Moczówka prosta - przyczyny, objawy, leczenie
Moczówka prosta to choroba, którą powoduje niedobór wazopresyny ADH - hormonu wydzielanego przez tylny płat przysadki. Zbyt mała jego ilość jest spowodowana niewydolnością tylnego płata przysadki lub uszkodzeniem układu podwzgórzowo-przysadkowego, a także chorobami nerek. Moczówka prosta jest rzadką chorobą, której towarzyszą duże pragnienie i zwiększona produkcja moczu. Niekiedy schorzenie to pojawia się w czasie ciąży.
1. Moczówka prosta - przyczyny
Moczówka prosta ma miejsce, gdy organizm nie radzi sobie z regulacją poziomu płynów. W zdrowym ciele nerki usuwają nadmiar płynów w postaci moczu. Gdy objętość płynów w organizmie jest mniejsza (np. ze względu na perspirację), mniejsza jest również ilość wydalanego moczu.
Objętość wydalanych płynów regulowana jest przez hormon antydiuretyczny(ADH, wazopresynę), produkowany w podwzgórzu i gromadzony w przysadce mózgowej. W razie konieczności ADH uwalniany jest do krwiobiegu, dzięki czemu mocz jest zagęszczany poprzez reabsorbcję wody w kanalikach nerkowych.
W zależności od tego, w jaki sposób proces ten zostaje zaburzony, wyróżniamy takie postaci moczówki prostej, jak:
- moczówka centralna – jej przyczyną jest uszkodzenie przysadki mózgowej lub podwzgórza w wyniku zabiegu chirurgicznego, choroby (np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych), stanu zapalnego lub urazu głowy. Prowadzi to do zaburzenia produkcji, gromadzenia i wydzielania ADH;
- moczówka nerkopochodna – przyczyną tej choroby jest defekt kanalików nerkowych. W jego wyniku kanaliki nerkowe nie są w stanie prawidłowo reagować na obecność wazopresyny. Defekt ten może być wrodzony lub być wynikiem przewlekłej choroby nerek bądź przyjmowania niektórych leków;
- moczówka ciążowa – pojawia się tylko w czasie ciąży, gdy enzym produkowany przez łożysko niszczy hormon antydiuretyczny matki.
Niekiedy przyczyną moczówki prostej jest nadmierne spożycie płynów, wynikające z uszkodzenia mechanizmu odpowiadającego za uczucie pragnienia.
2. Moczówka prosta - objawy i leczenie
Moczówka prosta objawia się:
- wzmożonym pragnieniem,
- zmęczeniem,
- podwyższoną temperaturą,
- zaparciami,
- spoconymi dłońmi.
Ważnym objawem moczówki prostej jest również zwiększona ilość wydalanego moczu, szczególnie w nocy. W zależności od zaawansowania choroby, ilość wydalanego moczu może wynosić od 2,5 litra do 15 litrów dziennie. Dla porównania zdrowy człowiek wydala od 1,5 do 2,5 litra dziennie.
U niemowląt i dzieci cierpiących na moczówkę prostą pojawiają się takie objawy, jak:
- częste grymaszenie i płacz,
- ciągle mokre pieluchy,
- moczenie nocne u starszych dzieci,
- gorączka, wymioty i biegunka,
- sucha skóra,
- zimne kończyny,
- utrata wagi,
- spowolnienie wzrostu.
Moczówka prosta spowodowana urazem głowy może ustąpić w ciągu roku, natomiast moczówka spowodowana infekcjami mózgu i opon mózgowych jest nieuleczalna.
Leczenie moczówki prostej uzależnione jest od postaci choroby. Przy moczówce centralnej i ciążowej konieczne jest podawanie syntetycznej wazoprezyny lub analogu wazopresyny, jakim jest desmopresyna. Są one odporne na działanie enzymu rozkładającego wazopresynę.
Czasami stosowany jest także chloropropamid, który zwiększa reakcję nerek na obecność wazopresyny. Moczówka nerkopochodna wymaga zmiany diety i stosowania leków na złagodzenie objawów choroby. Leczenie farmakologiczne jest przewlekłe – czasami brakujący hormon należy podawać przez całe życie.
Skorzystaj z usług medycznych bez kolejek. Umów wizytę u specjalisty z e-receptą i e-zwolnieniem lub badanie na abcZdrowie Znajdź lekarza.