Nieżyt nosa - przyczyny, objawy, leczenie
Nieżyt nosa to inna nazwa popularnego kataru. Wywoływany jest przez wirusy, które rozprzestrzeniają się drogą kropelkową. Aby zapobiec wystąpieniu kataru, trzeba unikać spotkania z zarażonymi osobami, przeciągów czy przemoczenia. Nie chroni przed nim zażywanie witaminy C Objawy kataru to: kichanie, uczucie drapania w gardle, pieczenie spojówek, chrypka, kaszel, zmniejszanie drożności nosa i wyciek – najpierw jasny i płynny, później gęstnieje i zmienia kolor na żółto-zielony. Jeśli nieżyt nosa nie trwa dłużej niż 10 dni (katar zwykle trwa 5-7 dni), wystarczą lekkostrawna dieta i picie dużej ilości płynów. Później jednak pomocna może być wizyta u lekarza.
1. Nieżyt nosa - przyczyny
Powierzchnię jamy nosa wyściela błona śluzowa pokryta ochronną warstwą śluzu. Spełnia on niezwykle ważną funkcję dla całego układu oddechowego, ponieważ substancje w nim zawarte neutralizują wirusy i bakterie, które atakują organizm. Ponadto gruczoły błony śluzowej produkują płyn nawilżający, ogrzewający i oczyszczający powietrze.
W niekorzystnych warunkach funkcjonowanie błony śluzowej może ulec zaburzeniu. Dochodzi wtedy do skurczu naczyń, co powoduje niedostateczne ukrwienie i wiąże się niedostateczną ilością i składem jakościowym warstwy ochronnej śluzu. Dlatego też wirusy lub bakterie mogą wtedy łatwo spowodować zachorowanie.
Do niekorzystnych warunków powodujących zmiany w śluzówce nosa, a w konsekwencji przyczyn kataru i nieżytu nosa, należą:
- wychłodzenie organizmu, np. w chłodne jesienne dni;
- osłabienie odporności;
- przeziębienie organizmu;
- przemęczenie fizyczne;
- przepracowanie;
- niedożywienie;
- stres;
- niekorzystne warunki atmosferyczne.
Rhinowirusy mogą powodować pojawienie się nieżytu nosa i przenoszą się drogą kropelkową, zatem do zakażenia nimi może dojść podczas rozmowy, w momencie kichnięcia lub kaszlnięcia.
2. Nieżyt nosa - objawy
Nie wszyscy wiedzą, że pod wspólną nazwą „nieżyt nosa” kryją się trzy różne rodzaje kataru:
- powodowany przez wirusy;
- powodowany przez bakterie (infekcje bakteryjne, np. nadkażenie błony śluzowej nosa uprzednio zakażonej przez wirusy);
- katar alergiczny (tzw. katar sienny) – jest jednym z objawów alergii i powstaje jako efekt kontaktu z alergenem, np. z pyłkami roślin czy drzew.
Rhinowirusy odpowiedzialne za powstanie nieżytu nosa mają bardzo krótki okres wylęgania – od kontaktu z wirusem do wystąpienia pierwszych symptomów dolegliwości mija 24-48 godzin. Objawy kataru wyglądają następująco:
- pojawia się kichanie, drapanie w gardle i w nosie;
- błona śluzowa nosa staje się przekrwiona i obrzęknięta;
- nos jest zatkany i niedrożny; pojawiają się trudności w oddychaniu;
- w okolicach zatok szczękowych i czołowych pojawia się uczucie ucisku;
- pojawia się łzawienie z oczu;
- następuje spadek apetytu;
- nieżytowi nosa towarzyszą bóle głowy, bóle kostno-stawowe i ogólne złe samopoczucie.
W zależności od przyczyny nieżytu nosa różne może być zabarwienie wydzieliny nosowej. Tak np., jeżeli wydzielina jest rzadka i przezroczysta – wskazuje to na infekcję wirusową, natomiast lepka, gęsta, żółto-zielona – na infekcję bakteryjną. Zielono-brunatna wydzielina może być wynikiem zapalenia zatok. W przypadku, gdy w wydzielinie pojawia się krew – może wskazywać to na poważniejsze choroby układu oddechowego, np. gruźlicę.
3. Nieżyt nosa - leczenie
Nie istnieją środki farmakologiczne, których przyjmowanie zapobiegałoby rozwojowi nieżytu nosa. Leczenie kataru jest objawowe i polega wyłącznie na łagodzeniu skutków kataru, gdyż organizm jest w stanie sam sobie poradzić z wirusem. Nieżyt nosa jest stosunkowo niegroźna chorobą, choć nieleczony może stać się przyczyną zapalenia zatok przynosowych, uszu lub nawet zapalenia oskrzeli i płuc. Przebycie kataru nie daje żadnej odporności na kolejne zachorowanie, stąd nawracające infekcje. Do metod łagodzących nieżyt nosa należą:
- stosowanie kropli do nosa – krople do nosa można stosować maksymalnie przez 5-7 dni, gdyż wysuszają one błonę śluzową;
- zażywanie tabletek do ssania oraz płynów do płukania gardła, np. rumianku i szałwii;
- przyjmowanie zwiększonych dawek witaminy C, rutyny i wapnia – łagodzą skutki kataru i skracają czas jego trwania, wzmacniając i uszczelniając osłabione ściany naczyń krwionośnych;
- smarowanie nosa preparatami zawierającymi wazelinę lub maścią witaminową;
- inhalacje na katar z dostępnych w aptece olejków eterycznych;
- częste wydmuchiwanie nosa;
- stosowanie irygacji nosa roztworami soli fizjologicznych najlepiej z dodatkiem dwuwęglanu sodu.
Chociaż nieżyt nosa nie jest bardzo poważnym schorzeniem, nie należy go lekceważyć. W przypadku, gdy utrzymuje się długo, warto skonsultować się z lekarzem.
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.