedy lipaza jest produkowana przez trzustkę, pozostaje nieaktywna. Uaktywnia się dopiero w dwunastnicy pod wpływem kwasów żółciowych, białka i fosfolipidów. Wówczas jest gotowa do trawienia tłuszczów.

Podwyższona wartość lipazy we krwi przy zapaleniu trzustki utrzymuje się dłużej niż aktywność amylazy. Przy niedrożności przewodu trzustkowego lub w przypadku kamicy żółciowej, lipaza przenika do krwi, gdzie aktywuje enzymy proteolityczne.

Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem:

• Co oznacza podwyższona lipaza? - odpowiada lek. Małgorzata Panek
• Czy Lipaza 241 może być powodem do niepokoju? - odpowiada lek. Ewa Gonia
• Czy lipaza w surowicy powinna zostać sprawdzona? - odpowiada lek. Katarzyna Szymczak

Wszystkie odpowiedzi lekarzy

Dochodzi wówczas do rozwoju reakcji zapalnej, objawów wstrząsu i ostrego zapalenia, a także powikłań ogólnoustrojowych, takich jak: uszkodzenie mięśnia sercowego, powikłań zakrzepowych i niewydolności oddechowe.

Podwyższone stężenie lipazy we krwi może również świadczyć o niedrożności jelit, nowotworze trzustki, perforacji wrzodu dwunastnicy, zapaleniu otrzewnej, przyjmowaniu kodeiny lub heparyny, a także o niedrożności przewodu trzustkowego.