Nitrogliceryna - działanie, wskazania, przeciwwskazania, skutki uboczne

Nitrogliceryna to lek, który posiada w swojej apteczce prawie każda osoba ze zdiagnozowaną chorobą niedokrwienną serca, zwaną popularnie chorobą wieńcową. Co więcej, pacjenci mają lek zawsze przy sobie, szczególnie gdy planują większy wysiłek fizyczny. Co to jest nitrogliceryna i w jaki sposób działa? Jakie są wskazania i przeciwwskazania do stosowania leku? Czy nitrogliceryna wchodzi w interakcję z innymi preparatami? Jak stosować ten lek i jakie skutki uboczne może wywołać? Jak powstają bóle wieńcowe serca?

1. Charakterystyka i działanie Nitrogliceryny

Nitrogliceryna należy do grupy leków zwanych azotanami, wśród których można wymienić także molsydominę i diazotan izosorbidu.

Nitrogliceryna zmienia się w tlenek azotu, rozszerza naczynia wieńcowe oraz naczynia żylne. Dzięki temu zwiększa się napływ krwi do serca, zmniejsza się obciążenie tego narządu, a także spada zapotrzebowanie na krew i tlen.

Nitrogliceryna działa szybko, powodując ustąpienie bólu wieńcowego. Jest to lek stosunkowo bezpieczny i wygodny w stosowaniu.

Posiada go większość pacjentów z chorobą wieńcową, ponieważ dzięki niemu mogą normalnie funkcjonować.

2. Wskazania do stosowania

Nitrogliceryna to lek dostępny w różnych formach, w związku z czym może mieć różne przeznaczenie. Nitrogliceryna w aerozolu jest zażywana w celu przerwania napadów dławicy piersiowej oraz do leczenia ostrej niewydolności lewokomorowej.

Nitrogliceryna podawana dożylnie to rozwiązanie w przypadku:

• niestabilnej dławicy piersiowej,
• zawału serca,
• obrzęku płuc w przebiegu ostrej niewydolności lewokomorowej,
• obniżania ciśnienia tętniczego w trakcie operacji.

Nitrogliceryna w tabletkach o przedłużonym działaniu i maści to sposób na zapobieganie napadów dławicy piersiowej.

3. Przeciwwskazania do stosowania Nitrogliceryny

Zdarzają się sytuacja kiedy nie można zastosować leku mimo ewidentnych wskazań. Nitrogliceryna nie powinna być stosowana, gdy u pacjenta występuje:

• uczulenie na nitroglicerynę,
• nadwrażliwość na organiczne azotany,
• niedociśnienie tętnicze,
• wstrząs kardiogenny,
• ostra niewydolność krążenia,
• ciężka niedokrwistość,
• krwawienie wewnątrzczaszkowe,
• kardiomiopatia przerostowa ze zwężeniem drogi odpływu,
• tamponada serca,
• zaciskające zapalenie osierdzia,
• ciężkie zwężenie zastawki aortalnej,
• jaskra z zamykającym się kątem przesączania,
• leczenie zaburzeń erekcji,,
• zwężenia zastawki mitralne i aortalnej,
• stosowanie inhibitorów 5-fosfodiesterazy.

4. Przy jakich schorzeniach należy zachować szczególną uwagę?

Szczególna ostrożność w trakcie stosowania nitrogliceryny jest wymagana u pacjentów z jaskrą i zamykającym się kątem przesączenia.

Lek może nasilać symptomy dławicy piersiowej w przebiegu kardiomiopatii przerostowej ze zwężeniem odpływu z lewej strony.

Ważne jest obserwowanie samopoczucia w przypadku niedociśnienia, niskiego ciśnienia napełniania komór serca oraz niedoczynności tarczycy.

5. Interrakcje z innymi lekami

Lekarz powinien wiedzieć o wszystkich stosowanych przez pacjenta środkach, również tych dostępnych bez recepty. Nitrogliceryna może wchodzić w interakcje z lekami takimi jak:

• leki hipotensyjne,
• antagoniści wapnia,
• leki moczopędne,
• alkohol etylowy,
• inhibitory ACE,
• beta-adrenolityki,
• kwas acetylosalicylowy,
• dihydroergotamina,
• heparyna.

6. Dawkowanie Nitrogliceryny

Zażywając lek najlepiej znajdować się w pozycji siedzącej lub leżącej, ponieważ spadek ciśnienia tętniczego krwi może doprowadzić do zasłabnięcia lub utraty przytomności.

Preparatu nie należy stosować, jeżeli ciśnienie skurczowe jest niższe niż 100 mm Hg. Jeżeli chory zemdleje należy położyć go płasko, wysoko unieść nogi i zadzwonić po karetkę pogotowia.

Zabronione jest podanie kolejnej dawki leku. Nitrogliceryna w tabletkach pod język działa po 2-3 minutach, aerozol jest skuteczny po upływie minuty. Działanie substancji utrzymuje się przez około 2 godziny.

W sytuacji, gdy ból nie ustępuje po 5 minutach od przyjęcia dawki konieczne jest wezwanie pogotowia ratunkowego, ponieważ może oznaczać to zawał serca.

5 sygnałów, które wysyła organizm miesiąc przed zawałem serca [6 zdjęć]

Z powodu chorób sercowo-naczyniowych umiera dwukrotnie więcej osób niż z powodu chorób nowotworowych....

zobacz galerię

7. Skutki uboczne Nitrogliceryny

Każdy lek może spowodować skutki uboczne, ale nie występują one u każdego pacjenta. Działania niepożądane, które mogą pojawić się po zażyciu nitrogliceryny to:

• ból głowy (ustępuje po kilku dniach),
• zawroty głowy (ustępuje po kilku dniach),
• zaczerwienienie skóry,
• nudności i wymioty,
• odczyny alergiczne,
• spadek ciśnienia tętniczego,
• osłabienie,
• omdlenia,
• niepokój,
• nadmierna potliwość,
• nasilenie objawów dławicy piersiowej,
• krótkotrwałe pieczenie w jamie ustnej (lek w formie aerozolu),
• upośledzenie szybkości reakcji (na początku leczenia).

8. Jak powstają bóle wieńcowe?

Dlaczego nitrogliceryna działa na chorobę wieńcową? Aby to zrozumieć, trzeba zastanowić się, jak powstają bóle wieńcowe.

Są one dla organizmu sygnałem alarmowym, który mówi, że serce otrzymuje niewystarczająco dużo tlenu i grozi mu martwica.

Serce odgrywa w organizmie rolę pompy, która dostarcza krew do narządów i tkanek całego organizmu. Do swojej pracy potrzebuje energii i jak każdy mięsień musi być zaopatrzone w tlen z krwi.

W spoczynku mięsień sercowy pochłania 11% tlenu pobieranego przez cały organizm. To dużo, zważywszy na stosunek masy serca do całego organizmu.

Podczas wysiłku fizycznego potrzeby serca wzrastają. Narząd otrzymuje zbyt małą ilość krwi, jeżeli naczynia krwionośne są zwężone przez miażdżycę.

Wówczas chory odczuwa ból w klatce piersiowej i musi sięgnąć po nitroglicerynę, która rozszerza żyły oraz zmniejsza zapotrzebowanie serca na tlen.