Objaw Goldflama – przyczyny i rola w diagnostyce nerek
Objaw Goldflama obserwuje się u pacjentów, którzy zmagają się z chorobą nerek. Manifestuje się on podczas badania, które ocenia bolesność okolicy kąta kręgosłupowo-żebrowego po delikatnym uderzeniu i wstrząśnięciu. Obustronnie ujemny objaw Goldflama informuje o braku patologii. Co warto wiedzieć?
1. Co to jest objaw Goldflama?
Objaw Goldflama (ang. Goldflam’s sign) obserwuje się w badaniu fizykalnym polegającym na wstrząsaniu okolicy nerek. Ma ono stwierdzić, czy u pacjenta występują choroby w ich obrębie. Sprawdzenie, czy objaw jest dodatni lub ujemny, polega na delikatnym uderzeniu w nerki. Badanie nie jest bolesne i inwazyjne, trwa chwilę i daje dość miarodajny, przesiewowy wynik.
Swoją nazwę odruch zawdzięcza neurologowi, Samuelowi Goldflamowi, który opisał go w 1900 roku. Ponieważ w 1884 roku dolegliwości bólowe nerek przy wstrząsaniu opisał też John Murphy, w wielu krajach objaw Goldflama nazywa się objawem Murphy’ego lub uderzeniem Murpy’ego (ang. Murphy’s punch). We Włoszech objaw ten określa się mianem manewru Giordano, a w niektórych krajach europejskich używana jest nazwa objaw Pasternackiego.
2. Na czym polega badanie i objaw Goldflama?
Odruch Goldflama badany jest najczęściej u pacjenta w pozycji siedzącej. Najpierw oceniana jest skóra okolicy lędźwiowej w rzucie nerek. Następnie lekarz przykłada otwartą dłoń do ciała pacjenta w okolicy kąta kręgosłupowo-żebrowego, a drugą składa w pięść.
Badanie właściwe nerek polega na uderzaniu pięścią w grzbiet ręki na plecach pacjenta. To wywołuje wstrząśnienie okolicy przednerkowej. Gdy nerki są zdrowe, opukiwanie okolicy przednerkowej nie wywołuje bólu. Gdy wskutek wstrząsana okolicy przednerkowej podczas uderzenia dochodzi do podrażnienia unerwionej torebki nerkowej, pojawia się dyskomfort. To wskazuje na nieprawidłowość.
Objaw Goldflama sprawdzany jest po obu stronach pleców: po stronie prawej i po lewej. Symptom może być więc obustronnie dodatni lub jednostronnie, prawostronnie lub lewostronnie dodatni. Obustronnie ujemny objaw Goldflama informuje o braku patologii.
Dodatni objaw Goldflama, czyli pojawienie się ostrego bólu w okolicy nerek sugeruje chorobę nerek. Należy pamiętać, że obecność objawu Goldflama świadczy o patologii w obrębie nerek, jednak nie wskazuje na żadną konkretną chorobę. Pozytywny wynik badania jest wskazaniem do rozpoczęcia dalszej diagnostyki.
3. Przyczyny dodatniego objawu Goldflama
Możliwych przyczyn dodatniego objawu Goldflama wyróżnia się kilka, do problemu doprowadzić może:
- ostry proces zapalny nerki, wynikający zarówno z infekcji, najczęściej bakteryjnej, jak i uszkodzenia nerek przez toksyczne substancje, na przykład leki. Zapalenie nerek dzieli się na: kłębuszkowe zapalenie nerek, odmiedniczkowe zapalenie nerek i śródmiąższowe zapalenie nerek,
- kamicę nerkową, istotą której jest tworzenie się w obrębie układów kielichowo-miedniczkowych nerek chorego twardych tworów podobnych do kamieni, nazywanych złogami,
- zastój moczu w nerce, czyli tzw. wodonercze, polegające na rozszerzeniu miedniczki i kielichów nerkowych z wtórnym zanikiem miąższu nerki,
- ropień okołonerkowy, który lokalizuje się pomiędzy torebką nerki a powięzią Geroty, a powstaje wskutek rozprzestrzeniania się infekcji poza miąższ nerki,
- zakrzepica żyły nerkowej.
Dodatni objaw Goldflama nie jest związany z rakiem nerki. Nowotwór organu nie wywołuje bólu przy wstrząsaniu okolicy lędźwiowej.
4. Diagnostyka nerek
Nerki odgrywają kluczową rolę w utrzymaniu wewnętrznej równowagi organizmu. Ich główną funkcją jest produkcja moczu, z którym z organizmu wydalane są zbędne produkty przemiany metabolicznej.
Prawidłowe działanie nerek jest bardzo ważne. Patologie w ich obrębie nie tylko źle wpływają na funkcjonowanie organizmu, ale i wywołują zwykle dokuczliwe dolegliwości. To dlatego ustalenie przyczyny bólu nerek i powodu dodatniego objawu Goldflama są bardzo ważne.
Dodatni objaw Goldflama wskazuje na nieprawidłowości w obrębie nerek, co jest wskazaniem do dalszej diagnostyki. Podstawą rozpoznania choroby jest wywiad lekarski. Należy w nim odnotować objawy towarzyszące bólowi, takie jak nudności i wymioty, gorączka, krwiomocz (krew w moczu), trudności i ból podczas oddawaniu moczu, promieniowanie bólu ku pachwinom.
Kolejnym krokiem są badania laboratoryjne oraz badania obrazowe, takie jak choćby USG nerek. Wykonuje się tak zwany profil nerkowy, czyli stężenie kreatyniny, mocznika, białka i azotu mocznika (BUN) we krwi oraz badanie moczu wraz z osadem. Pomocna jest morfologia krwi oraz badania wykładników stanu zapalnego (odczyn Biernackiego – OB, białko C-reaktywne – CRP). Leczenie choroby nerek zależy od przyczyny zaburzenia.
Potrzebujesz konsultacji z lekarzem, e-zwolnienia lub e-recepty? Wejdź na abcZdrowie Znajdź Lekarza i umów wizytę stacjonarną u specjalistów z całej Polski lub teleporadę od ręki.