Trwa ładowanie...
Artykuł zweryfikowany przez eksperta: Lek. Łukasz Galus

Ketokonazol - działanie, zastosowanie, działania niepożądane, przeciwwskazania

Avatar placeholder
28.07.2023 09:28
Ketokonazol - działanie, zastosowanie, działania niepożądane, przeciwwskazania
Ketokonazol - działanie, zastosowanie, działania niepożądane, przeciwwskazania

Ketokonazol jest lekiem przeciwgrzybiczym, wytwarzanym sztucznie (syntetycznym), należącym do grupy azoli (pochodnych imidazolu). Charakteryzuje się szerokim spektrum działania (jest skuteczny w zwalczaniu wielu gatunków grzybów). Stosuje się go głównie w leczeniu grzybic powierzchownych skóry, błon śluzowych, włosów i paznokci.

spis treści

1. Działanie ketokonazolu

Działanie ketokonazolu polega na hamowaniu syntezy ergosterolu (związku niezbędnego do budowy błony komórkowej komórek grzyba). Brak ergosterolu powoduje zmianę struktury błony komórkowej i jej przepuszczalności, prowadząc w konsekwencji do śmierci komórki grzyba. Ketokonazol działa na takie rodzaje grzybów jak:

  • dermatofity (gatunki z rodzajów Microsporum, Trichophyton, Epidermophyton);
  • drożdżaki (rodzaje Candida, Cryptococcus, Malassezia);
  • grzyby dimorficzne (rodzaje Coccidioides, Histoplasma, Paracocidioides);
  • i inne.
Zobacz film: "Problem ze stopami? Wypróbuj te naturalne metody leczenia"

Stosowane preparaty leku mają postać szamponu 2% (Dermetin, Nizoral, Noell), kremu (Nizoral – również 2%) i tabletek do podawania doustnego.

Ketokonazol jest także lekiem rezerwowym (przy oporności na inne leki) w farmakoterapii grzybic układowych (z zajęciem narządów wewnętrznych) oraz w zapobieganiu zakażenia u pacjentów z osłabioną odpornością.

2. Zastosowanie ketokonazolu

Zastosowanie ketokonazolu jest bardzo szerokie, obejmuje wiele jednostek chorobowych i stanów klinicznych, a wśród nich m.in.:

  • łupież pstry;
  • łupież skóry głowy;
  • łojotokowe zapalenie skóry;
  • przewlekłe drożdżakowe zakażenia skóry i błon śluzowych;
  • grzybice właściwe;
  • zapalenie okołopaznokciowe wywołane przez Candida;
  • zakażenia drożdżakowe jamy ustnej (grzybica jamy ustnej) i przewodu pokarmowego;
  • zapalenie mieszków włosowych;
  • przewlekłe, nawracające zakażenia drożdżakowe pochwy;
  • zakażenia układowe: blastomikoza, histoplazmoza, kokcydioidomykoza, parakokcydioidomykoza;
  • oraz jako profilaktyka zakażeń grzybiczych u osób z upośledzoną odpornością (chorych na AIDS, nowotwory, stosujących leki immunosupresyjne czy w ciężkich oparzeniach).

3. Działania niepożądane leku

Ketokonazol jest lekiem o szerokim zakresie działania. ketokonazol nie pozostaje bez negatywnego wpływu na ludzki organizm. Działanie niepożądane w stosowaniu leku ketokonazol to hepatotoksyczność, czyli szkodliwy wpływ na wątrobę. Powikłanie to występuje najczęściej u kobiet po 50 roku życia przy długoczasowym stosowaniu leku (> 14 dni) lub przy jednoczesnym stosowaniu innych leków negatywnie wpływających na wątrobę.

Pojawić się może wówczas żółtaczka, zapalenie wątroby (w tym przypadku lek powinien być bezzwłocznie odstawiony) z jej uszkodzeniem włącznie. Dlatego też przed i w okresie przyjmowania leku konieczne jest wykonywanie prób wątrobowych.

Skutki uboczne w stosowaniu ketokonazolu to także:

  • bóle brzucha;
  • nudności i wymioty;
  • reakcje nadwrażliwości na lek w postaci pokrzywki, wysypki skórnej czy świądu skóry;
  • biegunka lub zaparcia;
  • dreszcze, gorączka;
  • bóle i zawroty głowy;
  • zmiany w składzie krwi;
  • ciemna barwa moczu, jasna barwa kału;
  • objawy związane z zaburzeniami (odwracalnymi) syntezy hormonów steroidowych jak: skąpomocz, ginekomastia (czyli zaznaczenie się cech kobiecych u mężczyzn), spadek libido, impotencja i zaburzenia w składzie nasienia u mężczyzn oraz zaburzenia miesiączkowania u kobiet.

4. Przeciwwskazania

Ketokonazolu nie powinien być przyjmowany przez:

  • dzieci do 2 r.ż.;
  • osóby z chorobami wątroby;
  • kobiety w ciąży i w okresie karmienia piersią;
  • osóyb, u których wystąpiła nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu lub uczulonych na inne pochodne imidazolu;
  • stosujących jednocześnie simwastatynę, lowastatynę, midazolam, triazolam, chinidynę, terfenadynę, cisapryd lub astemizol;

Podczas doustnego przyjmowania ketokonazolu nie wolno spożywać alkoholu (wzrost ryzyka trwałego uszkodzenia wątroby).

5. Dawkowanie leku

Lek ketokonazol w zakażeniach wywołanych przez drożdżaki i dermatofity najczęściej przyjmuje się w dawce 200 mg/dobę przez okres 14 dni. W przewlekłej, nawracającej kandydozie pochwy - 400 mg/dobę przez 5 dni, a w zapobieganiu zakażeniu u osób z upośledzoną odpornością - 200-400 mg/dobę. U dzieci w dawce 3 mg/kg masy ciała/dobę.

Czas trwania leczenia grzybic przy zastosowaniu ketokonazolu jest różny i tak, przykładowo, leczenie kandydozy (poza kandydozą pochwy) trwa od 1-2 tygodni, zakażeń dermatofitami, opornymi na inne leki około 4 tygodni, a grzybic układowych nawet do 6 miesięcy.

Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.

Następny artykuł: Skuteczne leczenie grzybicy międzypalcowej
Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze