Oznaczenia karetek, rodzaje i typy - co warto wiedzieć?
Oznaczenia karetek służą identyfikacji danego typu ambulansu. Funkcjonuje wiele podziałów i typów pojazdów służących do udzielania szeroko pojętej pomocy lekarskiej. W polskim systemie ratownictwa medycznego kwestie te regulują przepisy ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Co warto wiedzieć?
1. Jakie są oznaczenia karetek?
Oznaczenia karetek służą identyfikacji danego typu ambulansu. To środek transportu przeznaczony do przewozu chorych lub rannych z miejsca zdarzenia do szpitala. Karetka pełni także funkcję transportu medycznego i międzyszpitalnego.
Idea ambulansu medycznego narodziła się w czasach wojen napoleońskich. Pomysłodawcą pierwszego ambulansu był lekarz wojskowy Dominique-Jean Larrey. Ponieważ karetka to pojazd przeznaczony do udzielania pomocy na miejscu zdarzenia, jest specjalnie wyposażony i obsługiwany przez wyszkolone zespoły ratownicze.
Co istotne, podczas akcji ambulans jest pojazdem uprzywilejowanym w ruchu drogowym. Oznacza to, że może nie stosować się do przepisów ruchu drogowego.
2. Oznaczenia karetek – regulacje prawne
Oznakowanie karetek w Polsce zmieniło się w 2010 roku w związku ze zmianami w Ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym. Poszczególne rodzaje ambulansów są symbolizowane za pomocą litery na karetkach, która jest wpisana w okrąg.
Zarówno oznaczenia na karetkach, jak i typy karetek w polskim systemie ratownictwa medycznego regulują przepisy ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.
3. Rodzaje karetek
Wyróżnia się 5 podstawowych rodzajów ambulansów. I tak funkcjonują takie oznaczenia karetek jak:
- P, czyli karetki podstawowe (karetka P) posiadające obsadę składającą się z co najmniej dwóch ratowników lub pielęgniarek. Obecność lekarza w zespole ambulansu P nie jest wymagana. Wyposażenie karetki P jest przystosowane do sytuacji takich jak wypadki, urazy i zachorowania, gdzie nie wymaga się udziału ambulansu S,
- S, czyli karetki specjalistyczne (karetka S), tzw. „eski”. To dawna karetka R. Ambulans S to karetka reanimacyjna, która jest używana w stanach zagrożenia życia. Jej obsługę stanowi minimum trzyosobowy zespół, w którym przynajmniej jedna osoba to lekarz. Jej wyposażenie jest najbardziej rozbudowane, zaopatrzone w najbardziej zaawansowaną aparaturę medyczną.
- T, czyli karetki transportowe (karetka T). Tto ambulanse używane do transportu poszkodowanych i chorych niewymagających intensywnego nadzoru, transportu międzyszpitalnego lub przewozu narządów bądź krwi. Najczęściej obsadę stanowi kierowca oraz ratownik.
Istnieje również karetka transportowa lekarska, w skład której wchodzi również lekarz. Ambulanse tego typu są wykorzystywane do przewozu chorych, którzy wymagają nadzoru lekarskiego. Oznakowania karetek transportowych są różne w zależności od regionu (kombinacja litery T np. "RT", "ST" lub "TL).
- N, czyli karetki neonatologiczne (karetka N), które są przeznaczone są do transportu noworodków i niemowląt do 1 roku życia. Choć używa się ich podobnie jak karetek T, ambulans N jest wyposażony również w sprzęt reanimacyjny,
- karetki weterynaryjne (karetka żółta w czerwone paski, z tyłu niebieska).
W polskim systemie funkcjonują również:
- karetki POZ (podstawowa opieka zdrowotna), wykorzystywane do wizyt domowych lekarza rodzinnego u osób, które nie mogą samodzielnie dotrzeć do przychodni, ale ich stan jest stabilny i nie zagraża ich życiu
- karetki NPL (nocna pomoc lekarska), które pełnią dyżury w nocy w dni powszednie oraz całodobowo w święta i dni wolne od pracy.
Odrębnym rodzajem ambulansu jest sanitarka wojskowa. To karetka specjalistyczna przystosowana do przewozu więcej niż jednej osoby w pozycji leżącej poprzez umieszczanie noszy piętrowo przy ścianach pojazdu.
4. Typy karetek
Jeśli chodzi o rodzaj karetek, nie można nie wspomnieć o podziale ambulansów według Polskiej Normy PN-EN 1789:2008 „Pojazdy mechaniczne i ich wyposażenie - ambulanse drogowe". To specyfikacja określająca wymagania dotyczące konstrukcji, wyposażenia oraz innych szczegółowych podzespołów ambulansu.
Według specyfikacji wymienia się 3 typy karetek. To:
- typ A: ambulans do transportu pacjentów. To typ karetki, którego konstrukcja jest wystarczająca do przewozu pacjentów, których życie nie jest zagrożone. Dodatkowo wyróżnia się również ambulans typu A1 przeznaczony dla jednego pacjenta oraz A2, który może transportować więcej chorych,
- typ B to ambulans ratunkowy i typ, który został skonstruowany i wyposażony do transportu, podstawowego leczenia i monitorowania pacjentów,
- typ C: to najbardziej zaawansowany rodzaj ambulansu. To ruchoma jednostka intensywnej opieki. Oznacza to, że został skonstruowany i wyposażony do transportu, zaawansowanego leczenia i monitorowania pacjentów.
Zobacz też:
Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza.