Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Dr n. med. Piotr Sawicki

Nieżyt nosa - przyczyny, objawy, leczenie

Nieżyt nosa może mieć podłoże wirusowe, bakteryjne lub alergiczne
Nieżyt nosa może mieć podłoże wirusowe, bakteryjne lub alergiczne (Zdjęcie kobiety / Shutterstock)

Nieżyt nosa to inna nazwa popularnego kataru. Wywoływany jest przez wirusy, które rozprzestrzeniają się drogą kropelkową. Aby zapobiec wystąpieniu kataru, trzeba unikać spotkania z zarażonymi osobami, przeciągów czy przemoczenia. Nie chroni przed nim zażywanie witaminy C Objawy kataru to: kichanie, uczucie drapania w gardle, pieczenie spojówek, chrypka, kaszel, zmniejszanie drożności nosa i wyciek – najpierw jasny i płynny, później gęstnieje i zmienia kolor na żółto-zielony. Jeśli nieżyt nosa nie trwa dłużej niż 10 dni (katar zwykle trwa 5-7 dni), wystarczą lekkostrawna dieta i picie dużej ilości płynów. Później jednak pomocna może być wizyta u lekarza.

spis treści

1. Nieżyt nosa - przyczyny

Powierzchnię jamy nosa wyściela błona śluzowa pokryta ochronną warstwą śluzu. Spełnia on niezwykle ważną funkcję dla całego układu oddechowego, ponieważ substancje w nim zawarte neutralizują wirusy i bakterie, które atakują organizm. Ponadto gruczoły błony śluzowej produkują płyn nawilżający, ogrzewający i oczyszczający powietrze.

W niekorzystnych warunkach funkcjonowanie błony śluzowej może ulec zaburzeniu. Dochodzi wtedy do skurczu naczyń, co powoduje niedostateczne ukrwienie i wiąże się niedostateczną ilością i składem jakościowym warstwy ochronnej śluzu. Dlatego też wirusy lub bakterie mogą wtedy łatwo spowodować zachorowanie.

Zobacz film: "Dlaczego warto wykonywać badania profilaktyczne?"

Do niekorzystnych warunków powodujących zmiany w śluzówce nosa, a w konsekwencji przyczyn kataru i nieżytu nosa, należą:

Rhinowirusy mogą powodować pojawienie się nieżytu nosa i przenoszą się drogą kropelkową, zatem do zakażenia nimi może dojść podczas rozmowy, w momencie kichnięcia lub kaszlnięcia.

2. Nieżyt nosa - objawy

Nie wszyscy wiedzą, że pod wspólną nazwą „nieżyt nosa” kryją się trzy różne rodzaje kataru:

  • powodowany przez wirusy;
  • powodowany przez bakterie (infekcje bakteryjne, np. nadkażenie błony śluzowej nosa uprzednio zakażonej przez wirusy);
  • katar alergiczny (tzw. katar sienny) – jest jednym z objawów alergii i powstaje jako efekt kontaktu z alergenem, np. z pyłkami roślin czy drzew.

Rhinowirusy odpowiedzialne za powstanie nieżytu nosa mają bardzo krótki okres wylęgania – od kontaktu z wirusem do wystąpienia pierwszych symptomów dolegliwości mija 24-48 godzin. Objawy kataru wyglądają następująco:

  • pojawia się kichanie, drapanie w gardle i w nosie;
  • błona śluzowa nosa staje się przekrwiona i obrzęknięta;
  • nos jest zatkany i niedrożny; pojawiają się trudności w oddychaniu;
  • w okolicach zatok szczękowych i czołowych pojawia się uczucie ucisku;
  • pojawia się łzawienie z oczu;
  • następuje spadek apetytu;
  • nieżytowi nosa towarzyszą bóle głowy, bóle kostno-stawowe i ogólne złe samopoczucie.

W zależności od przyczyny nieżytu nosa różne może być zabarwienie wydzieliny nosowej. Tak np., jeżeli wydzielina jest rzadka i przezroczysta – wskazuje to na infekcję wirusową, natomiast lepka, gęsta, żółto-zielona – na infekcję bakteryjną. Zielono-brunatna wydzielina może być wynikiem zapalenia zatok. W przypadku, gdy w wydzielinie pojawia się krew – może wskazywać to na poważniejsze choroby układu oddechowego, np. gruźlicę.

3. Nieżyt nosa - leczenie

Nie istnieją środki farmakologiczne, których przyjmowanie zapobiegałoby rozwojowi nieżytu nosa. Leczenie kataru jest objawowe i polega wyłącznie na łagodzeniu skutków kataru, gdyż organizm jest w stanie sam sobie poradzić z wirusem. Nieżyt nosa jest stosunkowo niegroźna chorobą, choć nieleczony może stać się przyczyną zapalenia zatok przynosowych, uszu lub nawet zapalenia oskrzeli i płuc. Przebycie kataru nie daje żadnej odporności na kolejne zachorowanie, stąd nawracające infekcje. Do metod łagodzących nieżyt nosa należą:

  • stosowanie kropli do nosa – krople do nosa można stosować maksymalnie przez 5-7 dni, gdyż wysuszają one błonę śluzową;
  • zażywanie tabletek do ssania oraz płynów do płukania gardła, np. rumianku i szałwii;
  • przyjmowanie zwiększonych dawek witaminy C, rutyny i wapnia – łagodzą skutki kataru i skracają czas jego trwania, wzmacniając i uszczelniając osłabione ściany naczyń krwionośnych;
  • smarowanie nosa preparatami zawierającymi wazelinę lub maścią witaminową;
  • inhalacje na katar z dostępnych w aptece olejków eterycznych;
  • częste wydmuchiwanie nosa;
  • stosowanie irygacji nosa roztworami soli fizjologicznych najlepiej z dodatkiem dwuwęglanu sodu.

Chociaż nieżyt nosa nie jest bardzo poważnym schorzeniem, nie należy go lekceważyć. W przypadku, gdy utrzymuje się długo, warto skonsultować się z lekarzem.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze